Θαυμαστά γεγονότα του φυλακισμένου Αγίου Βαλερίου Γκαφένκου
Η ζωντανή παρουσία της Παναγίας
Τα Χριστούγεννα ο Βαλέριος ήταν αρκετά ζωογονημένος. Τη νύχτα εκείνη των αγγελικών ψαλμωδιών συνέθετε τα θαυμάσια κάλαντα των κρατουμένων του Τίργου Όκνα.
Στο διπλανό κρεβάτι ξεψύχησε ο αρχιμανδρίτης Γ. Είχε έλθει σε σοβαρή κατάσταση από το Κανάλι του Δούναβη και ήταν ένας από τους στύλους της αντίστασης. Τη νύχτα της Γεννήσεως του Ιησού ο αρχιμανδρίτης πέρασε στον ουρανό. Έφυγε με ακλόνητη την πίστη του.
Επειδή δεν είχε καλά ρούχα, διότι τα δικά του ήταν βρεγμένα από τον ιδρώτα, ο Βαλέριος πρόσφερε τα δικά του και κράτησε για τον εαυτό του τα ρούχα του ιερέα.
-Αυτά είναι τα μοναστικά μου άμφια! Είπε συγκινημένος. Με αυτά να με κηδέψετε!
Εκείνη τη νύχτα των Χριστουγέννων δε θα την ξεχάσω ποτέ. Τριγυρνούσα συνεχώς από τον ένα ασθενή στον άλλο, παίρνοντάς τους το σφυγμό και κοιτώντας τους. Κάθε τόσο κοίταζα και τον Βαλέριο. Ήταν χαρούμενος, μακάριος μέσα του, με τα βλέφαρα κλειστά, με το κεφάλι κατεβασμένο στο στήθος.
Ο Βαλέριος Γκαφένκου όταν ήταν φοιτητής
Μόλις τελείωσα τη διακονία μου, αισθάνθηκα ότι με καλεί με τη ματιά του. Με παρακαλεί να πάω κοντά του. Με κοιτούσε με ένα βάθος που ποτέ μέχρι τη στιγμή εκείνη δεν τον είχα αισθανθεί. Έκανε το σταυρό του. Μετά πήρε το χέρι μου. Ένα βαθύ ρίγος με διεπέρασε.
Ο Βαλέριος ήταν πολύ συγκεντρωμένος, κάτι παράξενο γι’ αυτόν διότι με την προχωρημένη πνευματική του κατάσταση μπορούσε να παραμείνει χαλαρός μέχρι και στις πιο οδυνηρές φάσεις, που έπρεπε όλοι εμείς να περάσουμε. Ένιωσα ότι θέλει να μου πει κάτι.
-Ιωάννη, εσύ είσαι ο καλύτερός μου φίλος, μου είπε. Αλλά τώρα δεν έρχομαι σαν φίλος σε σένα. Έρχομαι να σου ζητήσω μια συμβουλή, να σου κάνω υπακοή. Θέλεις να με ακούσεις;
-Σε ακούω, απάντησα, αλλά δεν ξέρω αν είμαι άξιος για την εμπιστοσύνη σου σε μένα.
Ο Βαλέριος έκλεισε τα μάτια και μου είπε ήρεμος:
-Αυτή την νύχτα αγρυπνούσα. Περίμενα να ακούσω τη μελωδία από τα κάλαντα που συνέθετα. Ήθελα να είναι πολύ ωραία. Την έψαλλα στο νου μου.
Την αισθάνθηκα να κατεβαίνει από τους ουρανούς. Ήμουν άγρυπνος, νηφάλιος και ήρεμος όταν ξαφνικά σήκωσα τα μάτια μου και στην άκρη του κρεβατιού είδα την Παναγία, ντυμένη στα λευκά, όρθια, ζωντανή, πραγματική.
Ήταν χωρίς το Βρέφος. Η παρουσία της μου φαινόταν ζωντανή. Η Παναγία ήταν πραγματικά δίπλα μου. Ήμουν πολύ ευτυχής. Είχα ξεχάσει τα πάντα.
