Ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε στον Ακράγαντα της Σικελίας από ευσεβείς και εύπορους γονείς, το Χαρίτωνα και τη Θεοδότη.
Βαπτίστηκε από τον επίσκοπο Ποταμίωνα, ο οποίος τον ανέθρεψε, τον μόρφωσε και τον κατάταξε στις τάξεις του Ιερού κλήρου, στα χρόνια του βασιλιά Ιουστινιανού του Ρινότμητου (685 – 695 μ.Χ.).
Δεκαοκτώ χρονών πήγε για προσκύνημα στους Αγίους Τόπους και εκεί χειροτονήθηκε Διάκονος από τον επίσκοπο Ιεροσολύμων Μακάριο.
Κατόπιν επανήλθε στο Βυζάντιο και από ‘κει στη Ρώμη, όπου για τις μεγάλες του αρετές και τη μεγάλη του μόρφωση προήχθηκε στην επισκοπή των Ακραγαντίνων.
Στην επισκοπή αυτή, βρήκε σφοδρούς κατηγόρους δύο κληρικούς, τον Σαβίνο και τον Κρισκέντιο, που τον συκοφάντησαν για μοιχεία.
Αλλά με θαυματουργικό τρόπο ο Γρηγόριος τους ντρόπιασε και παρέλαβε πάλι την Εκκλησία μετά από διετή φυλάκιση και αργία. Στη συνέχεια έκανε και άλλα θαύματα.
Απεβίωσε ειρηνικά σε βαθιά γεράματα το 690 μ.Χ.
Τέλος να σημειώσουμε ότι σώζονται 10 εξηγηματικοί λόγοι του στον Εκκλησιαστή.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος ἀ’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Γρηγορῶν ἐκ σπάργανων φερωνύμως Γρηγόριε, ἐν τοὶς δικαιώμασι Πάτερ τοῦ τῶν ὅλων δεσπόζοντος, ἐπλήσθης οὐρανίων δωρεῶν, ὡς γρήγορος ποιμὴν τῶν εὐσεβῶν διὰ τοῦτο πρὸς λειμῶνας ἀειθαλεῖς, Ἰθύνεις τοὺς βοώντας σοὶ δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διά σου, πάσιν ἰάματα.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ὥσπερ μέγας ἥλιος, ἀνατολαῖς τῶν θαυμάτων, καταυγάζεις ἅπασαν, τὴν τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίαν, ἔσωσας ταῖς σαῖς πρεσβείαις πολλοὺς ἀνθρώπους, ἤλασας τοὺς κακοδόξους ἐκ τῆς σῆς ποίμνης· διὰ τοῦτό σε τιμῶμεν, θεόφρον Πάτερ, σοφὲ Γρηγόριε.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Ἐκ σπαργάνων Κυρίῳ ἀνατεθείς, ὡς ὁ πάλαι πανένδοξος Σαμουήλ, ὡσαύτως καλοῦντός σε, τοῦ Σωτῆρος ἀκήκοας, καὶ ψυχὴν καθάρας, καλῶν ἐπιδόσεσιν, ἱερωσύνης χάριν, ἀξίως ἀπείληφας· ὅθεν ἐπὶ χλόην, ἐπιγνώσεως θείας, ποιμάνας τὸ ποίμνιον, ἰαμάτων ἀπήστραψας, ἐνεργείας Γρηγόριε· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν Ἁγίαν μνήμην σου.
