Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, διασπαρέντες οἱ Ἀπόστολοι ἀπὸ τῆς θλίψεως τῆς γενομένης ἐπὶ Στεφάνῳ διῆλθον ἕως Φοινίκης καὶ Κύπρου καὶ Ἀντιοχείας͵ μηδενὶ λαλοῦντες τὸν λόγον εἰ μὴ μόνον Ἰουδαίοις. Ἦσαν δέ τινες ἐξ αὐτῶν ἄνδρες Κύπριοι καὶ Κυρηναῖοι͵ οἵτινες εἰσελθόντες εἰς Ἀντιόχειαν ἐλάλουν καὶ πρὸς τοὺς Ἑλληνιστάς͵ εὐαγγελιζόμενοι τὸν Κύριον Ἰησοῦν. Καὶ ἦν χεὶρ Κυρίου μετ΄ αὐτῶν͵ πολύς τε ἀριθμὸς πιστεύσας ἐπέστρεψεν ἐπὶ τὸν Κύριον. Ἠκούσθη δὲ ὁ λόγος εἰς τὰ ὦτα τῆς ἐκκλησίας τῆς οὔσης ἐν Ἱεροσολύμοις περὶ αὐτῶν͵ καὶ ἐξαπέστειλαν Βαρνάβαν διελθεῖν ἕως Ἀντιοχείας· ὃς παραγενόμενος καὶ ἰδὼν τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ ἐχάρη, καὶ παρεκάλει πάντας τῇ προθέσει τῇ καρδίας προσμένειν τῷ Κυρίῳ͵ ὅτι ἦν ἀνὴρ ἀγαθὸς καὶ πλήρης πνεύματος ἁγίου καὶ πίστεως΄ καὶ προσετέθη ὄχλος ἱκανὸς τῷ Κυρίῳ. Ἐξῆλθεν δὲ εἰς Ταρσὸν ὁ Βαρνάβας ἀναζητῆσαι Σαῦλον͵ καὶ εὑρὼν ἤγαγεν αὐτὸν εἰς Ἀντιόχειαν. Ἐγένετο δὲ αὐτοὺς ἐνιαυτὸν ὅλον συναχθῆναι ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ καὶ διδάξαι ὄχλον ἱκανόν͵ χρηματίσαι τε πρῶτον ἐν Ἀντιοχείᾳ τοὺς μαθητὰς Χριστιανούς. Ἐν ταύταις δὲ ταῖς ἡμέραις κατῆλθον ἀπὸ Ἱεροσολύμων προφῆται εἰς Ἀντιόχειαν· ἀναστὰς δὲ εἷς ἐξ αὐτῶν ὀνόματι Ἂγαβος ἐσήμανε διὰ τοῦ πνεύματος λιμὸν μέγαν μέλλειν ἔσεσθαι ἐφ΄ ὅλην τὴν οἰκουμένην· ὃστις καὶ ἐγένετο ἐπὶ Κλαυδίου Καίσαρος. Τῶν δὲ μαθητῶν καθὼς ηὐπορεῖτό τις, ὥρισαν ἕκαστος αὐτῶν εἰς διακονίαν πέμψαι τοῖς κατοικοῦσιν ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ ἀδελφοῖς· ὃ καὶ ἐποίησαν ἀποστείλαντες πρὸς τοὺς πρεσβυτέρους διὰ χειρὸς Βαρνάβα καὶ Σαύλου.
«Παρεκάλει πάντας τῇ προθέσει τῆς καρδίας προσμένειν τῷ Κυρίῳ»
Ὅταν γιὰ πρώτη φορὰ κηρύχθηκε τὸ Εὐαγγέλιο στὴν Ἀντιόχεια, τὰ ἀποτελέσματα ἦταν ἐντυπωσιακά. Ὁ ἀριθμὸς τῶν Χριστιανῶν καθημερινὰ αὐξανόταν.
Ἡ θαυμαστὴ καὶ πλούσια αὐτὴ καρποφορία τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ ἔγινε γνωστὴ στὴν Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων, ἡ ὁποία ἔστειλε τὸν ἀπόστολο Βαρνάβα νὰ ἐπισκεφθεῖ τὴ νεοσύστατη Ἐκκλησία, γιὰ νὰ στηρίξει τοὺς πρώτους ἐκεῖ Χριστιανούς.