Τότε Αυτή μου είπε:
Εγώ είμαι η αγάπη σου! Να μη φοβάσαι! Να μην αμφιβάλλεις! Η νίκη θα είναι του Υιού μου! Αυτός αγίασε τώρα αυτό τον τόπο και τον ετοίμασε για όσα θα γίνουν στο μέλλον. Οι δυνάμεις του σκότους αυξάνουν και ακόμη θα φοβίζουν τον κόσμο, αλλά θα αφανιστούν.
Ο Υιός μου περιμένει τους ανθρώπους να επιστρέψουν στην πίστη. Σήμερα οι υιοί του σκότους είναι πιο ατρόμητοι από τους υιούς του φωτός. Έστω κι αν σας φαίνεται ότι δεν υπάρχει πια πίστη στη γη, να ξέρετε ότι η απολύτρωση θα έλθει, αλλά με φωτιά και εμπρησμούς.
Ο κόσμος πρέπει ακόμη να υποφέρει. Εδώ, όμως, υπάρχει πολλή πίστη και ήρθα να σας ενθαρρύνω. Κρατείτε την ομολογία σας. Ο κόσμος ανήκει στον Χριστό!
Μετά η Παναγία εξαφανίστηκε και εγώ έμεινα πλημμυρισμένος από ευτυχία.
Ο Βαλέριος μιλούσε απλά, ανοιχτά, χωρίς υπηρηφάνεια. Η ψυχή του ήταν σαν ένα βάζο από γνήσιο κρύσταλλο, ένα βάζο που αξιώθηκε να δεχτεί τον Χριστό.
Η ταπεινή του σκέψη και η ειρήνη με την οποία μου μίλησε μου έδωσαν την πεποίθηση ότι αυτό που έζησε δεν ήταν πλάνη. Αισθανόμουν κι εγώ αγιασμένος, ανακαινισμένος, συμμετέχοντας στο θαύμα. Με συστολή, αλλά και με πεποίθηση του είπα απλά:
-Ο Θεός μας προστατεύει. Εμείς μπορούμε να πέσουμε, αλλά Αυτός θα νικά. Χρειαζόμαστε πίστη και τώρα μπορούμε να έχουμε περισσότερη. Να προσευχόμαστε!
Είπαμε μαζί μια σύντομη προσευχή. Και, στην ησυχία του θαλάμου 4, που ήταν χώρος για τους ετοιμοθάνατους, για μια στιγμή οι ψυχές μας ενώθηκαν και ανέβηκαν στον ουρανό.
Άλλα πατερικά φύλλα
Δεν ήταν η μοναδική φορά που ο Βαλέριος μου εξομολογήθηκε τέτοια υψηλά βιώματά του. Μια άλλη μέρα, όχι κοντά στα Χριστούγεννα, με παρακάλεσε ξανά να τον ακούσω. Μου είπε:
-Χθες αργά τη νύχτα προσευχόμουν. Ένιωθα παρηγορημένος από τη Χάρη του Θεού και χαιρόμουνα μυστικά για το δώρο που μου είχε δοθεί. Ήμουν άγρυπνος, είχα πλήρη συνείδηση και ευτυχία. Ξαφνικά ένιωσα κάτι εξαίσιο να γίνεται μέσα μου, χωρίς να ελέγχεται από τη θέλησή μου.
Η ψυχή άρχισε να με εγκαταλείπει. Όχι μόνο δε φοβόμουν, αλλά ήξερα ότι αυτό δεν ήταν ο θάνατός μου. Όσο η ψυχή εγκατέλειπε το σώμα, τόσο η εσωτερική μου χαρά αύξανε. Η ψυχή ανέβηκε σιγά σιγά προς το στήθος, το λαιμό, το κεφάλι.
Αισθανόμουν ευτυχής, καθαρός, φωτισμένος από ένα άγιο φως. Ποτέ ο νους μου δεν ήταν τόσο ανοιχτός. Ήξερα ότι ο Κύριος είναι μαζί μου. Ήμουν ευτυχής διότι ήμουν υπό την προστασία Του.
Ο χρόνος έδειχνε να έχει διασταλεί. Δεν ένιωθα πια τον πόνο του σώματός μου. Κοιτούσα το σώμα μου χωρίς να το επιθυμώ και χωρίς να το αποβάλλω. Η ζωή και η ύλη μου φαίνονταν υπέροχα θαύματα. Η ψυχή προσέγγισε γρήγορα στο στόμα και βγήκε από το σώμα.
