Ανάμεσα στους Δασκάλους του Γένους και τους Νεοέλληνες Διαφωτιστές κορυφαία θέση κατέχει o Άγιος Nικόδημoς ο Αγιορείτης.
Βιβλική μορφή στην όψη, ασκητικός στο ήθος, πολυτάλαντος, πληθωρικός στη συγγραφή – μας άφησε 100 περίπου συγγράμματα, στα οποία αναχωνεύεται ολόκληρη η αγιoπατερική σοφία και παράδοση – σε μια εποχή που ο oρθoλoγισμός της Δύσης πνέει απειλητικός και για τον Ελληνισμό της Τουρκοκρατίας.
Σεμνή αναφορά στη μνήμη του τρεις ακτίνες από τις διδαχές του :
Ο άνθρωπος επλάσθη από τον Θεόν
«Από τό μηδαμη μηδαμως μηδέν, ο Θεός έστησε τούς οφθαλμούς του εις εσέ, μέ ιλαρόν όμμα, και ηυδόκησε νά πλάση εσένα μόνον κατ’ εικόνα Του και ομoίωσιν, μέ τόσην προσοχήν -οιος ο πηλός διεμoρφoυτo, τοιουτος ο Χριστός διεννoειτo – καί τόσην αγάπην, ωσαν νά μήν ήθελε νά δημιουργήση άλλον εις τόν κόσμον, πάρεξ εσένα, κατα τόν Ψαλμωδόν· ο πλάσας κατα μόνας τας καρδίας των ανθρώπων».
Ο άνθρωπος επλάσθη διά δόξαν Θεού
Όλα τα έργα σου κάμνε τα διά μόνην την δόξαν του Θεού. Τότε και τα μικρά έργα γίνονται μεγάλα και οι ταπεινές αρετές γίνονται υψηλές.
Διαφορετικά – αν δεν τα κάμνεις όλα για να δοξάζεις τον Θεόν – γρήγορα θα δεις όλα σου τα έργα μάταια και χαμένα, σαν τη σαΐτα εκείνη που δε χτυπά στο σημάδι· επειδή «πᾶν τό απογυμνούμενον τοῦ ἰδίου τέλους, ματαιοῦται».
Όπως το μαχαίρι που δεν κόβει· το κλειδί που δεν ανοίγει· και το ρολόι, που δε δείχνει σωστά τις ώρες, είναι άχρηστο.
Αν δεν δώσεις τώρα, στην παρούσα ζωή, μία θεληματική δόξα στον Θεό με τα έργα σου, θα τα δοκιμάσεις σαν ύλη μεγάλης φωτιάς, που θα σε κατακαύσει την ημέρα της Κρίσεως.
Ο άνθρωπος επλάσθη διά να απολαμβάνει αιωνίως τον Θεόν
Όπως το λιβάνι στο θυμιατό θα μπορούσες να λιώνεις προς δόξαν Θεού, και αυτή να είναι η αμοιβή σου. Όμως ο Θεός θέλει να είναι Αυτός ο Ίδιος μισθός σου, ανίσως και εργάζεσαι θεοφιλώς κάθε αρετή.
Ο ίδιος ό Θεός θέλει να είναι «ὁ στεφανῶν καί ὁ στέφανός σου». Και ως άκρον και άπειρον αγαθόν όπου είναι ό Θεός, ημπορεί Αυτός μόνος να αναπαύσει και να χορτάσει την άμετρη επιθυμία της καρδίας σου.
Όθεν, συμπεραίνει ό Άγιος, τι θα σε ωφελήσει η τιμή και η δόξα όπου έλαβες εις μίαν γωνίαν της γης, καθώς είναι η Πατρίδα σου, ανίσως και αποτύχεις στο έσχατο τέλος, την εν ουρανοίς μακαριότητα;
Γι’ αυτό, όπως μία μεγάλη πέτρα, η οποία πέφτει από υψηλό μέρος, συντρίβει όλα εκείνα όπου εμποδίζουν το δρόμο της, έτσι κάμε και εσύ· σύντριψε όλα εκείνα που δε σε αφήνουν μαζί με τον Παύλο να λες και να εφαρμόζεις· κατά σκοπόν διώκω ἐπί τό βραβεῖον τῆς ἄνω κλήσεως τοῦ Θεοῦ ἐν Xριστῷ Ἰησοῦ.
«Και εις όλα σου τα έργα άλλο να μην αναπνέης πάρεξ τόν Θεόν».
Η Δράσις μας, Ιούνιος -Ιούλιος 2009