Πράγματι, πῆγε στὴν Ἀντιόχεια ὁ ἅγιος Ἀπόστολος καὶ ἀφοῦ εἶδε μὲ πολλὴ χαρὰ τὸ πλῆθος τῶν Χριστιανῶν «παρεκάλει πάντας τῇ προθέσει τῆς καρδίας προσμένειν τῷ Κυρίῳ»· προέτρεπε ὅλους νὰ μένουν ἀφοσιωμένοι καὶ προσηλωμένοι στὸν Κύριο μὲ ὅλη τὴ διάθεση τῆς ψυχῆς τους.
Ἦταν ὁ πιὸ κατάλληλος γιὰ τὴν ἀποστολὴ αὐτή, διότι εἶχε τὸ χάρισμα τῆς παρακλήσεως, ὅπως δηλώνει καὶ τὸ ὄνομά του, ἀφοῦ «Βαρνάβας» εἶναι λέξη ἀραμαϊκὴ καὶ σημαίνει «υἱὸς παρακλήσεως».
Ἂς δοῦμε λοιπὸν μὲ ἀφορμὴ τὸ σημερινὸ Ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ποιὸ εἶναι τὸ χάρισμα τῆς παρακλήσεως καὶ γιατί εἶναι ἀναγκαῖο νὰ τὸ καλλιεργοῦμε.
1. Ἐνίσχυση καὶ παρηγοριὰ
Ἡ λέξη «παρακαλῶ» σημαίνει «ἐνθαρρύνω, προτρέπω, παρηγορῶ, ἐνισχύω». Μὲ αὐτὴν τὴν ἔννοια τὴν χρησιμοποιεῖ συχνὰ ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Ἂς εἶναι δοξασμένος ὁ Θεός, γράφει στὴν Β΄ πρὸς Κορινθίους Ἐπιστολή, «ὁ παρακαλῶν ἡμᾶς ἐν πάσῃ τῇ θλίψει ἡμῶν, εἰς τὸ δύνασθαι ἡμᾶς παρακαλεῖν τοὺς ἐν πάσῃ θλίψει» (Β΄ Κορ. α΄ 4).
Δηλαδή, ὁ Θεὸς μᾶς παρηγορεῖ σὲ κάθε θλίψη μας, γιὰ νὰ μποροῦμε κι ἐμεῖς μὲ τὴν παρηγοριὰ ποὺ μᾶς δίνει, νὰ παρηγοροῦμε τοὺς ἄλλους, σὲ ὁποιαδήποτε θλίψη κι ἂν βρίσκονται.
Ἄλλωστε, ὅπως σημειώνει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων, γι’ αὐτὸ καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ὀνομάζεται Παράκλητος, «διὰ τὸ παρακαλεῖν καὶ παραμυθεῖσθαι καὶ συναντιλαμβάνεσθαι τῆς ἀσθενείας ἡμῶν»· ἐπειδὴ μᾶς παρηγορεῖ, μᾶς ἐγκαρδιώνει καὶ μᾶς ἐνισχύει στὴν ἀνθρώπινη ἀδυναμία μας (Κατηχήσεις 16, 20).
Αὐτὸ εἶναι τὸ ἔργο τῆς παρακλήσεως: νὰ προτρέπει τὸν ἀπελπισμένο ἁμαρτωλὸ σὲ μετάνοια, νὰ ἀνακουφίζει τὴν ψυχὴ ποὺ ἀντιμετωπίζει θλίψεις καὶ δοκιμασίες, νὰ ἐνισχύει τὸν πιστὸ χριστιανὸ στὸν ἀγώνα τῆς ἀρετῆς, νὰ ἀνοίγει σὲ κάθε ἄνθρωπο φωτεινοὺς ὁρίζοντες ἐλπίδας μὲ τὴν προοπτικὴ τῆς αἰωνιότητας.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει ὅτι τὸ Ἅγιον Πνεῦμα διανέμει ποικίλα χαρίσματα μέσα στὴν Ἐκκλησία καὶ ὁ καθένας ὀφείλει νὰ καλλιεργεῖ αὐτὸ ποὺ τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός: «Εἴτε ὁ διδάσκων, ἐν τῇ διδασκαλίᾳ, εἴτε ὁ παρακαλῶν, ἐν τῇ παρακλήσει» (Ρωμ. ιβ΄ 6-8)· δηλαδή, ἄλλος ἔχει χάρισμα νὰ διδάσκει κι ἄλλος νὰ προτρέπει στὴν ἀρετὴ καὶ στὴν ἐφαρμογὴ τῶν θείων ἀληθειῶν.