Ήξερα εκείνη τη στιγμή ότι μπορώ να πάω οπουδήποτε θέλω, χωρίς το εμπόδιο της ύλης. Ήταν κάτι το υπέροχο! Με πλημμύρισε μια ανεκδιήγητη χαρά.
Ο πρώτος μου λογισμός ήταν να πάω να δω την οικογένειά μου, αλλά θυμήθηκα τις συμβουλές των Αγίων Πατέρων από το Γεροντικό, που διατάζουν «να μην επαφίεσαι στην ενέργεια των πνευμάτων εκτός αν κάνεις υπακοή, για να μη σε ξεγελάσει ο διάβολος και σε πλανήσει».
Θυμήθηκα τον ερημίτη που έβλεπε το δαίμονα σαν άγγελο φωτός…. Λοιπόν, ενθυμούμενος εγώ όλα αυτά, φοβήθηκα μήπως πλανηθώ και αποφάσισα να γυρίσω στο σώμα. Τώρα να, υποβάλλομαι στην υπακοή. Πες μου τί να κάνω και ακριβώς έτσι θα κάνω!
Ακούγοντάς τον, έφριξα. Ζήτησα τρεις μέρες για να προσευχηθώ. Μετά από αυτές τις μέρες πήγα κοντά του και του είπα:
-Πιστεύω ότι είναι ενέργεια του Θεού. Η ταπείνωσή σου είναι εγγύηση της αλήθειας και του καλού. Εσύ κάνεις υπακοή σε μένα, αλλά δεν έχω τέτοια βιώματα, δεν έχω ποιον να συμβουλευτώ, ούτε πνευματικά βιβλία να μελετώ. Αισθάνομαι ανάξιος για τέτοια τιμή και φοβούμαι γι’ αυτή την ευθύνη.
Δεν αμφιβάλλω για τα θαύματα, αλλά δε νομίζω ότι είναι απαραίτητα για τη σωτηρία μας. Δοξάζω τον Θεό για όλα που γίνονται με μας, με σένα μέσω Αυτού! Η συμβουλή μου είναι να προσέχεις. Είναι καλά, που ρώτησες. Να μην προχωρήσουμε πολύ, διότι δεν είμαστε έμπειροι. Να αποφεύγουμε τους πειρασμούς!
Ο Βαλέριος με αφουγκράστηκε και δέχτηκε όλα όσα του είπα, χωρίς καμιά λύπη, αμφιβολία ή αντίδραση. Παρέμεινε ήρεμος και σύμφωνος με την απόφασή μου. Είχε ταπείνωση και γι’ αυτό μου εμπιστεύτηκε τη θεϊκή κατάσταση που ζούσε.
Η διαθήκη του
Κάθε μέρα που περνούσε ο Βαλέριος πλησίαζε προς το θάνατο. Στους τελευταίους μήνες της ζωής του ήταν ζωηρός, χαρούμενος, έγραφε ποιήματα και μας μιλούσε ενθουσιαστικά. Την ημέρα της γιορτής της Υπαπαντής του έτους 1952 μας κάλεσε, έμενα και τον Γεώργιο Ζιμπόιου, και μας είπε:
-Επιθυμώ πολύ να λατρεύουμε τον Θεό πάντοτε και με κάθε τρόπο. Είμαστε οι υιοί της Εκκλησίας και δε θ’ αποχωρήσουμε απ’ αυτήν. Αρχίζει μια καινούργια εποχή στον κόσμο, η οποία πρέπει να γεμίζει με χριστιανικό πνεύμα και με χριστιανικές ιδέες και δράσεις.
Ο Χριστιανισμός ξαναζωντανεύει, αλλά τα καθήκοντα των χριστιανών είναι μεγάλα. Είναι καιρός για μια καινούργια αποστολική δράση. Από τον Γολγοθά ο Κύριος λέει ότι οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι και καλούνται στην αλήθεια μέσω θυσίας.
