«Τη αγία και μεγάλη Τρίτη της των δέκα παρθένων παραβολής, της εκ του ιερού Ευαγγελίου, μνείαν ποιούμεθα».
Αυτό είναι το συναξάρι της δεύτερης ημέρας της Μεγάλης Εβδομάδος. Ο Νυμφίος της Εκκλησίας και της ψυχής μας, «ο ωραίος κάλλει παρά πάντας βροτούς», οδεύει προς το εκούσιο Πάθος Του, καλώντας κοντά Του όλους εμάς τους πιστούς Του, για να μας κάνει κοινωνούς των σωτηριών παθημάτων Του και του θριάμβου της Αναστάσεώς Του.
Οι θείοι Πατέρες, όρισαν την αγία αυτή ημέρα, να θυμηθούμε μια από τις πιο παραστατικές και διδακτικές παραβολές του Κυρίου μας: την παραβολή των Δέκα Παρθένων.
Κι’ είχαν το σκοπό τους Η ενθύμηση της παραβολής των δέκα παρθένων είναι μια άριστη πνευματική άσκηση, για να μην διαφεύγει από τη σκέψη μας η επερχόμενη μεγάλη, επιφανής και συνάμα φοβερή ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου μας.
Τον Νυμφίον αδελφοί αγαπήσωμεν τας λαμπάδας εαυτών ευτρεπίσωμεν.
Την παραβολή των δέκα Παρθένων διασώζει ο ευαγγελιστής Ματθαίος στο 25ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του.
Με την ευκαιρία μιας καταπληκτικής εσχατολογικής ομιλίας Του, ο Κύριος είπε και την εξής παραβολή λίγες ημέρες πριν το εκούσιον Πάθος του:
Η Βασιλεία των ουρανών είπε, μοιάζει με δέκα παρθένες οι οποίες αφού πήραν μαζί τους τα λυχνάρια τους, πήγαν να υποδεχθούν τον νυμφίο.
Πέντε από αυτές ήταν σώφρονες και φρόντισαν να έχουν μαζί τους απόθεμα λαδιού για τα λυχνάρια τους, ενώ οι άλλες πέντε ήταν ανόητες και δεν φρόντισαν να έχουν μαζί τους το αναγκαίο απόθεμα λαδιού.
Επειδή δε, αργούσε ο νυμφίος και η νύχτα προχωρούσε, έπεσαν να κοιμηθούν. Τα μεσάνυχτα ακούστηκε μια γοερή κραυγή η οποία ανήγγειλε τον ερχομό του νυμφίου.
Οι παρθένες σηκώθηκαν για να προαπαντήσουν τον νυμφίο. Οι μεν σώφρονες παρθένες που είχαν απόθεμα λαδιού, άναψαν τα λυχνάρια τους, οι δε μωρές ζητούσαν απεγνωσμένα από τις σώφρονες να τους δώσουν λίγο λάδι.
Εκείνες τους απάντησαν, πως μόλις αρκεί για τα δικά τους τα λυχνάρια και καλά θα κάνουν να πάνε να αγοράσουν.
Οι ανόητες παρθένες έτρεξαν να αγοράσουν λάδι, αλλά εν τω μεταξύ ο νυμφίος έφθασε και μπήκε στο χώρο του γάμου με τις πέντε φρόνιμες και έκλεισε την πόρτα. Οι ανόητες παρθένες έφθασαν μετά και άρχισαν να φωνάζουν Κύριε, Κύριε άνοιξέ μας.
Αυτός τους απάντησε αλήθεια σας λέγω πως δεν σας γνωρίζω και έμειναν τελικά έξω του νυμφώνος. Κλείνει την παραστατική αυτή παραβολή του ο Κύριος με την εξής σωτήρια προτροπή: «Γρηγορείτε ουν, ότι ουκ οίδατε την ημέραν, ουδε την ώραν εν η ο Υιός του ανθρώπου έρχεται»
Οι παρθένες είναι οι ψυχές μας και η προμήθεια λαδιού για το λυχνάρι, είναι ο επίγειος συνεχής αγώνας για να κάνουμε το θέλημα του Θεού, να κάνουμε έργα ευποιίας, να παραμερίζουμε από την ύπαρξή μας συνεχώς, όλα εκείνα τα στοιχεία που είναι παρείσακτα στη φύση μας και αντιστρατεύονται την πνευματική μας πρόοδο και τελείωση. Το λυχνάρι είναι η παρρησία μας μπροστά στο Θεό.
Οι φρόνιμες παρθένες συμβολίζουν τις αγαθής προαίρεσης ψυχές, οι οποίες ζουν αδιάκοπα την λαχτάρα της ένωσής τους με το Νυμφίο της Εκκλησίας, τον σωτήρα Χριστό.
