Ἀδελφοί, πρὸ τοῦ ἐλθεῖν τὴν πίστιν ὑπὸ νόμον ἐφρουρούμεθα συγκεκλεισμένοι εἰς τὴν μέλλουσαν πίστιν ἀποκαλυφθῆναι. ὥστε ὁ νόμος παιδαγωγὸς ἡμῶν γέγονεν εἰς Χριστόν, ἵνα ἐκ πίστεως δικαιωθῶμεν· ἐλθούσης δὲ τῆς πίστεως οὐκέτι ὑπὸ παιδαγωγόν ἐσμεν. πάντες γὰρ υἱοὶ Θεοῦ ἐστε διὰ τῆς πίστεως ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ· ὅσοι γὰρ εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε. οὐκ ἔνι ᾿Ιουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ. εἰ δὲ ὑμεῖς Χριστοῦ, ἄρα τοῦ ᾿Αβραὰμ σπέρμα ἐστὲ καὶ κατ᾿ ἐπαγγελίαν κληρονόμοι. Λέγω δέ, ἐφ᾿ ὅσον χρόνον ὁ κληρονόμος νήπιός ἐστιν, οὐδὲν διαφέρει δούλου, κύριος πάντων ὤν, ἀλλὰ ὑπὸ ἐπιτρόπους ἐστὶ καὶ οἰκονόμους ἄχρι τῆς προθεσμίας τοῦ πατρός. οὕτω καὶ ἡμεῖς, ὅτε ἦμεν νήπιοι, ὑπὸ τὰ στοιχεῖα τοῦ κόσμου ἦμεν δεδουλωμένοι· ὅτε δὲ ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου, ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ, γενόμενον ἐκ γυναικός, γενόμενον ὑπὸ νόμον, ἵνα τοὺς ὑπὸ νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα τὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν.
1. «Υἱοὶ Θεοῦ»
Ἡ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπὴ ἀπὸ τὴν πρὸς Γαλάτας ἐπιστολὴ εἶναι ἀφιερωμένη στὴ μνήμη τῆς ἁγίας, ἐνδόξου μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας και άλλων γυναικών αγίων. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει ὅτι, προτοῦ νὰ ἔλθει ἡ ἐποχὴ τῆς Χάριτος, ὅπου ἡ πίστη πλέον ἔχει κεντρικὴ σημασία γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, ὁ Νόμος κρατοῦσε τοὺς Ἰουδαίους καλὰ κλεισμένους σὰν σὲ φρούριο.
Δὲν εἶχε ἀκόμη ἀποκαλυφθεῖ τὸ μυστήριο τῆς πίστεως καὶ ὁ Μωσαϊκὸς Νόμος τοὺς εἶχε δοθεῖ γιὰ νὰ τοὺς παιδαγωγεῖ, ὥστε νὰ ὑποδεχθοῦν τὸν Χριστὸ ὡς Σωτήρα κι ἔτσι νὰ βροῦν τὴ σωτηρία.
Τώρα ὅμως ποὺ ἦλθε ἡ ἐποχὴ τῆς Χάριτος κι ὁ Χριστὸς μᾶς ἀποκάλυψε τὴ σωτήρια πίστη, δὲν χρειάζεται πλέον νὰ εἴμαστε ὑπὸ τὴν ἐπιτήρηση καὶ τὴν παιδαγωγία τοῦ Νόμου.
Αὐτὸ συμβαίνει καὶ μ’ ἐσᾶς, λέει στοὺς Χριστιανοὺς τῆς Γαλατίας: «Πάντες γὰρ υἱοὶ Θεοῦ ἐστε διὰ τῆς πίστεως ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ»· πλέον ὅλοι ἐσεῖς μὲ τὴν πίστη στὸ Χριστὸ γίνατε καὶ εἶστε «υἱοὶ Θεοῦ».
Εἶστε παιδιὰ τοῦ Θεοῦ, διότι ὅσοι βαπτισθήκατε στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ πιστεύοντας σ’ Αὐτὸν ὡς Σωτήρα, ντυθήκατε τὸν Χριστὸ καὶ ἑνωθήκατε μαζί Του.