Αλλά μέχρι τη θυσία έχουμε την πίστη, τη μετάνοια, τον αγώνα, την τόλμη, την αντιμετώπιση των εχθρών, την αναπτέρωση των ανθρώπων, την αναγγελία του Ευαγγελίου στους φτωχούς και στους απόκληρους της ζωής, την κήρυξη των Μακαρισμών και της Βασιλείας του Θεού.
Όλα αυτά και πολλά άλλα είναι αρετές και μέθοδοι που τις ανακαλύπτουμε στη ζωή και στη διδασκαλία του Κυρίου.
Αν δεν αρχίσει από τώρα η Βασιλεία του Θεού, δε θα υπάρχει ούτε στα έσχατα. Έμπρακτα, αυτή ήδη άρχισε με τον Χριστό και συνεχίζεται διά της ενεργείας του αγίου Πνεύματος. Υπάρχει μια ενότητα και συνέχεια στον κόσμο και στη ζωή.
Άρα να μην εγκαταλείπουμε κανένα επίπεδο της ύπαρξής μας, αλλά μέσω όλων και σε όλα να είμαστε χριστιανοί.
Οι εχθροί είναι πολλοί, έξω και μέσα, αλλά να μην ξεχάσουμε ότι η μάχη μας είναι εναντίον των δυνάμεων του σκότους. Η ψυχική δομή του πολιτισμένου ανθρώπου είναι χωρίς Θεό.
Η Εκκλησία δεν έχει κοσμική εξουσία. Χρειάζεται τρέλα για τον Χριστό, για να γίνει ο κόσμος πάλι χριστιανικός.
Οι άνθρωποι έχασαν και το μέτρο και το σκοπό. Εδώ εμείς έχουμε ξαναανακαλύψει τον Χριστό, την Εκκλησία και το Χριστιανισμό. Πιστεύω ότι είναι πολύ αναγκαίο να υποσχεθούμε ότι θα είμαστε οι υποτακτικοί του Χριστού και οι υπηρέτες των ανθρώπων.
Δεν μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι με το λίγο, αλλά πρέπει να ποθούμε όλα εν Χριστώ και Αυτός θα τελειοποιεί τα πάντα για τους υποτακτικούς Του.
Έχουμε μέσα μας μια τόσο δυνατή εμπειρία, ώστε είμαστε πλημμυρισμένοι από φως. Προσευχήθηκα πολύ πριν να σας μιλήσω και νομίζω ότι ο Θεός με ώθησε και με φώτισε…
Λοιπόν, σας παρακαλώ να μου πείτε αν θέλετε να δεσμευθούμε να υπηρετούμε τον Χριστό με τον τρόπο που Αυτός θα μας αποκαλύψει. Ο τρόπος διοργάνωσης θα έλθει εν καιρώ. Χωράνε και οι έγγαμοι και οι άγαμοι. Δεν έχουμε από που να πάρουμε ευλογία, αλλά την ζητούμε από Πάνω. Ας προσευχηθούμε μαζί.
Ο Βαλέριος πρόφερε τις λέξεις καθαρά και ήρεμα, σαν να έβγαινε η τόλμη και η δύναμή του με την οποία μιλούσε όχι από μέσα του, αλλά από τον ίδιο τον Χριστό.
Όντας προνοητικοί, λόγω της συγκυρίας της φυλακής, κάναμε μαζί μια σύντομη προσευχή, διά της οποίας καλέσαμε τον Χριστό στις καρδιές μας και στα έργα όλης της ζωής μας.
Ήμασταν τότε τρεις! Απ’ αυτούς επιβίωσα μόνο εγώ, διότι ο Βαλέριος και ο Γεώργιος ανέβηκαν στους ουρανούς. Κουβαλάω αυτό το πελώριο και άγιο φορτίο. Πιστεύω ότι ζω μόνο επειδή ο Θεός έχει ένα σχέδιο για μένα σαν υπηρέτη Του.
Ενεργώ όπως υπαγορεύει η συνείδησή μου και είμαι υπόλογος για όσα γράφω εδώ. Έχω απόλυτη ψυχική ησυχία, είμαι νηφάλιος διανοητικά, απαλλαγμένος από τρόμο και πανικό, ώστε να μπορώ να ομολογώ, χωρίς να παραποιώ την πραγματικότητα.
