Ξαναπέρασα να δω τον Γιώργο το μεσημέρι, με την παράκληση των δικών του. Μέχρι προχθές καθόταν στην πολυθρόνα, τώρα δεν σηκώνεται από το κρεβάτι. Ανταποκρίνεται και καταλαβαίνει, αλλά τις περισσότερες ώρες είναι σαν να κοιμάται.
Μετά βίας πίνει δυο γουλιές νερό.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Δύσκολο να το αποδεχθεί κανείς, αλλά πρέπει να γνωρίζουμε τα όριά μας τόσο ως άνθρωποι όσο και ως ‘ειδικοί’ στον χώρο της υγείας. Η διάγνωση του επερχομένου θανάτου είναι μια βασική ‘τέχνη’ που όμως δεν διδασκόμαστε στις σχολές μας.
Εκεί που η κατάσταση είναι φανερά μη αναστρέψιμη, ας μη ματαιοπονούμε με δήθεν ηρωικές προσπάθειες, μόνο και μόνο για ‘να κάνουμε κάτι’, που μόνο το δικό μας άγχος θα υπηρετήσει χωρίς να προσφέρει τίποτε στον πάσχοντα.
«Το θέλημα του Κυρίου γινέσθω» ήταν η απάντηση των Χριστιανών στην αμετάκλητη απόφαση του Αποστόλου Παύλου να πάει στα Ιεροσόλυμα, όπου θα κινδύνευε με θάνατο. «Ως τω Κυρίω έδοξε, ούτω και εγένετο», θα έλεγε ο Ιώβ.
Θα ανακουφίσουμε τα όποια συμπτώματα με τον πιο απλό τρόπο, κατά προτίμηση στο σπίτι του πάσχοντος, με συνεργάτες του οικείους του, που έτσι αποχαιρετούν βαθμιαία τον άνθρωπό τους, καταγράφοντας στην πορεία μια σειρά από πολύτιμες αναμνήσεις που θα τους συνοδεύουν όταν εκείνος φύγει, και θα κρατούν άσβεστη τη θύμησή του.
Οι προσευχές και η αγάπη τους είναι πολύ πιο αποτελεσματικές από οποιαδήποτε ιατρική παρέμβαση, ώστε να έχει τέλη ειρηνικά, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, προ παντός Χριστιανά.
Α. Παπαπγιάννης