Εἶναι συγκλονιστικὸς ὁ λόγος τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Παύλου ὄχι μόνο γιὰ τοὺς Γαλάτες, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅλους τους Χριστιανούς. Εἶστε παιδιὰ τοῦ Θεοῦ, μᾶς λέει.
Ἐφόσον εἴμαστε βαπτισμένοι στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καὶ ὁμολογοῦμε πίστη καὶ ὑπακοὴ σ’ Αὐτόν, εἴμαστε κι ἐμεῖς κατὰ Χάριν «υἱοὶ Θεοῦ».
Ἀλήθεια, συναισθανόμαστε αὐτὴ τὴ μεγάλη τιμή; Συνειδητοποιοῦμε τί σημαίνει νὰ καλοῦμε τὸν Θεὸ «Πατέρα» στὴν προσευχή μας καὶ νὰ Τοῦ ζητοῦμε ὅ,τι ἔχουμε ἀνάγκη μὲ τὴν ἴδια ἁπλότητα ποὺ ἕνα παιδὶ ζητᾶ ἀπὸ τὸν πατέρα του ὅ,τι χρειάζεται;
Πολὺ περισσότερο μποροῦμε νὰ ἀναλογιστοῦμε πόσα ἀγαθὰ ὑπόσχεται ὁ Θεὸς Πατέρας νὰ μᾶς χαρίσει, ἐφόσον ὡς παιδιά Του εἴμαστε καὶ κληρονόμοι τῆς Βασιλείας Του;
Ἀσφαλῶς αὐτὰ θὰ ἀναλογιζόταν κι ἡ ἁγία Βαρβάρα. Γι’ αὐτὸ καὶ προτίμησε νὰ μὴν ἀκολουθήσει τὸν κατὰ σάρκα πατέρα της, ποὺ τὴν ὁδηγοῦσε στὴν πλάνη τῆς εἰδωλολατρίας, ἀλλὰ νὰ ἀγαπήσει τὸν ἀληθινὸ Θεὸ Πατέρα καὶ νὰ γίνει Χριστιανή, ἀκόμη κι ἂν αὐτὸ ἐπρόκειτο νὰ κοστίσει τὴν ἴδια της τὴ ζωή.
Δὲν φοβήθηκε ἡ Βαρβάρα, ἂς ἦταν γυναίκα καὶ μάλιστα μικρὴ στὴν ἡλικία. Διότι στὴν Ἐκκλησία δὲν ἔχει σημασία ἂν εἶσαι ἄνδρας ἢ γυναίκα, μικρὸς ἢ μεγάλος. Ὅλοι εἴμαστε ἴσοι κι ἔχουμε τὸν ἴδιο ὑψηλὸ προορισμό: νὰ γίνουμε Ἅγιοι. Αὐτὴ ἡ ἰσότητα ὑπογραμμίζεται καὶ στὴ συνέχεια τῆς ἀποστολικῆς περικοπῆς.
2. Ὀρθόδοξος φεμινισμὸς
Δὲν ὑπάρχουν πλέον διαφορὲς ἐθνικότητος, κοινωνικῆς τάξεως καὶ φύλου, λέει ὁ ἅγιος Ἀπόστολος. Δὲν ὑπάρχει διαφορὰ Ἰουδαίου καὶ Ἕλληνα, δούλου καὶ ἐλεύθερου, δὲν ὑπάρχει διάκριση ὑπεροχῆς μεταξὺ ἄνδρα καὶ γυναίκας. Δὲν πλεονεκτοῦν οἱ ἄνδρες εἰς βάρος τῶν γυναικῶν. Εἴμαστε ἴσοι!
Λοιπόν, τονίζει ὁ Ἀπόστολος, ὅλοι ἐσεῖς ποὺ εἶστε ἑνωμένοι μὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστό, γίνατε ἕνας νέος ἄνθρωπος.
Ἐφόσον ἀνήκετε στὸ Χριστό, τότε διὰ τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι ὁ εὐλογημένος κατὰ σάρκα ἀπόγονος τοῦ Ἀβραάμ, εἶστε κι ἐσεῖς ἀπόγονοι τοῦ Ἀβραάμ, κι ἂς μὴν εἶστε Ἰουδαῖοι στὴν καταγωγὴ ἀλλὰ πρώην εἰδωλολάτρες· σύμφωνα μὲ τὴν ὑπόσχεση, εἶστε κληρονόμοι τῆς ἴδιας εὐλογίας.