Προσεύχομαι θερμά στον Θεό να με βοηθήσει και παρακαλώ τους ανθρώπους να σταματήσουν το ξέφρενο τρέξιμο της ζωής τους και να σκέφτονται πιο βαθειά το νόημα της ζωής τους.
Τελειώνει το τρέξιμο….
Οι ημέρες περνούνε ειρηνικά. Ο Βαλέριος ήταν πλημμυρισμένος από μια μυστική εσωτερική χαρά. Η κακουχία του είχε υποχωρήσει. Άνθιζε στο πρόσωπό του ένα φωτεινό χαμόγελο. Εξέπεμπε γύρω του ένα πνεύμα βαθειάς ειρήνης.
Πήγαινα σ’ αυτόν με εμπιστοσύνη και ελπίδα. Οι ψυχές μας υποκλίνονταν στο στήθος του και δέχονταν δύναμη και ενίσχυση.
Τη νύχτα της 18ης Φεβρουαρίου ήμουν σε μια κατάσταση εγρήγορσης, χωρίς ταραχές και ανησυχίες. Αγρυπνούσα χωρίς να το είχα προγραμματίσει από πριν.
Το πρωί, όταν ο δεσμοφύλακας άνοιξε την πόρτα, ήμουν ήδη ντυμένος. Έφυγα ήρεμος. Αισθανόμουν μέσα μου ότι με θέλει ο Βαλέριος. Ένιωθα μέσα μου ότι κάτι γίνεται. Στις σκάλες με συνάντησε ένας κρατούμενος γιατρός, ο οποίος μου είπε:
-Έλα, ο Βαλέριος δεν έχει σφυγμό! Σήμερα θα τελειώσει !
Δεν ταράχτηκα, δεν τρόμαξα, ούτε ένιωσα κανένα πόνο. Μου φαινόταν ότι είναι φυσική κατάσταση και απάντησα:
-Ξέρω!
Όταν έφτασα στο θάλαμο 4, ο Βαλέριος ήταν ακόμη ακουμπισμένος στην άκρη του κρεβατιού, με το κεφάλι κατεβασμένο στο στήθος, με τα μάτια κλειστά, και χαμογελούσε ευτυχής, παρόλο που κύματα πόνου ακόμη του αυλάκωναν το μέτωπο. Με αισθάνθηκε, άνοιξε τα μάτια και μου είπε:
-Καλώς όρισες. Σήμερα θα καθίσεις δίπλα μου. Τελειώνει το τρέξιμο!
-Καλά, Βαλέριε, του είπα, θα είμαι εδώ συνεχώς.
-Να φροντίζεις να εκτελούνται όλα τα απαραίτητα. Στην κατάσταση που βρίσκομαι, εγώ μάλλον θα ξεχάσω κάτι.
Στην πραγματικότητα αυτός δεν είχε ξεχάσει τίποτε, αλλά με πήρε μαζί του στα μονοπάτια του. Γύρω στις 9 κάλεσε τον ιερέα, εξομολογήθηκε και κοινώνησε, λάμποντας από χαρά.
Αποχωρισμοί
Γρήγορα ακούστηκε μεταξύ των κρατουμένων ότι ο Βαλέριος θα πεθάνει. Στο δωμάτιό του υπήρχε ατμόσφαιρα περισυλλογής. Ο W., που συνήθως ήταν πολύ ομιλητικός, τώρα καθόταν ακίνητος στο κρεβάτι του και με τα μάτια γεμάτα κατάπληξη, σαν να βρισκόταν μπροστά σ’ ένα θαύμα.
Οι φίλοι ήρθαν ο ένας μετά τον άλλο να τον αποχαιρετίσουν. Μέχρι και οι αναμορφωτές ενημερώθηκαν και, εντυπωσιασμένοι, ήθελαν κι αυτοί να τον δουν. Και ο δεσμοφύλακας, που είχε ξέχωρη κακία, εκείνη τη μέρα εξαφανίστηκε, ώστε τίποτε δεν διατάρασσε την ατμόσφαιρα ειρήνης και μυστηρίου.
Ο Βαλέριος εξασθενούσε όλο και περισσότερο, αλλά η ψυχή του ήταν όλο και πιο ζωντανή και ισχυρή. Άλλοτε ζητούσε νερό, κι άλλοτε με παρακαλούσε να του σιάξω τη γαμψή πλάτη του.
