Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Χολέβας-Πολιτικός Επιστήμων
Στις 7 Αυγούστου η Ορθόδοξη Εκκλησία μας και ιδιαιτέρως η Δυτική Μακεδονία εορτάζει την μνήμη του Οσίου Νικάνορος του Θεσσαλονικέως.Γεννήθηκε στην πόλη του Αγίου Δημητρίου το 1491 και βαπτίσθηκε Νικόλαος.
Έλαβε αρίστη μόρφωση και εργάσθηκε ως κληρικός κοντά στον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης. Νωρίς όμως απεφάσισε να ακολουθήσει τον μοναχισμό και μοίρασε στους φτωχούς την μεγάλη πατρική περιουσία του.
Ο Νικόλαος, που έλαβε το αρχαίο μακεδονικό και συγχρόνως χριστιανικό όνομα Νικάνωρ, δίδαξε σε πόλεις και χωριά της Δυτικής Μακεδονίας και βοήθησε πολλούς Ρωμηούς να μην εξισλαμισθούν.
Ασκήτευσε επί αρκετά έτη σε μία σπηλιά στο όρος Καλλίστρατον δίπλα στον ποταμό Αλιάκμονα και απέναντι από το σημερινό χωριό Χρώμιο Κοζάνης.
Ίδρυσε την περίφημη Μονή της Ζάβορδας, η οποία συνδέθηκε με το όνομά του και η οποία πανηγυρίζει την ημέρα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
Ο Όσιος εκοιμήθη το 1549 αφού έγινε ονομαστός για τα θαύματά του σε όλη την τουρκοκρατούμενη Μακεδονία. Η θαυματουργός κάρα του σώζεται και προσκυνείται σήμερα στη Μονή του.
Σήμερα η Μονή Οσίου Νικάνορος Ζάβορδας υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Γρεβενών και αποτελεί προσκύνημα πανελλήνιο. Διατηρεί σπουδαία βιβλιοθήκη με ιστορικά κειμήλια. Ο Όσιος Νικάνωρ θεωρείται προστάτης όλης της Δυτικής Μακεδονίας και βρίσκουμε Ναούς του στην Κοζάνη, στην Καστοριά κ.α.
Κατά τον Μακεδονικό Αγώνα οι μοναχοί βοηθούσαν τους Έλληνες αγωνιστές να εισέρχονται στη Μακεδονία και τους περνούσαν με το σχοινί πάνω από τα φουσκωμένα νερά του Αλιάκμονα.
Εκεί οι Μακεδονομάχοι εύρισκαν καταφύγιο και τροφή σε δύσκολες στιγμές. Με την βοήθεια της Μονής πέρασαν τον Αλιάκμονα την 11η Οκτωβρίου 1912 τα τμήματα της 5ης Μεραρχίας για να λάβουν μέρος στον ένδοξο Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο.
Λόγω της εθνικής και θρησκευτικής της δράσεως η Μονή έγινε στόχος εκδικητικών διαθέσεων από διάφορες πλευρές κυρίως δε από τους εξισλαμισμένους Βαλαάδες της περιοχής Βεντζίων.
Το 1995 τα περισσότερα κτίσματα της Μονής κατέρρευσαν λόγω του σεισμού, αλλά ανοικοδομήθηκαν ταχέως με προσωπική εργασία και φροντίδα του Σεβ. Μητροπολίτου Γρεβενών κ. Σεργίου.
Η επίσκεψη στη Μονή του Οσίου Νικάνορος αποτελεί μία ευκαιρία αναβαπτίσεως στην Ιστορία και στην Ελληνορθόδοξη παράδοση της Μακεδονίας.
Παράλληλα ο επισκέπτης θα θαυμάσει το εντυπωσιακό τοπίο καθώς η Μονή είναι κτισμένη σαν φρούριο σε ύψωμα, το οποίο κατά τα τρία τέταρτα περιβάλλεται από τον ρου του Αλιάκμονα.
Ο βίος του Οσίου και η ιστορία της Μονής μας μεταδίδουν πολλά και χρήσιμα διδάγματα, τα οποία δυστυχώς δεν θα τα διδαχθεί ποτέ το σημερινό ελληνόπουλο στο σχολείο.
Με την τάση αφελληνισμού και διαστρεβλώσεως των ιστορικών γεγονότων τα παιδιά μας θα μαθαίνουν μία παγκοσμιοποιημένη ιστορία χωρίς ήρωες, μάρτυρες, θυσίες και πρότυπα.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του απαράδεκτου βιβλίου Ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού, το οποίο κατά την άποψή μου δεν είναι ούτε διορθώσιμο ούτε διδάξιμο.
Πρέπει να αποσυρθεί, αν θέλουμε να καλλιεργήσουμε το αίσθημα του υγιούς πατριωτισμού, την δημοκρατική ευθύνη και την ελληνορθόδοξη αυτογνωσία ώστε να μη καταντήσουν τα παιδιά μας ένας άπατρις χυλός χωρίς αξίες και ιδανικά.
Αν κάποιος θαρραλέος και φιλότιμος δάσκαλος έλεγε στους μαθητές του λίγα λόγια για τον Όσιο Νικάνορα και το μοναστήρι του οι νέοι μας και οι νέες μας θα μάθαιναν ότι πολλοί κληρικοί και μοναχοί επί Τουρκοκρατίας κράτησαν όρθια την εθνική συνείδηση αποτρέποντας τους εξισλαμισμούς.
Όποιος χανόταν για την Ορθοδοξία εκείνη την εποχή χανόταν και για τον Ελληνισμό. Τούρκευε, γινόταν φανατικός ανθέλλην.
Παράδειγμα οι Τσάμηδες της Θεσπρωτίας που μας απασχολούν ακόμη και σήμερα μέσω της αλβανικής προπαγάνδας. Ήταν Χριστιανοί που εξισλαμίσθηκαν τον 17ο αιώνα, άλλοι εκουσίως , άλλοι βιαίως.
Η αλλαγή του θρησκεύματος τους οδήγησε γρήγορα και σε αλλαγή της εθνικής συνειδήσεως. Ενώ αντιθέτως πολλοί Καππαδόκες και Πόντιοι που αναγκάσθηκαν να μιλούν τουρκικά κράτησαν την ελληνικότητά τους μέσω της Ορθοδοξίας.
Στα μαύρα χρόνια της δουλείας η Ορθοδοξία ήταν η δύναμη που διετήρησε τον Ελληνισμό, γράφει ο αείμνηστος Βρετανός Βυζαντινολόγος Στήβεν Ράνσιμαν. Αυτό βίωναν καθημερινά με το έργο τους Ορθόδοξοι μοναχοί όπως ο Όσιος Νικάνωρ, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Νεκτάριος Τέρπος και άλλοι γνωστοί ή άγνωστοι.
Και μοναστήρια σαν αυτό της Ζάβορδας βοήθησαν όλους τους εθνικούς αγώνες για την Ελευθερία και την απομάκρυνση διαφόρων κατακτητών. Σε ποιο σχολικό βιβλίο θα βρουν άραγε τα ελληνόπουλα την προσφορά της Μονής Ζάβορδας στην παιδεία και στους αγώνες του Έθνους;
Ας προσευχηθούμε στον Όσιο Νικάνορα να χαρίζει υγεία στον καθένα μας και πνευματική προκοπή στον λαό μας.
