Ένας κώδικας από την Αγία Τριάδα Ριζοκαρπάσου αναφέρει πως ο Άγιος Σωζόμενος καταγόταν από την Καρπασία της Κύπρου, ενώ από την ακολουθία του, καθώς και από άλλες πηγές, μαθαίνουμε πως έζησε πριν από τη φράγκικη κατοχή της Κύπρου (περί το 1100 μ.Χ.).
Από τους γονείς του που ήσαν άνθρωποι θεοσεβείς οδηγήθηκε από μικρός στη μελέτη και τη γνώση του λόγου του Θεού και με τον καιρό απέκτησε μια σπάνια για την εποχή του μόρφωση και γνώση.
Όταν ενηλικιώθηκε πήρε την απόφαση να φύγει κι από το σπίτι του και να τραβήξει στην ερημιά. Εκεί ελεύθερος από κάθε γήινη φροντίδα ένα μόνο θα σκεφτόταν και για ένα μόνο θα φρόντιζε: Πως να αρέσει στον Θεό.
Έτσι, αφού περιπλανήθηκε αρκετά έφτασε σε μια σπηλιά που βρισκόταν στην πρόσοψη ενός κρημνού, που ήταν βραχώδης κι υψηλός. Εκεί σταμάτησε.
Μπήκε μέσα, έκαμε τον σταυρό του και με φωνή που έτρεμε από συγκίνηση και φόβο άρχισε να σιγοψάλλει: «Ἡ καρδία μου πρὸς Σέ, Λόγε, ὑψωθήτω, καὶ οὐδὲν θέλξει μέ, τῶν τοῦ κόσμου τερπνῶν, πρὸς χαμαιζηλίαν». (Τρίτο αντίφωνο του Δ’ ήχου). Δηλαδή, σε Σένα Χριστέ μου, σε Σένα, Λόγε, του Θεού, ας υψωθεί η καρδιά μου.
Και τότε τίποτα, Κύριε, από όλα εκείνα τα μάταια και φθαρτά του κόσμου τούτου δεν θα μπορεί να την τραβήξει μακριά σου, ούτε και να την αποσπάσει από τη θεωρία σου.
Όσο περνούσε ο καιρός, η φήμη του Αγίου εξαπλωνόταν. Σε κανένα δεν αρνιόταν την αγάπη και τη βοήθεια του. Το κατάλυμα του ήταν για όλους ανοικτό. Και το θεραπευτικό χάρισμα με το οποίο τον χαρίτωσε ο Θεός, το πρόσφερε πρόθυμα σε όσους με πίστη και μετάνοια ειλικρινή κατάφευγαν στη χάρη του και του το ζητούσαν.
Και, έτσι, αφού έζησε Θεάρεστα, παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο. Το άγιο σκήνωμα του με ευλάβεια το πήρανε οι χριστιανοί και το ‘θαψαν στο βάθος της σπηλιάς βρέχοντας το με τα δάκρυα της στοργής τους. Ο τάφος του έγινε «ἰατρεῖον νοσημάτων». Σ’ αυτόν καταφεύγουν και σήμερα άρρωστοι από διάφορα μέρη για να λάβουν τη θεραπεία τους.
Η μνήμη του αγίου γιορτάζεται σε πολλά μέρη του νησιού μας στις 20 Νοεμβρίου και σ’ άλλα στην 21 μαζί με την εορτή των Εισοδίων. Την ήμερα αυτή χιλιάδες προσκυνητές από διάφορα μέρη συγκεντρώνονται στη σπηλιά όπου ασκήτευσε.
Στον άγιο Σωζόμενο Ποταμιάς ή στο Ριζοκάρπασο (20 Νοεμβρίου) μα και στους ναούς που είναι αφιερωμένοι στ’ όνομα του, για να τον τιμήσουν και να δοξάσουν τον Παντοδύναμο Θεό για τους αγίους Του. Έτσι τα θαύματα του όσιου συνεχίζονται.
Κι οι πιστοί πού μ’ ευλάβεια προστρέχουν στη χάρη του με κατάνυξη ψυχής του ψάλλουν κάθε φορά.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Τοῖς πίστει προστρέχουσι, πάτερ Σῳζόμενε τρισόλβιε, τῇ σορῷ τῶν λειψάνων σου καὶ προσκυνοῦσι πιστῶς τοῦ εἴδους ἐμφέρειαν, ἄφεσιν τῶν πταισμάτων καὶ σωμάτων τὴν ῥῶσιν δώρησαι, Θεοφόρε, καὶ ἐκ παντοίων κινδύνων καὶ παθῶν ἀρρωστίας πάντας ἐκλύτρωσαι.
