Οι Όσιοι Νικήτας, Ιωάννης και Ιωσήφ κατάγονταν από τη Χίο και έζησαν στα τέλη του 10ου αιώνα μ.Χ. και στις αρχές του 11ου μ.Χ. Ασκήτευαν σε μια σπηλιά του όρους Προβάτειο λεγόμενο, στη Χίο.
Εκεί κοντά, βρήκαν σ’ ένα δένδρο μυρσίνης κρεμασμένη την εικόνα της Θεοτόκου και ανήγειραν προς τιμήν της ευκτήριο οίκο, όπου και διέμεναν.
Αργότερα με τη συνδρομή του Κωνσταντίνου του Μονομάχου (1042 – 1054 μ.Χ.) και στη συνέχεια, της αδελφής του αυτοκράτειρας Ζωής, έκτισαν την μεγαλοπρεπή Νέα Μονή, στην οποία ο αυτοκράτορας δώρισε κτήματα και αφιερώματα, σύμφωνα με την υπόσχεση που είχε δώσει στους συγκεκριμένους Όσιους.
Μετά από μικρή εξορία, την οποία υπέστησαν λόγω κακόβουλων διαβολών, επανήλθαν στη μονή, όπου και κοιμήθηκαν με ειρήνη.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α´. Τοὺς τρεῖς μεγίστους φωστῆρας.
Τοὺς τρεῖς Ὁσίους Πατέρας, τοῦς ἐν ἀσκήσει ἐκλάμψαντας, καὶ τὴν Χίον πᾶσαν, ἐνθέου βίου ταῖς ἀκτῖσι φωτίσαντας, τοὺς θεοκινήτως Μονήν, τοῖς μονοτρόπων πλήθεσιν, ἀνεγείραντας ἀξιάγαστον, τὸν ἔνδοξον Νικήταν, καὶ Ἰωάννην τὸν χαριτώνυμον, σὺν Ἰωσὴφ τῷ γενναίῳ, καὶ τὸν νοῦν θεόφρονι. Πάντες οἱ τῶν τρόπων αὐτῶν ἐρασταὶ, ἀθροισθέντες ὕμνοις τιμήσωμεν, αὐτοὶ γὰρ τῇ Τριάδι, ὑπὲρ ἡμῶν ἀεὶ πρεσβεύουσι.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ´. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Τοὺς τρεῖς Πατέρας τοὺς σεπτοὺς νῦν μακαρίσωμεν, ὡς τὰ τοῦ κόσμου ἅπαντα καταφρονήσαντας, σπηλαίοις τε καὶ ὄρεσι κατοικοῦντες, ἀλλ᾿ ὡς ἔχοντες τὴν χάριν τὴν οὐράνιον, ἐκ τοῦ ὕψους ἡμῖν, πᾶσον χάριν πέμψατε· ὅπως κράζομεν· Χαίρετε Πατέρες τίμιοι.
Ὁ Οἶκος
Ὡς Ἄγγελοι ἐπίγειοι, καὶ ἄνθρωποι οὐράνιοι, ἐπὶ τῆς γῆς οἰκοῦντες μακάριοι, ἐφάμιλλον αὐτοῖς τὸν βίον διηνύσατε, σκύβαλα πάντα κατὰ Παύλον ἡγησάμενοι. Ὅθεν καὶ τὸν ὕμνον ἐπάξιον μέλμποντες ὑμῖν βοῶμεν·Χαίρετε, δι᾿ ὧν ὁ Χριστὸς ἐδοξάσθη·χαίρετε, δι᾿ ὧν ὁ ἐχθρὸς κατησχύνθη.Χαίρετε, τῶν μοναστῶν ἡ κρηπὶς, καὶ τὸ στήριγμα·χαίρετε, τῶν μιγάδων, ἀρετῆς τὸ ὑπόδειγμα.Χαίρετε, ὅτι περιβόητον Μονὴν άνεδείμασθε ἐν γῇ·χαίρετε, ὅτι Ναὸν περικαλλῆ, ἐκ βάθρων ἠγείρατε ἐν αὐτῇ.Χαίρετε, οἱ ἐν σπηλαίῳ διὰ βίου οικοῦντες·χαίρετε, οἱ μετὰ τέλος τοῖς Ἀγγέλοις συνόντες.Χαίρετε, οἱ τῷ Μονομάχῳ τὰ μέλλοντα ἐξειπόντες·χαίρετε, οἱ τῶν δεομένων τὰς αἰτήσεις πληροῦντες.Χαίρετε, Πατέρες τίμιοι.
Μεγαλυνάριον
Τοὺς τῶν μοναζόντων καθηγητὰς, καὶ τῶν μονοτρόπων, διδασκάλους καὶ ὁδηγοὺς, τοὺς ἀναφανέντας ἐν Χίῳ θείου βίου, ὑπόδειγμα ἐν ὕμνοις ἀνευφημήσωμεν.
Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Ποίμνην τὴν τιμῶσάν σε, ὦ τριὰς, τῶν κλεινῶν Ὁσίων, διατήρησον ἀσινῆ, ἐκ παντοίας βλάβης, αὐτῇ ἐπερχομένης, ταῖς πρὸς Θεὸν ἀλήκτοις σου παρακλήσεσι.