Μίλησε πολλές φορές. Κάθε φορά, ύστερα από τη σύντομη ομιλία του ξεκουραζόταν με το κεφάλι κατεβασμένο επάνω στο στήθος. Μερικοί φίλοι του έψαλλαν κάποιες από τις μελωδίες του. Τις άκουσε και τους ευχαρίστησε με ευγνωμοσύνη.
-Να δοξάζετε τον Θεό σε όλη τη ζωή σας! τους είπε. Απευθύνθηκε ύστερα σ’ ένα νεαρό σπάνιας πνευματικότητας και του είπε:
-Εσύ είσαι ένα λουλούδι! Δώρισε όλο το άρωμα της ψυχής σου σ’ Εκείνον που σου έδωσε τόσο όμορφα χαρίσματα!
Σε κάποιον άλλον είπε:
-Μη φοβάσαι να εμπιστεύεσαι στον Χριστό, και για όλες τις ατέλειές σου θα λάβεις απάντηση, και θα γνωρίσεις τη ζωή και τον κόσμο εν Αγίω Πνεύματι.
Ήλθε κι ένας ποιητής. Ο Βαλέριος τον κοίταξε με αγάπη:
-Εσύ έχεις χάρισμα και πρέπει να το αφιερώσεις στον Χριστό! Χρειάζεται ένας χριστιανικός πολιτισμός. Οι ποιητές έχουν μεγάλα χαρίσματα και μεγάλες ευθύνες. Δοξάζετε τον Θεό για όλα τα έργα Του!
Ο ποιητής ήταν τόσο συγκινημένος, ώστε δεν κατάλαβε τί του είχε πει. Άλαλος βγήκε έξω και με φώναξε, παρακαλώντας με να του επαναλάβω τα λόγια του Βαλερίου.
Ήρθε κι ένας προτεστάντης γιατρός, που τον είχε νοσηλεύσει τον τελευταίο καιρό:
-Κύριε γιατρέ, είμαι ευγνώμων για την αγάπη που μου δείξατε, του είπε. Εμείς είχαμε συχνές θεολογικές διαφορές στη συζήτηση. Το τέλος της ζωής μου είναι μια τελευταία ορθόδοξη ομολογία. Θα χαιρόμουν πολύ να επιστρέψετε στην αληθινή Εκκλησία.
Κάθε φορά που άρχιζε να μιλάει, ο Βαλέριος ανέδιδε δύναμη και αυτό με εντυπωσίαζε. Η Χάρη ήταν μέσα του κι εγώ μοιραζόμουν το φως του. Όλα γίνονταν φυσικά, απλά και χωρίς πρόθεση, σαν ένα έργο του Θεού.
Ήρθε και ο Εβραίος πάστορας W., ευλαβικός και συνεσταλμένος αυτή τη φορά.
-Δόξα τω Θεώ που έφτασα εδώ! είπε. Ο Θεός μ’ έφερε εδώ για τη δική μου σωτηρία. Εδώ γνώρισα πραγματικά τον Χριστό. Σ’ ευχαριστώ για ό,τι έκανες για μένα. Τα λόγια που μου είχες πει δε θα παραμείνουν άκαρπα, ούτε η ορθόδοξη αλήθεια που μου είχες αποκαλύψει.
Συγχώρησέ με για τις προκληθείσες φασαρίες. Προσεύχου για μένα, διότι χρειάζομαι την προσευχή σου. Επιθυμώ να μπούμε από την ίδια πόρτα στην Βασιλεία του Θεού!
Ο Βαλέριος του απάντησε:
-Χαίρομαι που συναντηθήκαμε. Καταλαβαίνω την αγωνία σας, αλλά σας παρακαλώ να έλθετε στον Χριστό, όπως ο Παύλος, χωρίς δισταγμό ή επιφύλαξη. Να Τον παρακαλέσουμε μαζί για τη μετάνοια και τον εκχριστιανισμό του εβραϊκού λαού.
Κάθε έθνος από τον κόσμο, και ιδιαίτερα οι Εβραίοι, έχουν τη σωτηρία μόνο εν Χριστώ. Η χάρη του Κυρίου να σας φέρει στην αλήθεια!