Καὶ κάτι ἀκόμα: Κάθε κληρονόμος, ὅσο εἶναι ἀνήλικος, δὲν διαφέρει σὲ τίποτε ἀπὸ τὸν δοῦλο. Γιατί; Διότι, ἐνῶ εἶναι κύριος τῆς πατρικῆς κληρονομιᾶς, ἐξαρτᾶται ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ τὸν κηδεμονεύουν καὶ διαχειρίζονται τὴν πατρική του περιουσία, μέχρι τὸν χρόνο ποὺ ὅρισε ὁ πατέρας.
Ἔτσι κι ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί, ὅταν ἤμασταν σὲ νηπιώδη πνευματικὴ κατάσταση, ἤμασταν ὑποδουλωμένοι στὴ στοιχειώδη θρησκευτικὴ γνώση τοῦ κόσμου, ὁ ὁποῖος βρίσκεται στὴν ἄγνοια καὶ τὴν ἀμάθεια.
Ὅταν ὅμως συμπληρώθηκε ὁ χρόνος ποὺ εἶχε ὁρίσει ἡ πανσοφία τοῦ Θεοῦ, ἀπέστειλε ὁ Θεὸς στὸν κόσμο τὸν Υἱό Του, ὁ Ὁποῖος ἔγινε ἄνθρωπος ἀπὸ γυναίκα καὶ ὑποτάχθηκε στὸ Μωσαϊκὸ Νόμο, προκειμένου νὰ ἐξαγοράσει ἐκείνους ποὺ ἦταν ὑποδουλωμένοι στὰ δεσμὰ τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου, γιὰ νὰ λάβουμε τὴν υἱοθεσία ποὺ ὁ Θεὸς μᾶς εἶχε ὑποσχεθεῖ.
Ἀπὸ τοὺς λόγους αὐτοὺς τοῦ ἀποστόλου Παύλου θὰ ὑπογραμμίσουμε ἕνα μόνο, πράγματι ἀνατρεπτικό: αὐτὸν ποὺ ἐξαγγέλλει τὴν ἰσότητα μεταξὺ τῶν δύο φύλων: «οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ».
Δὲν εἶναι ἀσήμαντο νὰ τολμᾶ ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος νὰ ἀναδεικνύει τὴν ἀξία τῆς γυναίκας θεωρώντας την ἰσότιμη μὲ τὸν ἄνδρα, σὲ ἐποχὴ μάλιστα μὲ ἔντονες προκαταλήψεις ἐναντίον τῶν γυναικῶν. Σὲ ἀντίθεση μὲ ἄλλες θρησκεῖες ποὺ μέχρι καὶ σήμερα ὑποτιμοῦν τὴ γυναίκα, ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τὴν τιμᾶ ἰδιαίτερα.
Αὐτὸ φανερώνεται καὶ ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι στὴν κορυφὴ τῆς ἁγιότητος βρίσκεται μία γυναίκα: Ἡ Πάναγνη Παρθένος Μαρία, ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος!
Αὐτὸ φάνηκε καθαρὰ καὶ στὴ ζωὴ τῆς ἁγίας μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας, ἡ ὁποία μὲ τὴ σταθερότητά της ἔδειξε ἀνδρεῖο φρόνημα κι ἔγινε πρότυπο ζωῆς γιὰ κάθε Χριστιανό.
Ἡ πραγματικὴ ἀξία τῆς γυναίκας δὲν φαίνεται ὅταν αὐτονομεῖται καὶ διεκδικεῖ τὸν ρόλο τοῦ ἄνδρα, ἀλλὰ ὅταν προοδεύει καὶ διακρίνεται στὴν ἀρετὴ καὶ τὴν ἀνδρεία, στὴν ἁγνότητα, τήν ἀγάπη καὶ τὴ θυσία· στὴν ἁγιότητα. Τότε πράγματι μεγαλουργεῖ!