Ο προφήτης Σαμουήλ. Τοιχογραφία από τον πρόναο του παρεκκλησίου του αγίου Νικολάου στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου.
Ο προφήτης Σαμουήλ. Τοιχογραφία από τον πρόναο του παρεκκλησίου του αγίου Νικολάου στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου.
Γεννήθηκε στην Αρμαθαίμ Σιφά στο όρος Εφραίμ, από τη φυλή του Λευΐ. Ήταν γιος του Ελκανά και της Άννας, η οποία ήταν στείρα και δια της προσευχής ο Θεός της χάρισε παιδί, τον Σαμουήλ, που τον αφιέρωσε στο Θεό για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη της.
Ο Σαμουήλ όταν μεγάλωσε, υπηρέτησε τον Κύριο και έγινε μέγας προφήτης και κριτής του λαού δικαιότατος. Αυτός έχρισε βασιλείς, το Σαούλ και το Δαυίδ, προφήτευσε 40 χρόνια και πέθανε σε βαθιά γεράματα.
Ας αναφέρουμε, όμως, μερικούς οικοδομητικούς λόγους του, που ξεφώνησε στο λαό του Ισραήλ, αλλά ισχύουν και για τους λαούς κάθε εποχής.
Λέει λοιπόν: “Εάν φοβηθείτε τον Κύριον και δουλεύσητε αύτω και ακούσητε της φωνής αυτού και μη ερίσητε τω στόματι Κυρίου και ήτε και υμείς και ο βασιλεύς ο βασιλεύων εφ’ υμών οπίσω Κυρίου πορευόμενοι εάν δε μη ακούσητε της φωνής Κυρίου… έσται χείρ Κυρίου εφ’ υμάς και επί τον βασιλέα υμών”.
Δηλαδή, αν φοβάστε και υπολογίζετε τον Κύριο, και Τον λατρεύετε και υπακούετε στα προστάγματα Του, και δεν αντιδράσετε προς αυτά που σας παραγγέλλει ο Κύριος,και ακολουθείτε σταθερά και σεις και ο κυβερνήτης που σας κυβερνά το δρόμο που σας υποδεικνύει ο Κύριος, σας λέγω όλα θα πηγαίνουν καλά.
Θα έχετε την ευλογία του Κυρίου. Αν όμως δεν υπακούσετε στα προστάγματα του Κυρίου,τότε θα πέσει επάνω σε σας και τον κυβερνήτη σας, βαρύ το χέρι του Κυρίου και θα τιμωρηθείτε.
Απολυτίκιο. Ήχος δ΄. Ταχύ προκατάλαβε.
Εκ στείρας εβλάστησας δικαιοσύνης καρπός, προφαίνων την μέλλουσαν ευεργεσίαν ημίν, Σαμουήλ θεσπέσιε· όθεν ιερατεύσας, παιδιόθεν Κυρίω, έχρισας ως προφήτης, βασιλείς θείω μύρω. Και νύν των σε ευφημούντων, μάκαρ μνημόνευε.
Προφήτης Σαμουήλ
Το πρόσωπο του Προφήτου Σαμουήλ, που εορτάζουμε σήμερα, κατέχει μεγάλη θέση στην Παλαιά Διαθήκη, αλλά και στην Εκκλησία του Χριστού.
Είναι από τα πρόσωπα εκείνα που προετοίμασαν το έδαφος για την ενανθρώπηση του Υιού και Λόγου του Θεού και υπήκουσε κατά πάντα στο θέλημα του Θεού σε όλη του την ζωή. Στην σημερινή ομιλία θα τονίσουμε μερικά σημεία από την ζωή του.
Κατ’ αρχάς ο Προφήτης Σαμουήλ ήταν καρπός της πίστεως και της προσευχής των γονέων του, αφού οι γονείς του, Ελκανά και Άννα, τον συνέλαβαν ύστερα από προσευχή και υπακοή στον Θεό, και οι ίδιοι οι γονείς του τον αφιέρωσαν στον Ναό, αμέσως μετά τον απογαλακτισμό του.
Έπειτα, αξιώθηκε σε μικρή ηλικία, όταν ευρισκόταν μέσα στον Ναό, να ακούση την φωνή του Θεού, που του ζήτησε να μεταφέρη ένα μήνυμα στον ιερέα Ηλεί.
Ο Προφήτης Σαμουήλ είχε συνεχή επικοινωνία με τον Θεό σε όλη την ζωή του, γι’ αυτό και ο λαός τον αποκαλούσε «ο βλέπων». Ο λαός αποκαλούσε τους Προφήτας «βλέποντας» και «ορώντας», διότι έβλεπαν τον Θεό και μετέφεραν στον λαό τις εντολές Του.