Ο W. ήταν βαθειά συγκινημένος. Γύρισε στο κρεβάτι του και συνέχισε να κοιτάζει από εκεί τον Βαλέριο.
Γύρω στις δέκα έγινε η ιατρική επίσκεψη. Ήταν μια μεγαλόψυχη γιατρίνα, που εξέτασε τον Βαλέριο και κατάλαβε ότι έφτασε η τελευταία μέρα του. Ήταν καταφανώς συγκινημένη. Ο Βαλέριος της είπε:
-Σας ευχαριστούμε για όλα που κάνετε για μας. Μάλλον αύριο, ακόμη ένας θα λείπει από το θάλαμο 4. Σας παρακαλούμε, αν μπορείτε, να πάρετε την έγκριση για να υπάρχει σ’ αυτό το χώρο ένα φως και τη νύχτα.
Να συνεχίζετε σ’ αυτό το πνεύμα!
Τώρα ήταν όλο και πιο καταβεβλημένος. Ο τράχηλός του δεν μπορούσε να στηρίξει το κεφάλι του και το στήριξα εγώ με το χέρι μου. Ζούσα τότε με το αίσθημα ότι ξεσκεπάζονται τα μυστήρια της δημιουργίας. Είχα την αίσθηση πως οι πατούσες μου είχαν από κάτω ένα είδος πανιού και πατούσα ανάλαφρα.
Η ψυχή μου είχε το συναίσθημα της πληρότητας. Ήμουν τόσο ευτυχής εκείνες τις ώρες, ώστε ποτέ δε θα τις ξεχάσω. Και στην αιωνιότητα δεν επιθυμώ υψηλότερη γαλήνη απ’ αυτήν, διότι ήμουν τελείως ευτυχής.
Πιστεύω ότι ο Χριστός ήταν παρών μέσα στον Βαλέριο. Μόνο έτσι μπορώ να εξηγήσω την κατάσταση Χάριτος στην οποία ζούσε αυτός, καθώς και την έκπληξή μου, και των παρόντων φίλων μου, σ’ αυτό το περιστατικό.
Με τις τελευταίες του δυνάμεις ο Βαλέριος μου είπε:
-Πρώτα ο νους και η ψυχή μου προσκυνούν τον Κύριο. Ευχαριστώ που έφτασα εδώ. Πάω σ’ Αυτόν. Σας παρακαλώ πολύ να Τον ακολουθείτε, να Τον δοξάζετε και να Τον υπηρετείτε. Είμαι ευτυχής διότι πεθαίνω για τον Χριστό. Σ’ Αυτόν οφείλω το σημερινό δώρο.
Όλα είναι ένα θαύμα. Εγώ φεύγω, αλλά εσείς έχετε ένα βαρύ σταυρό και μια αγία αποστολή. Το επιτρέπει ο Κύριος, και από κει που θα είμαι, θα προσεύχομαι για σας και θα είμαι μαζί σας. Θα έχετε πολλά βάσανα. Να είστε πέτρινοι στην πίστη, διότι ο Χριστός νικά όλους τους εχθρούς Του.
Να είστε θαρρετοί και να προσεύχεσθε! Φυλάξτε απαρασάλευτη την αλήθεια, αλλά να αποφεύγετε τον φανατισμό. Η τρέλα της πίστεως είναι θεϊκή δύναμη, και γι’ αυτό είναι ισορροπημένη, νηφάλια και βαθειά ανθρώπινη.
Να αγαπάτε και να υπηρετείτε του ανθρώπους. Χρειάζονται πολλή βοήθεια, διότι οι αετονύχηδες εχθροί θέλουν να τους πλανήσουν. Ο αθεϊσμός θα νικηθεί, αλλά προσέξτε με τί θα αντικατασταθεί!
Κάθε τόσο σταματούσε για να ξεκουραστεί.
-Σας ευχαριστώ από καρδίας για ό,τι κάνατε για μένα. Σας παρακαλώ να με συγχωρείτε… Να με συγχωρέσει ο κάθε άνθρωπος στον οποίο έχω αμαρτήσει σε κάτι. Σκέφτομαι με πολλή αγάπη τη μητέρα και τις αδελφές μου.
