Κατὰ τὸν σοφώτατο Μ. Βασίλειο ἡ πρώτη ἑπταετία τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἰδιαίτερα σημαντικὴ γιὰ τὴν κατοπινή του πορεία ἀπὸ τὴν ἀγωγὴ ποὺ λαμβάνει.
Κατὰ τὸν θεῖο Χρυσόστομο ἡ ἀγωγὴ τῶν τέκνων δὲν θὰ πρέπει νὰ ἐξαντλεῖται στὴ ἐκμάθηση γραμμάτων καὶ τεχνῶν ἀλλὰ στὸ στολισμὸ τῆς φιλάρετης ψυχῆς μὲ τὴ θεοσέβεια.
Αὐτὸ ἐπιμένει θὰ κατορθωθεῖ ὅσο ἡ ψυχὴ εἶναι εὔπλαστη καὶ μπορεῖ νὰ διαμορφωθεῖ καὶ ἐμπνευστεῖ κατάλληλα.
Ἰδιαίτερη προσοχὴ δίνει ὁ ἴδιος πατέρας στὴ γλῶσσα, διότι τὸ παιδὶ ἀπὸ μικρὸ πρέπει νὰ μάθει νὰ λέει λόγια ἀληθινά, σεμνά, ἁγνὰ καὶ ὡραῖα,καὶ κατὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο ποὺ τὸν ὑπεραγαποῦσε καὶ ὄχι ὑβριστικά, χλευαστικά, βλάσφημα καὶ αἰσχρά.
Προσοχὴ δίνει καὶ στὴν ἀκοὴ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος. Ἐπιμένει στὴν πρόθυμη καὶ προσεκτικὴ ἀκρόαση θείων λόγων καὶ μάλιστα στὸ ναό, μὲ τὴ συμμετοχή τους στὴ θεία λατρεία.
Ἐπίσης συστείνει τὴ φυσικὴ ἄσκηση τοῦ σώματος ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἀρετή. Ἡ ἄσκηση εἶναι ἄθληση ποὺ συντελεῖ στὴν ἐγρήγορση.
Ἀκόμη ὁ θυμὸς τῶν μεγάλων στὰ λάθη τῶν νέων συνήθως δὲν βοηθᾶ. Ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ὑποστηρίζει τεκμηριωμένα ὅτι ἡ ὑποχωρητικότητα μὲ λογικὴ μπορεῖ νὰ βοηθήσει περισσότερο ἔναντι τοῦ ὑπέρμετρου θυμοῦ.
Ὁ ἴδιος ἅγιος στιγματίζει φοβερὰ τὸν δαιμονικὸ θυμὸ καὶ λέγει πὼς ὁ θυμὸς ξεστομίζει λόγια ποὺ πληγώνουν, οἱ πληγὲς δημιουργοῦν τραύματα καὶ τὰ τραύματα θανατώνουν.
Ἐπίσης ὁ Μ. Βασίλειος κατακεραυνώνει τὰ ἀκόλαστα θεάματα ποὺ ἐξάπτουν τὴ φαντασία σὲ ἀσέλγειες καὶ τὰ πορνικὰ ᾄσματα,ποὺ χαρίζουν ἀσχημοσύνη στὶς ψυχές.
Κατὰ τὸν ἱερὸ Χρυσόστομο ἡ νηστεία, ὁ ἐκκλησιασμὸς καὶ ἡ προσευχὴ ἰσχυροποιοῦν πνευματικὰ τὸν νέο. Τὸ μέτρο εἶναι πολὺ βασικὸ γιὰ τὴ ζωὴ τοῦ νέου. Γράφει λοιπὸν καὶ πάλι ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος: «Ἀπόλαυσε λουτρά, γευμάτισε, πιὲς μὲ συμμετρία κρασί, φᾶε καὶ κρέας, κανεὶς δὲν σὲ ἐμποδίζει, ἀπὸ ὅλα δοκίμασε, μόνο ἀπομακρύνσου ἀπὸ τὴν ἁμαρτία!»
Ο Μ. Βασίλειος ὁμολογεῖ ὁ ἴδιος πὼς ἰδιαίτερα σημαντικὴ ἦταν ἡ ἀγωγὴ ποὺ ἔλαβε περὶ τῆς ἐννοίας τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὴ μητέρα του Ἐμμέλεια καὶ τὴ γιαγιὰ του Μακρίνα. Ὁ ἴδιος θεωρεῖ τὴν κλασσικὴ παιδεία χρήσιμη γιὰ τὴν εἴσοδο στὴν ἀληθινὴ σοφία τοῦ εὐαγγελίου μὲ τὸν περίφημο λόγο τοῦ πρὸς τοὺς νέους.
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος μακαρίζει τοὺς γονεῖς του γιὰ τὴν ἀνατροφή του καὶ ἰδιαίτερα τὴν ἁγία μητέρα τοῦ Νόννα. Δίνει λοιπὸν μία ὡραῖα εἰκόνα γιὰ τὸν σημαντικὸ ρόλο τοῦ καλοῦ παραδείγματος τῶν γονέων. Γράφει: «Ἂν βαδίζουν λοξὰ τὰ παιδιὰ τῶν καβουριῶν, εἶναι γιατί πῆραν παράδειγμα τὸ βάδισμα τῆς μητέρας τους».
Εἶναι γνωστὴ ἡ σοφὴ ρήση πὼς ὅποιος εἶναι ἀληθινὰ σοφὸς λέει στὴ ζωὴ του πολλὲς φορές: «δὲν ξέρω».
Εἶναι ἀνάγκη νὰ ἀναπτυχθεῖ τὸ πνεῦμα τῆς θυσίας καὶ προσφορᾶς μὲ τὸ βιωμένο παράδειγμα τῶν μεγάλων, μὲ τοὺς καρποὺς τοῦ καθαροῦ ἑαυτοῦ τους καὶ τοῦ πνευματικοῦ τους βίου. Ἐπιβάλλεται ὅλοι νὰ ἀσχοληθοῦμε περισσότερο μὲ τὰ παιδιὰ καὶ τοὺς νέους.
Οἱ νέοι θὰ βοηθηθοῦν ἀποκτώντας ἠθικὰ ἐφόδια, ὑγιῆ πρότυπα ποὺ θὰ καλλιεργοῦν τὴν προσωπικότητα καὶ τὸν χαρακτῆρα τους καὶ θὰ δημιουργοῦν ὑγιεῖς, ἱερὲς καὶ ὡραῖες σχέσεις μὲ τοὺς γονεῖς, μὲ τοὺς δασκάλους, μὲ τοὺς συμμαθητές τους καὶ τοὺς φίλους τους.
Ἡ μνήμη τῶν ἁγίων τριῶν ἱεραρχῶν, Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Βασιλείου τοῦ Μεγάλου καὶ Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, ἄς εἶναι γιὰ ὅλους μας ἀφυπνιστική, ἀνανεωτικὴ καὶ μεταμορφωτική.
