Ἐλπίζω νὰ προοδεύσετε σὲ ἀρετές. Κι αὐτὸ θὰ συμβεῖ ἂν ζήσετε μὲ προσοχὴ καὶ δὲν ἀμελεῖτε τὴν προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ. Γιατὶ εἶναι τὸ κεφάλαιο καὶ ἡ ἀρχὴ ὅλων τῶν ἀρετῶν.
Τίποτα δὲν μπορεῖ νὰ προφυλάξει τόσο τὴν ψυχὴ ἀπὸ τὴν εἴσοδο τοῦ πονηροῦ δαίμονα ὅσο ἡ νοερὰ προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἡ θερμὴ ἱκεσία.
Ἂν ἀρχίσεις νὰ φροντίζεις μὲ ἐπιμέλεια ν᾿ ἀποκτήσεις ταπείνωση πρόσεξε, γιατὶ ὁ φθονερὸς δαίμονας δὲ θὰ τὸ ἀνεχτεῖ καὶ εἴτε θὰ ἐγείρει ἐναντίον σου πειρασμοὺς γιὰ νὰ δοκιμάσει τὴν ταπείνωση καὶ τὴ σταθερότητά σου εἴτε θὰ ξεσηκώσει ἐναντίον σου τοὺς ὑποκριτὲς καὶ τοὺς ἀμελεῖς…
Πρέπει μὲ ὅλη σου τὴν καρδιὰ νὰ ὁμολογήσεις ὅτι σου ἀξίζει νὰ ὑποφέρεις πολὺ περισσότερα. Φρόντισε νὰ ἔχεις καλὴ διάθεση καὶ ζεστὴ ἀγάπη πρὸς τοὺς ἀδελφούς. Ἡ καρδιά, τὰ μάτια καὶ τὸ πρόσωπό σου πρέπει νὰ εἶναι χαρούμενα καὶ γεμάτα σεβασμό.
Νὰ ἐργάζεσαι προσευχόμενος, μὲ ἀγάπη, μὲ ζῆλο καὶ μὲ μεγάλη προσοχή. Νὰ ἐργάζεσαι ὄχι σὰ νὰ βρίσκεσαι μπροστὰ σὲ ἀνθρώπους ἀλλὰ στὸν ἴδιο τὸ Θεό. Νὰ ἔχεις στὸ νοῦ σου ὅτι εἶναι «ἐπικατάρατος ὁ ποιῶν τὰ ἔργα Κυρίου ἀμελῶς» (Ἱερ. λα´ 10). Φυλάξου ὅσο μπορεῖς ἀπ᾿ τὴν ἀμέλεια καὶ τὴν ἀνθρωπαρέσκεια.
Ἀγαπητέ, ἐξέτασε προσεχτικὰ τὸν ἑαυτό σου, τὴ συνείδησή σου, ἂν ἔχεις ἁμαρτήσει μὲ ὁποιοδήποτε τρόπο, ἂν ἔχεις διαπράξει κάποια μεγάλη ἢ μία ἄλλη μικρὴ ἁμαρτία, ἂν εἶσαι ἔνοχος μὲ ἔργα ἢ μὲ λόγια ἢ μὲ τὴ σκέψη σου.
Ἐξομολογήσου (τὴν ἴδια ἡμέρα) ὅλα ὅσα ἔκανες ἢ σκέφτηκες ἢ εἶπες καὶ γενικὰ ὅτι σὲ ἐλέγχει ἡ συνείδησή σου, ἂν ἐπέτρεψες νὰ εἰσχωρήσουν μέσα σου ὑπερήφανες ἢ κενόδοξες σκέψεις, ἂν πρόσβαλες κανένα ἢ ἂν ἐναντιώθηκες στὸν ἀδελφό σου ἢ ἂν τὸν κατέκρινες.
«Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν».
Οἱ θλίψεις ἀκολουθοῦνται πάντα ἀπὸ χαρές. Ἡ ἐνοχὴ ἐπισύρει τὴν τιμωρία. Μὴν ἀπελπίζεσαι μετὰ ἀπὸ μία πτώση, ἀλλὰ ἀγωνίζου. Μὴ λυπᾶσαι [υπερβολικά] πολύ, ὥστε ὁ ἐχθρός, ποὺ σὲ ἔχει ἤδη πληγώσει ἀρκετά, νὰ μὴ σὲ φέρει σὲ ἀπελπισία, ποὺ εἶναι ἡ χειρότερη ἀπ᾿ ὅλες τὶς ἁμαρτίες, ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος.
Γέροντας Ἱλαρίων, Ὑποτακτικός του Ἀββᾶ Ναζαρίου