Επιθυμώ να πορεύονται προς τον Κύριο. Παρακαλώ να τις φροντίζετε. Η διαθήκη μου είναι ο σημερινός μου λόγος.
Οι χριστιανοί πρέπει να βάλουν μια νέα αρχή, πιο καθαρή, πιο κοντά στην αλήθεια… Παρακαλώ τους χριστιανούς Πολιτευτές να υπακούσουν στον Χριστό και να ακολουθούν τη διδασκαλία Του. Αυτοί έχουν πάρα πολύ μεγάλες ευθύνες….
Ήταν η ώρα μετά τις 12. Έξω χιόνιζε με μεγάλες, βελούδινες νιφάδες, που έπαιζαν στον αέρα. Οι ασθενείς έφαγαν το γεύμα τους. Ο Βαλέριος ζούσε και έφτυνε ταυτόχρονα. Ανάσαινε με δυσκολία. Μιλούσε σπάνια.
Εγώ ήμουν όλο και πιο βαθειά συγκινημένος.
-Ιωάννη, μου είπε, να συνεχίζετε να ζείτε σ’ αυτό το πνεύμα! Εδώ ενήργησε ο Θεός!
Ακολούθησε ένα μεγάλο διάλειμμα. Έδειχνε να σβήνει για λίγο το πρόσωπό του και μετά έγινε πάλι ήρεμος, ωραίος, ευτυχής. Πρόλαβε να πει μόνο:
-Τελείωσε!
Σήκωσε τα γαλανά του μάτια προς τον ουρανό και είδε, σαν σε αποκάλυψη, βαθειά και καταπληκτικά θαύματα. Τα πάντα είχαν ντυθεί ένα απόκοσμο, αλλά πραγματικό φως. Ήταν ένα είδος τέλειας πραγματικότητας, της οποίας το θέαμα σ’ έκανε ευτυχή. Έκλαιγα με λυγμούς.
Ξεψύχησε γύρω στη μία το μεσημέρι, στις 18 Φεβρουαρίου του έτους 1952. Οι καμπάνες της κοντινής Σκήτης άρχισαν να αναγγέλλουν το πένθος μας. Τα δάκρυά μου έπαψαν.
Χωρίς σταυρό, χωρίς όνομα….
Ο Βαλέριος ήταν ωραίος, πιο ωραίος από άλλοτε. Έσβησα το μικρό κερί που ήταν αναμμένο στα τελευταία λεπτά της ζωής του.
Ξέχασα να πω ότι εκείνη τη μέρα φώναξε τον ιερέα, γύρω στις εννέα, και κοινώνησε λάμποντας από χαρά. Τον έντυσα. Στο στόμα του έβαλα ένα μικρό ασημένιο σταυρό, που είχε καταφέρει να τον διαφυλάξει από όλες τις έρευνες.
-Να μου τον βάλετε στο στόμα, για να αναγνωριστώ! Μου είπε.
Ήρθε το φορείο. Όλοι οι κρατούμενοι ήταν στην αυλή, σε αναμονή. Όταν περάσαμε με το φορείο την εξώθυρα, σταματήσαμε, κι αυτοί όλοι έβγαλαν τα καπέλα τους και προσκύνησαν. Τον πήραν δύο κρατούμενοι που είχαν την ευθύνη των κηδειών.
Δύο μέρες τον άφησαν στη μεγάλη αυλή, ενώ έξω χιόνιζε συνέχεια, και τον κήδεψαν τη νύχτα. Ένα από τα πράγματά του το πήραν οι δεσμοφύλακες, αλλά πολλά φυλάχτηκαν σαν αναμνηστικά από τους φίλους του.
Στον τάφο του δεν τοποθετήθηκε κανένας σταυρός, ούτε γράφτηκε το όνομά του πουθενά. Ο Βαλέριος παρέμεινε ζωντανός και παρών ανάμεσά μας. Πολλοί τον ονειρεύθηκαν τις επόμενες μέρες.
Το άγγελμα περί του θανάτου του διαδόθηκε σ’ όλες τις φυλακές και πολλοί τον μνημονεύουν με ευλάβεια.
