Ο γάμος είναι το μυστήριο στο οποίο με την ιερολογία ο φυσικός δεσμός που συνάπτεται ανάμεσα στον άντρα και τη γυναίκα, οι οποίοι εκούσια ενώνονται, εξαγιάζεται και παρέχεται σε αυτούς η χάρη του Αγίου Πνεύματος που τους ενισχύει στην πραγμάτωση του θεσμού τούτου.
Οι σκοποί του γάμου είναι: 1) η αλληλοβοήθεια των συζύγων, 2) η συντήρηση και ο πολλαπλασιασμός του ανθρώπινου γένους γενικά και ιδιαίτερα των μελών της Εκκλησίας, 3) η χαλιναγώγηση και ηθικοποίηση των επιθυμιών τους και 4) η ανατροφή των τέκνων με την παιδεία και τη νουθεσία του Κυρίου.
Ο κύριος σκοπός του γάμου βρίσκεται στην κοινωνία της αγάπης των προσώπων που τον συνάπτουν. Γι’ αυτό και τα ζευγάρια που δεν αποκτούν παιδιά, από ενδεχόμενη στειρότητα, έχουν προορισμό την αλληλοσυμπλήρωση και τον εξαγιασμό τους.
Ο γάμος συστήθηκε από τον Τριαδικό Θεό στον παράδεισο και από το Σωτήρα Χριστό ανυψώθηκε σε μυστήριο μέγα. Ο άγιος Ιγνάτιος ο θεοφόρος λέει ότι ο γάμος πρέπει να γίνεται με τη γνώμη του Επισκόπου.
Τα αισθητά σημεία είναι δύο: 1) η ελεύθερη συγκατάθεση των νεονύμφων και 2) η ευλογία από τον ιερέα.
Η πανηγυρική εκκλησιαστική τελετή του μυστηρίου έχει μια βαθειά σε νόημα ιερολογία. Οι δεήσεις επικαλούνται την ευλογία του Θεού, μνημονεύουν όλα τα ευλογημένα ζευγάρια της Παλαιάς Διαθήκης και εύχονται ευτυχία, πολυτεκνία και καλλιτεκνία.
Η αγάπη, που συνδέει το Χριστό και την Εκκλησία, πρέπει να συνδέει και τους δυο συζύγους. Το λίγο κρασί που θα πιουν κατά την ακολουθία και μάλιστα από το ίδιο ποτήρι, εκφράζει την κοινή ζωή που θα κάνουν.
Ο νέος άνθρωπος χρειάζεται να ετοιμάσει τον εαυτό του για τη νέα ζωή του. Όπως όλα τα μεγάλα έργα, έτσι και ο γάμος δε θέλει βιασύνη. Η πνευματική ωριμότητα βοηθάει στη σωστή εκλογή του συντρόφου. Ο νέος και η νέα πρέπει κανονικά να ανήκουν στο ίδιο κοινωνικό περιβάλλον να έχουν τις ίδιες ιδέες για τη ζωή και να αγαπιούνται.
Απαραίτητη είναι η ψυχική και σωματική υγεία. Η έλλειψη της πιθανόν να δημιουργήσει αργότερα προβλήματα.
Μια νέα οικογένεια χρειάζεται επαγγελματική και οικονομική θεμελίωση. Αυτό δεν πρέπει ούτε να υποτιμάται ούτε να υπερεκτιμάται. Μερικοί νομίζουν ότι τα πολλά χρήματα σημαίνουν ευτυχία στο γάμο. Αυτό δεν είναι σωστό. Η αγάπη μας πρέπει να στρέφεται στο πρόσωπο και το χαρακτήρα του μελλοντικού ή της μελλοντικής συντρόφου κι όχι στα πλούτη.
Στην Αγία Γραφή τονίζεται ότι εξαιτίας του γάμου εγκαταλείπει ο άνθρωπος τον πατέρα του και τη μητέρα του και ενώνεται με τη γυναίκα του σε μία σάρκα. Το αντρόγυνο και οι γονείς τους πρέπει να βρουν τη χρυσή τομή, ώστε να μην υπάρχουν ούτε οι παρεμβάσεις, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα, ούτε ψυχρότητες με πρόσωπα σεβαστά και αγαπητά.
Ο γάμος, σύμφωνα με τα λόγια του Κυρίου, είναι αδιάλυτος. Δυστυχώς στην εποχή μας τα ήθη είναι χαλαρά, η ιερότητα του γάμου παραγνωρίζεται και τα διαζύγια είναι εύκολα.
Όμως οι γνήσιοι Χριστιανοί καλούνται, με οδηγό το φως της χριστιανικής πίστεως και διδασκαλίας, να κρατήσουν ψηλά την ένωση τους, ο ένας να κατανοεί τον άλλον, να ανέχεται τις αδυναμίες του και να τον βοηθεί με το παράδειγμά του να τις ξεπεράσει.