Γι’ αυτό αγωνίζονται αέναα να αποκτούν αρετές και πνευματική προκοπή και να περιθωριοποιούν όλα εκείνα τα στοιχεία, τα οποία αντιστρατεύονται την ένωσή τους με το Θεό.
Οι μωρές παρθένες συμβολίζουν τις ράθυμες, αδιάφορες και εν πολλοίς εχθρικά προς το Χριστό διατελούσες ψυχές. Είναι εκείνες οι ψυχές οι οποίες απορροφημένες από την υλιστική ευδαιμονία, αδιαφορούν για την πνευματική πρόοδο και την εν Χριστώ σωτηρία.
Η παραβολή αυτή έχει ως σκοπό να θυμίσει στους πιστούς πως η Δευτέρα και ένδοξη Παρουσία του Κυρίου θα γίνει ξαφνικά, θα έρθει «ως κλέπτης εν νυκτί».
Γι’ αυτό θα πρέπει οι πιστοί να είναι πάντοτε, ανά πάσα στιγμή έτοιμοι, για την υποδοχή Του, διαφορετικά θα μείνουμε έξω από τη βασιλεία του Θεού και θα χαθούμε.
Έτσι οι θείοι Πατέρες έκριναν σκόπιμο να αφιερώσουν μια ημέρα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος στην ανάμνηση της εσχατολογικής αυτής παραβολής των δέκα παρθένων.
Το κατανυκτικό κλίμα αυτών των αγίων ημερών είναι η καλλίτερη στιγμή για να υπενθυμίσει η αγία μας Εκκλησία στους πιστούς το φοβερό και απρόοπτο της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου.
Ο Ίδιος ο Κύριος κατά τη δραματική νύκτα της συλλήψεως Του στον κήπο της Γεθσημανής τόνιζε στους μαθητές του «Γρηγορείτε και προσεύχεσθε ίνα μη εισέλθητε εις πειρασμόν».
Για το λόγο αυτό οφείλουμε όλοι μας να έχουμε τις λαμπάδες της ψυχής μας πάντοτε αναμμένες όπως ακριβώς οι 5 φρόνιμες παρθένες του σημερινού Ευαγγελικού αναγνώσματος .
Να έχουμε την αναμμένη λαμπάδα της ορθοδόξου πίστεως, την αναμμένη λαμπάδα της εγκρατείας, της χαράς και της θυσίας, διότι όπως ακριβώς το αναμμένο κερί λιώνει και προσφέρεται, έτσι και εμείς, λαμπάδες μπροστά στον Εσταυρωμένο , να εκδαπανώμεθα, να λιώνουμε πάνω στο καθήκον, να γινώμεθα ιερά ολοκαυτώματα για τον συνάνθρωπό μας.
Δυστυχώς αγαπητοί, όλες αυτές τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας ανάβουμε κεριά και λαμπάδες στα μανουάλια μπροστά στις Ιερές εικόνες, μπροστά στον Εσταυρωμένο, στην περιφορά του Επιταφίου, λαμπάδες το βράδυ της Αναστάσεως. Φωτόλουστος κάθε ορθόδοξος Ναός αυτές τις ημέρες.
Ποτέ άλλοτε δεν ανάβονται τόσα κεριά και τόσες λαμπάδες όπως τα βράδια της Μεγάλης εβδομάδας. Άραγε ξέρουμε το αληθινό νόημα του ανάμματος της λαμπάδας;
Πολλοί αγαπούν και είναι πρόθυμοι να ανάβουν κεριά και λαμπάδες. Νομίζουν με το ανάβουν πολλά κεριά και λαμπάδες εκφράζουν την ευλάβειά τους, εκπληρώνουν το χρέος τους προς το Θεό.
Νομίζουν πως το να κάτσουν 10 λεπτά μετά το Χριστός Ανέστη το βράδυ της Αναστάσεως με την λαμπάδα τους αναμμένη και μετά να πάνε στο σπίτι τους αδιαφορώντας για την Αναστάσιμη Λειτουργία, νομίζουν πως ζήσανε Πάσχα.
Πως έβγαλαν την υποχρέωσή τους απέναντι στο Νυμφίο της Εκκλησίας μας. Και δυστυχώς και άλλοι πολλοί που αγνοούν το βαθύτερο νόημα της λατρείας μας νομίζουν, με το ανάψουν πολλά κεριά λατρεύουν σωστά τον Θεό.
Αγαπητοί.