Τὸ ἔργο τῆς παρακλήσεως λοιπὸν εἶναι χάρισμα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἔργο ἱερὸ καὶ ἅγιο ποὺ τὸ ἔχουμε ἀνάγκη στὴ ζωή μας. Γιατί ἄραγε;
2. «Παρακαλεῖτε τὸν λαόν μου»
Ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι διαρκὴς ἀγώνας. Ἀγωνίζεται ὁ ἄνθρωπος γιὰ νὰ ἐπιβιώσει, νὰ συντηρήσει τὴν οἰκογένειά του. Ἀγωνίζεται νὰ ἀντιμετωπίσει θλίψεις καὶ δοκιμασίες, ὅπως π.χ. μιὰ κατάφωρη ἀδικία, μιὰ ὀδυνηρὴ ἀσθένεια ἢ ἕνα βαρὺ πένθος.
Ἀγωνίζεται ὁ πιστὸς χριστιανὸς νὰ ὑπερνικήσει τὰ πάθη καὶ τὶς ἀδυναμίες του καὶ νὰ ἐφαρμόζει τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή του. Κάποτε ὅμως κουράζεται ἡ ψυχή, ἐξασθενοῦν οἱ δυνάμεις της καὶ κινδυνεύει ἀπὸ τὴν ἀπογοήτευση καὶ τὴν ἀπελπισία.
Ἐκείνη τὴ δύσκολη ὥρα ὁ ἄνθρωπος χρειάζεται τόνωση, ἐνίσχυση, παρηγορία. Θέλει κάποιον γιὰ νὰ μιλήσει, νὰ πεῖ τὸν πόνο του, νὰ μοιραστεῖ τὶς ἀγωνίες καὶ τοὺς προβληματισμούς του.
Ἔχει ἀνάγκη νὰ ἀκούσει «λόγον παρακλήσεως». Ὄχι λόγια ποὺ μεταδίδουν στείρα γνώση ἀλλὰ λόγους ἐμπνευσμένους ἀπὸ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, ποὺ μεταδίδουν χάρη, δύναμη κι ἐλπίδα. Λόγους ποὺ θὰ τὸν στηρίξουν «προσμένειν τῷ Κυρίῳ», δηλαδὴ νὰ μείνει σταθερὸς στὸ δρόμο τοῦ Θεοῦ.
Εἶναι χαρακτηριστικὴ ἡ ζωηρὴ καὶ θερμὴ προτροπὴ τοῦ προφήτη Ἡσαΐα: «Παρακαλεῖτε παρακαλεῖτε τὸν λαόν μου, λέγει ὁ Θεός», γράφει (Ἡσ. μ΄ 1). Πόσο ἐπίκαιρος εἶναι ὁ προφητικὸς αὐτὸς λόγος! «Παρακαλεῖτε παρακαλεῖτε τὸν λαόν μου»! Ὅλο τὸν λαό: ἄνδρες καὶ γυναῖκες, νέους καὶ γέροντες καὶ παιδιά. Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ στηριγμὸ καὶ ἐνίσχυση.
Ἰδιαίτερα σήμερα ποὺ τὰ πάντα γύρω μας ἔχουν καταρρεύσει καὶ ὁ κόσμος δὲν ἔχει ποῦ νὰ στηριχθεῖ‧ σήμερα ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ «παράκλησιν», θεία ἐνίσχυση καὶ παρηγορία. Κι εἶναι χρέος ὅλων νὰ στηρίζουμε καὶ νὰ βοηθοῦμε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο. Εἴθε νὰ μᾶς τὸ χαρίσει ὁ πανάγαθος Θεός, διότι τὸ ἔχουμε ὅλοι ἀνάγκη.