Ο Άγιος Ρωμανός έζησε στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ.
Επειδή ο έπαρχος Αντιοχείας Ασκληπιάδης φώναζε και βλασφημούσε κατά του Ιησού Χριστού, η πιστή καρδιά του Ρωμανού πήρε φωτιά από Ιερή αγανάκτηση εναντίον του. Και κάποια μέρα, καιροφυλάκτησε τη στιγμή που ο έπαρχος θα έμπαινε στο ναό των ειδώλων, και του είπε κατά πρόσωπο: «τα είδωλα δεν είναι θεοί».
Οργισμένος ο ειδωλολάτρης άρχοντας, διέταξε και έκοψαν τη γλώσσα του Ρωμανού. Αλλά ο Θεός με θαύμα, διατήρησε τη λαλιά στο Ρωμανό και χωρίς τη γλώσσα του.
Έτσι όταν τον έκλεισαν στη φυλακή κήρυττε τον Χριστό στους δεσμοφύλακες. Οι ειδωλολάτρες, επειδή δεν μπορούσαν να αντέξουν σ’ αυτά τα θαύματα, έπνιξαν τον γενναίο μάρτυρα (το 304 μ.Χ.).
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Χορὸς Ἀγγελικός.
Δυὰς ἡ εὐκλεής, τῶν κλεινῶν Ἀθλοφόρων, ἐδόξασε λαμπρῶς, τὴν Ἁγίαν Τριάδα, ὁ Πλάτων ὁ ἔνδοξος, Ρωμανὸς τε ὁ ἔνθεος, ἐναθλήσαντες, καὶ τὸν ἐχθρὸν καθελόντες, ὅθεν πάντοτε, ὑπὲρ ἠμῶν δυσωπούσι, τὸν μόνον Φιλάνθρωπον.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’ . Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὡς ἀστέρα μέγιστον, ἡ Ἐκκλησία, Ῥωμανὲ πανεύφημε, σὲ κεκτημένη ἀληθῶς, φωταγωγεῖται τοῖς ἄθλοις σου, τὴν φωτοφόρον δοξάζουσα μνὴμην σου. τὸν ἐχθρὸν καθελόντες, ὅθεν πάντοτε, ὑπὲρ ἠμῶν δυσωπούσι, τὸν μόνον Φιλάνθρωπον.