Όσα κεριά και όσες λαμπάδες αν ανάψουμε, αν δεν ξέρουμε το βαθύτερο νόημα της πράξεως αυτής , και προ παντός αν δεν ανάψουμε και κάτι άλλες λαμπάδες , τίποτε δεν ωφελούμεθα.
Το άναμμα του κεριού στην Εκκλησία είναι τύπος. Μα ο τύπος αυτός δεν ωφελεί σε τίποτα εάν δεν ξέρουμε την ουσία γιατί ανάβουμε τις λαμπάδες.
Την απάντηση αυτή, την δείχνει η σημερινή αλλά και η χθεσινοβραδινή ακολουθία. Χτες ομιλήσαμε για τον Ιωσήφ τον Πάγκαλο που ήταν τύπος του Κυρίου αλλά και την ξυρανθείσα συκή που συμβολίζει τους ανθρώπους που για χρόνια πολλά μένουν άκαρπα δέντρα.
Η δεύτερη ακολουθία του Νυμφίου, η σημερινή, μας υπενθυμίζει τα διδάγματα από την παραβολή των 10 Παρθένων που προ ολίγου χαριτι Θεού, αναλύσαμε και είναι οι λαμπάδες της ψυχής μας που οφείλουμε να τις έχουμε πάντοτε αναμμένες και όχι παραμελημένες και παραπεταμένες.
Διότι όπως πολύ ωραία αναφέρει και ο γέροντας Παίσιος, μηχανή που δεν λαδώνεται σκουριάζει και χαλάει.
Αυτοκίνητο χωρίς καύσιμα καταδικάζεται σε ακινησία. Και η ψυχή του ανθρώπου χωρίς πνευματικά καύσιμα καταδικάζεται σε απραξία και πνευματικό μαρασμό. Και τα καύσιμα αυτά της ψυχής χαρίζονται απλόχερα μέσα στην Εκκλησία.
Τα βρίσκει κανείς στη μελέτη της Αγίας Γραφής, στην αδιάλειπτο προσευχή, στην ακρόαση του θείου λόγου, στην μετοχή της λατρείας, στην εξομολόγηση και στην Θεία Κοινωνία.
Μέσα στην κατανυκτική ατμόσφαιρα της Μεγάλης Εβδομάδος η μνεία της Δευτέρας Παρουσίας και η ανάγκη της συνεχούς ετοιμασίας για την τρομερή εκείνη ημέρα, είναι επιτακτική.
Οι φρόνιμες παρθένες φρόντισαν να είναι έτοιμες για την υποδοχή του Νυμφίου, σε αντίθεση με τις μωρές και νωθρές, οι οποίες είχαν διασπάσει την προσοχή τους σε άλλες δευτερευούσης σημασίας έννοιες και δεν φρόντισαν να έχουν τα απαραίτητα εφόδια για την υποδοχή του Νυμφίου και να εξασφαλίσουν την είσοδό τους στη λαμπρή γαμήλια ευφροσύνη.
Ως συνοδοιπόροι του Θείου Πάθους θα πρέπει να έχουμε συνεχώς στραμμένη τη σκέψη μας πως θα ενώσουμε την ψυχή μας με το Νυμφίο Χριστό.
Τα φτηνά και εφήμερα πράγματα πρέπει να τα θέτουμε σε δεύτερη μοίρα, αν θέλουμε κι’ εμείς να βρεθούμε στην ομάδα των φρονίμων παρθένων κατά τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου.
Ο δρόμος του Θείου Πάθους δείχνει και σε μας το δικό μας δρόμο, ο οποίος είναι ατραπός μαρτυρίου, ο οποίος όμως οδηγεί στη εν Χριστώ λύτρωση και στην αιώνια ζωή.
Είναι ανάγκη αγαπητοί να ενστερνιστούμε τα υψηλά μηνύματα της παραβολής των δέκα Παρθένων και να μιμηθούμε τις φρόνιμες Παρθένες, αν θέλουμε να τύχουμε της μακάριας επιλογής μας με το Νυμφίο της ψυχής μας Χριστό.
Επίσης πρέπει να ενσταλάξουμε στην ψυχή μας διάθεση κατάνυξης και συντριβής, προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε τη δεινή μας κατάσταση.
Ο ερχόμενος προς το σωτήριο Πάθος Κύριό μας Ιησούς Χριστός περιμένει από όλους μας να πάρουμε τη μεγάλη απόφαση να αλλάξουμε τη ζωή μας, προκειμένου να έχουμε την ελπίδα ότι ο Νυμφίος της ψυχής μας θα μας πει κατά την κρίσιμη ώρα του τέλους μας “Είσελθε δούλε εις την χαράν του Κυρίου σου”.
