Γεννήθηκε και έζησε στην Ρώμη τον 3ο μ. Χ. αιώνα επί αυτοκράτορος Δεκίου. Είχε εγκαταβιώσει σε Μοναστήρι και ως Μοναχή συνελήφθη, ομολόγησε με θάρρος την πίστη της και μετά από φρικτά βασανιστήρια ετελείωσε την ζωή της με τρόπο μαρτυρικό.
Ευεργετούσε τους ανθρώπους όσο ζούσε με την αγία της ζωή και την ευάρεστη στον Θεό προσευχή της. Ευεργετεί και παρηγορεί και μετά τον θάνατό της ακόμη περισσότερο. Η παρουσία της είναι ζωντανή σε όσους με ευλάβεια προστρέχουν στις πρεσβείες της. Τα ιερά Λείψανά της, που αποπνέουν την ευωδία του αγίου Πνεύματος, αποτελούν πηγή ιάσεων και θεραπείας διαφόρων ασθενειών, ψυχικών και σωματικών.
Όταν, ως νεαρός φοιτητής, πρωτοεπισκέφθηκα μαζί με φίλους το Άγιον Όρος και συγκεκριμένα την Μονή Γρηγορίου μας προσέφεραν οι Πατέρες τα ιερά Λείψανα των Αγίων της Μονής, για να τα προσκυνήσουμε και να λάβουμε την ευλογία τους. Είναι τα μοσχομύριστα λουλούδια που υπάρχουν στο Περιβόλι της Παναγίας και ένα από τα ακριβότερα δώρα που προσφέρουν οι αγιορείτες Πατέρες στους προσκυνητάς. Μεταξύ των άλλων ιερών Λειψάνων, θυμάμαι ήταν και εκείνο της οσιομάρτυρος Αναστασίας της Ρωμαίας, η οποία ανήκει στην τριάδα των Πολιούχων της Μονής, μαζί με τον άγιο Νικόλαο Επίσκοπο Μύρων της Λυκίας και τον όσιο Γρηγόριο, τον Κτίτορα της Μονής. Εκτός από την ευωδία του ιερού της Λειψάνου μου έμειναν χαραγμένες στην μνήμη οι διηγήσεις των Πατέρων για τις θαυματουργικές, σε κρίσιμες γι’ αυτούς ώρες, επεμβάσεις της και κυρίως για το ότι η Αγία αποτελεί γι’ αυτούς “καταφυγήν εν ταις θλίψεσιν”, στήριγμα και παρηγοριά.
Ήταν νέα στην ηλικία όταν συνελήφθη και μαρτύρησε, αλλά με γηραλέα φρόνηση και ανδρείο φρόνημα. Δεν κάμφθηκε μπροστά στα πιο σκληρά βασανιστήρια, αφού τις αφήρεσαν τους μαστούς, την έβαλαν σε πυρακτωμένα σίδερα, τις ξέσχισαν τις σάρκες. Παρέμεινε αλύγιστη μέχρι την στιγμή που της έκοψαν το κεφάλι. Η αγία ζωή της, το θαυμαστό της μαρτύριο, η μεγάλη αγάπη της που εκδηλώνεται διαχρονικά σε όσους την επικαλούνται, αλλά και η υμνολογία της Εκκλησίας μας, μας δίνουν αφορμή να τονίσουμε τα παρακάτω:
Η Οσιομάρτυς, όπως άλλωστε όλοι οι άγιοι, είχε καθαρό λογισμό. Δηλαδή είχε καθαρίσει με την άσκηση και την τήρηση των ευαγγελικών εντολών το οπτικό μέρος της ψυχής που είναι ο νούς και έτσι μπορούσε να διακρίνη τις άκτιστες ενέργειες της Χάριτος του Θεού, από τις κτιστές δαιμονικές ενέργειες. Έμαθε να μη κρατά και επεξεργάζεται τους ακάθαρτους λογισμούς, αλλά να τους διώχνη προτού εισχωρήσουν στο νού και από εκεί στην καρδιά και γίνουν πράξη.
Λογισμοί είναι σκέψεις με εικόνες μαζί, που με την βοήθεια της φαντασίας και των παθών αιχμαλωτίζουν τον νούν. Γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή να μη εισέρχονται στον νού, αλλά να παραμένουν στην λογική. Κατ’ αρχάς κρατά κανείς τους αγαθούς λογισμούς και διώχνει τους πονηρούς ή τους μετατρέπει σε αγαθούς. Στην συνέχεια όμως καλόν είναι να μην επεξεργάζεται ούτε τους αγαθούς λογισμούς, γιατί ενδεχομένως να μην είναι τελείως απαλλαγμένοι από έννοιες εμπαθείς.
Η νίκη εναντίον του διαβόλου και της αμαρτίας ή αντίθετα η ήττα και η υποδούλωση, από τους λογισμούς ξεκινά. Όποιος εξέρχεται νικητής σε επίπεδο λογισμών, αυτός μπορεί να προχωρήση στα υψηλότερα επίπεδα της πνευματικής ζωής. Γι’ αυτό οι άγιοι Πατέρες ονομάζουν την πάλη εναντίον των λογισμών τέχνη τεχνών και επιστήμη επιστημών. Η αγία Αναστασία δεν αρνήθηκε τον Χριστό και δεν θυσίασε στα είδωλα, αλλά ενίκησε και κατήσχυνε τους τυράννους παραμένοντας σταθερή στην πίστη της ως στύλος ακλόνητος, επειδή δεν ηττήθηκε στην πάλη εναντίον των λογισμών. Την αλήθεια αυτή υπογραμμίζει με θαυμάσιο τρόπο ένας υπέροχος ύμνος αφιερωμένος στους αγίους Μάρτυρας: “ουχ ηττήθης λογισμώ, ου ξοάνοις επέθησας, αλλά γέγονας εθελόθυτον θύμα και θυσία ασφαλής τε και τελεία … τω Δεσπότη σου”.
Η πάλη με τους λογισμούς είναι από τα σημαντικότερα κεφάλαια της πνευματικής ζωής. Από αυτήν εξαρτάται όχι μόνον η πνευματική πρόοδος και σωτηρία, αλλά και ο τρόπος ζωής και καθημερινής συμπεριφοράς μας, διότι η αρετή, όπως και η κακία, έχουν κοινωνικές προεκτάσεις. Όποιος βασανίζεται από τους λογισμούς και δεν μπορεί να ειρηνεύση και να τα βρη με τον εαυτό του, επηρεάζει αρνητικά και τον κοινωνικό του περίγυρο, αφού ούτε με τους άλλους είναι δυνατόν να τα βρή. Όσα συμβαίνουν καθημερινά γύρω μας να τα δεχόμαστε με αγαθό και απλό λογισμό, χωρίς να μπαίνουμε σε σύνθετες διεργασίες, του τύπου πώς και γιατί και άρα τούτο και άρα εκείνο, που περιπλέκουν χειρότερα τα θέματα και δημιουργούν προβλήματα εκ του μηδενός. Η απλότης για την οποία ομιλεί ο Απόστολος Παύλος δεν είναι άσχετη με τους λογισμούς και είναι αληθινός πλούτος, “πλουτιζόμενοι εις πάσαν απλότητα”. Η νίκη σε επίπεδο λογισμών καταξιώνει τον άνθρωπο σε κοινωνικό επίπεδο, και κυρίως τον οδηγεί στην ζωντανή Θεοκοινωνία. πηγή:orthros.org
