Χρόνους πολλούς υπό γης Φανούριος εκρύβη ίνα δόξαν Θεού εσχάτοις χρόνοις φαίνη. Εν Σύμη δε Αββακούμ ο ανυπόδητος ανέθηκεν ναόν, προς προς δόξαν Κυρίου και γλυκασμόν πιστών
Την 27η του μηνός Αυγούστου και η Εκκλησία μας τιμά τον μεγαλομάρτυρα και νεοφανή Άγιον Φανούριον . Στερούμενοι όμως συναξαρίων και ιστορικών πηγών ο λαός μας εξ οραμάτων και θείων επιφανειών του Αγίου συνέθεσε τα της αγίας βιοτής του.
Ο ναός του στη Ρόδο είναι μεγάλο προσκύνημα και κοσμεί την μεσαιωνική πόλη του νησιού.
Στην Σύμη όμως στην περιοχή μετά το Νημοράκι ευρίσκεται ωραίος ναός με τις δομές εξωκκλησίου κατά τα συμαϊκά – νησιωτικά δεδομένα ,δηλαδή αρμονικό καθολικό με τον εν γένει χώρο και βοηθητικοί χώροι – κελλιά για τις ανάγκες των πιστών .
Τον ναό ξεκίνησε να χτίζει ένας λαμπρός εκκλησιαστικός Συμαίος , αλλά λόγω φθόνου του επίσημου ιερατείου ουδέποτε κατάφερε ο ίδιος να τον τελειοποίησει. Ήταν ο κατά κόσμον Αντώνιος Γαϊτάνος που από νεαράς ηλικίας συνέλαβε το μεγαλείο της κατά Χριστόν ζωής, αλλά και τον φθόνο και την υποκρισία των ισχυρών της ημέρας.
Έτσι αναζητώντας περισσότερη άσκηση και ηρεμία κατέλιπε την Σύμη και ήρθε να εγκαταβιώσει στον Άθωνα στην Μονή Μεγίστης Λαύρας.
Εκεί εμπιστεύομενος τον εαυτό του στην Μητέρα Παναγία κατάφερε να καταστεί δεινός Θεολόγος θεοδίδακτος. Με την χάρη του Αγίου πνεύματος μπορούσε να αποστηθίζει και να ερμηνεύει τις γραφές και τα κείμενα των Αγίων Πατέρων αφήνοντας εμβρόντητους και τους πιο λαμπρούς στο είδος τους θεολόγους .
Τόσο πολύ εξετιμήθη από τους αγιορείτες για την φιλοπονία του, την τιμιότητα και την καθαρότητα της ζωής του, με αποτέλεσμα αν και δεν έφερε ιερωσύνη κατέστη οικονόμος της Μονής και διηύθυνε υποθέσεις ανώτερες του αξιώματός του.
Η φιγούρα του κατά πάντα θύμιζε Συμιακό άντρα της εποχής . Κυκλοφορούσε εκτός του καθολικού και των υπολοίπων εκκλησιαστικών χώρων ανυπόδητος και τις ελεύθερες του ώρες καταπιανόταν με τις καλλιέργειες συκιών, φραγκοσυκιών και κλημάτων, για να θυμάται την Σύμη.
Επίσης ποτέ δεν λησμόνησε τον Άγιο Φανούριο και έκτισε στην Βίγλα του Άθωνα ωραίο ναό επ ‘ ο ονόματι της Χάριτός Του.
Όσο δεκτικός και καταδεκτικός ήταν στα ανθρώπινα,στα της πίστεως ήταν ανυποχώρητος. Ήταν προσηλωμένος και στο πνεύμα και στο γράμμα του νόμου. Διαφωνούσε με την καλενταριακή μεταρρύθμιση και εθαύμαζε τους κατ’ επίγνωσιν ζηλωτές.
Έτσι κάποιοι απέφευγαν και αποφεύγουν να τον προβάλλουν ως άνθρωπο κατά Θεόν, μήπως και δυσαρεστηθούν οι οικουμενιστές και χαλάσει η θεωρία των κλάδων τους.
Όμως η αρετή φαίνεται ως ο χρυσός εν τω χωνευτηρίω και οι άνθρωποι του Θεού είναι φάροι που κατευθύνουν την κιβωτό μας σε πλεύσεις σωτήριες.
Ο Άγιος Φανούριος Σύμης σε λίγες μέρες θα γιορτάσει και πλήθος λαού θα σπεύσει στον Άγιο ώστε να του φανερώσει κάθε πόθο .
Οι φανουρόπιτες είναι τρανή απόδειξη της ζώσης αγιότητας του νεοφανούς Φανουρίου.
Ο Άγιος Φανούριος δι ευχών του ανθρώπου του Θεού, Αββακούμ, να μας χαρίζει φώτιση και δύναμη στην ζωή μας.
Αθανάσιος Μισσός, Αρχιμανδρίτης της Ιεράς Μητροπόλεως Ρόδου