Ο Όσιος Μακάριος ο Μακρής γεννήθηκε περί το 1383 μ.Χ. από ευσεβείς κι επιφανείς γονείς στη Θεσσαλονίκη (κατά άλλους ήταν Εβραίος και έγινε χριστιανός). Διακρινόταν για την παιδεία του, την αρετή και τη σύνεση του.
Είχε το προσωνύμιο Ασπρόφρυς. Νέος ήλθε στο Άγιον Όρος (1401 μ.Χ.) κι έγινε μοναχός στη Μονή Βατοπεδίου υπό τον ενάρετο Γέροντα Αρμενόπουλο επί διετία και αργότερα τον ασκητή Δαβίδ και χειροτονήθηκε διάκονος και ιερεύς.
Με τον Δαβίδ πήγε στην Κωνσταντινούπολη, υστέρα από πρόσκληση του αυτοκράτορα Μανουήλ Β’ του Παλαιολόγου. Ο αυτοκράτορας δεν κατάφερε να τους κρατήσει για πολύ κοντά του ως πνευματικούς συμβούλους. Επέστρεψαν στο Άγιον Όρος, όπου ο Δαβίδ ανεπαύθη (+1422 μ.Χ.).
Αργότερα, ο Όσιος Μακάριος πήγε ξανά στην Κωνσταντινούπολη κι έγινε ηγούμενος και ανακαινιστής της σε παρακμή ιεράς Μονής Παντοκράτορος.
Στάλθηκε από τον αυτοκράτορα Ιωάννη Η’ Παλαιολόγο ως αντιπρόσωπος του στη Ρώμη και διακρίθηκε για την άκαμπτη στάση του και το γνήσιο ορθόδοξο φρόνημα (1429 μ.Χ.).
Υπήρξε πρωτοσύγκελλος του πατριάρχη και πνευματικός πατέρας του αυτοκράτορα.
Εκοιμήθη από τη λοιμική ασθένεια της πανώλης στη Χάλκη. Τον λάτρευαν οι πάντες. Ετάφη στη μονή Παντοκράτορος Κωνσταντινουπόλεως στις 7 Ιανουαρίου του 1431 μ.Χ.
Έγραψε τους βίους των αγίων Ανδρέου αρχιεπισκόπου Κρήτης, Μαξίμου του Καυσοκαλύβη, Δαβίδ του εν Θεσσαλονίκη, λόγο στην ανακομιδή των λειψάνων της αγίας Ευφημίας και άλλους.
Επίσης λόγο κατά της «και εκ του Υιού» εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος και άλλους, όπου τονίζει τις σοβαρές διαφορές μεταξύ Ορθοδόξων και Λατίνων.
Ο όσιος Μακάριος ήταν πιστός ακόλουθος του αυστηρού ησυχαστικού βίου και αξιώθηκε της θέας του άκτιστου φωτός, κατά τον ανώνυμο βιογράφο του.
Ακολουθία συνέθεσε ο Χ. Μ. Μπούσιας, η όποια υπάρχει ανέκδοτη στη Μονή Βατοπεδίου. Επίσης, άλλη ακολουθία του βρίσκεται σε κάποιο Κώδικα του Καΐρου, που δημοσίευσε ο Κεραμεύς.