Ο Σαμουήλ έζησε τον ενδέκατο (11ο) αιώνα π. Χ. και αναδείχθηκε Κριτής και μάλιστα ήταν ο τελευταίος χρονικά από τους Κριτές, πριν την εγκαθίδρυση της Βασιλείας. Ο Σαμουήλ διηύθυνε τον Ισραηλιτικό λαό, και όταν ο λαός του ζήτησε να εγκαθιδρύση βασιλέα, κατά το πρότυπο των άλλων εθνών, έλαβε πληροφορία από τον Θεό να το πράξη.
Στην αρχή έχρισε ως βασιλέα τον Σαούλ και μετά την πτώση του Σαούλ έχρισε ως βασιλέα τον Δαυΐδ. Είχε μεγάλο κύρος στον λαό και θαυμάζει κανείς τόσο την παρρησία που είχε προς τον Θεό, όσο και το κύρος που είχε στον λαό.
Όλοι μπορούν να ωφεληθούν όταν διαβάσουν τον βίο και την πολιτεία του Προφήτου Σαμουήλ.
Οι σύζυγοι μπορούν να μάθουν πως πρέπει να διάγουν μεταξύ τους, οι γονείς πως θα γεννούν και θα ανατρέφουν τα παιδιά τους, οι νέοι πως θα πρέπη να συμπεριφέρωνται έναντι του Θεού και των πνευματικών πατέρων, οι Κληρικοί πως θα ποιμαίνουν το ποίμνιο που τους έδωσε ο Θεός, οι κοσμικοί άρχοντες πως θα πρέπη να κυβερνούν τον λαό στον οποίο έχουν τοποθετηθή.
Γενικά, όλοι οι άνθρωποι μπορούμε να διδαχθούμε πως να συμπεριφερόμαστε έναντι του λαού, των συνανθρώπων μας και τι πρέπει να κάνουμε για την σωτηρία μας. Τα χαρίσματα του Προφήτου Σαμουήλ ήταν μεγάλα, ήτοι καθαρότητα της καρδιάς, υπακοή στον Θεό, ανεξικακία, αγάπη προς τον λαό και πολλά άλλα.
Τα τροπάρια της Εκκλησίας που αναφέρονται στο πρόσωπό του χρησιμοποιούν πολλές φράσεις για να τονίσουν την μεγάλη του αξία. Σε ένα τροπάριο προσευχόμαστε σε αυτόν: «Προφήτα πανσεβάσμιε, των προφητών ισοστάσιε, των δικαίων συνόμιλε, των αγγέλων συμμέτοχε».
Είπαμε προηγουμένως ότι ο Προφήτης Σαμουήλ ήταν καρπός προσευχής και υπακοής των γονέων του προς τον Θεό. Η Άννα ήταν στείρα και ο Ελκανά συμπεριφερόταν απέναντί της με πολύ μεγάλη αγάπη, χωρίς να την υποτιμά, αν και τότε η ατεκνία εθεωρείτο όνειδος.
Και η Αννα ήταν αγία γυναίκα, που είχε μεγάλη πίστη στον Θεό, αλλά είχε και νοερά προσευχή, αφού προσευχόταν με την καρδιά της στον Θεό για να της δώση παιδί. Η Αγία Γραφή γράφει για το θέμα αυτό: «Και αύτη ελάλει εν τη καρδία αυτής και τα χείλη αυτής εκινείτο, και φωνή αυτής ουκ ηκούετο» (Α΄, Βασ. α, 13).
Αν προσέξη κανείς κάθε λέξη αυτού του χωρίου και την συνδέση με τα όσα λέγουν οι άγιοι Πατέρες για την νοερά-καρδιακή προσευχή, τότε θα καταλάβη ότι η Άννα, μητέρα του Προφήτου Σαμουήλ, είχε εμπειρία αυτής της προσευχής, γι’ αυτό ο ιερός Χρυσόστομος γράφει ότι η αρχή της γεννήσεως του Σαμουήλ ήταν οι προσευχές, τα δάκρυα και η πίστη της μητέρας του.
Τελικά καταλαβαίνουμε ότι η αγωγή των παιδιών είναι μεγάλη υπόθεση, που δεν γίνεται μόνο με συμβουλές και ανθρώπινες σκέψεις, αλλά με την όλη προσωπικότητα των γονέων, με την πίστη τους στον Θεό και κυρίως με την προσευχή τους.
Ας έχουμε τις πρεσβείες του μεγάλου αυτού Προφήτου, «του βλέποντος», και των γονέων του, για να μπορέση ο καθένας μας να ανταποκριθή στην αποστολή του και το έργο του.
+ Ο ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ ΙΕΡΟΘΕΟΣ
