Κούλουμα είναι μια εναλλακτική ονομασία για μια πασίγνωστη ελληνική κινητή γιορτή που γίνεται κάθε χρόνο.
Στην ουσία πρόκειται για το έθιμο του εορτασμού της Καθαράς Δευτέρας όταν αυτός γίνεται στο ύπαιθρο, δηλαδή στην εξοχή.
Για παράδειγμα όταν μια παρέα πηγαίνει στην εξοχή για να γιορτάσει την Καθαρά Δευτέρα, κάνοντας πικ-νικ με σαρακοστιανά που έχουν την τιμητική τους εκείνη την ημέρα, και πετώντας χαρταετό λέμε ότι γιορτάζει τα κούλουμα.
Όταν το επιτρέπει ο καιρός, οι τοπικές αρχές, κατά κανόνα οι Δήμοι οργανώνουν κατά τόπους εορταστικές εκδηλώσεις για τα κούλουμα με νηστήσιμο φαγητό, χορούς, γλέντια κλπ.
Το έθιμο έχει μάλλον τις ρίζες του στην Αρχαία Αθήνα όπου οι Αθηναίοι συνήθιζαν να γιορτάζουν τα κούλουμα στο λόφο του Φιλοπάππου, κάτι που συνεχίζεται μέχρι και στις μέρες μας.
Κατά μία έννοια και το όνομα κούλουμα έχει την προέλευση του στην Αρχαία Αθήνα καθώς πιστεύεται ότι προέρχεται από τη λέξη columna που σημαίνει κολώνα, από τους στύλους (κολώνες) του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα.
