Τον πολύ τιμητικό τίτλο του Ισαποστόλου η Εκκλησία τον έχει δώσει στους Αγίους εκείνους, των οποίων ο βίος και οι αγώνες “υπέρ του Ευαγγελίου” ομοιάζουν με εκείνους των αγίων Αποστόλων.
Οι Απόστολοι, μετά την Πεντηκοστή, επορεύθησαν “ίνα μαθητεύσουν πάντα τα έθνη” και να βαπτίσουν όσους πιστεύσουν “εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος” και τους διδάξουν την εφαρμογή των θείων εντολών.
Η αγία Όλγα, όταν με το Βάπτισμα και το Χρίσμα έγινε μέλος της Εκκλησίας και εβίωσε την προσωπική της Πεντηκοστή με την έλευση του Αγίου Πνεύματος στην καρδιά της, “επορεύθη” για να μαθητεύση το δικό της έθνος.
Ήταν βασίλισσα της Ρωσίας τον 10ον αιώνα μ.Χ. και κατέβαλε υπεράνθρωπες προσπάθειες για τον ευαγγελισμό του Ρωσικού λαού. Σύμφωνα με τον ιερό Συναξαριστή, “δύσκολα μπορεί να περιγράψη κανείς τις άοκνες προσπάθειές της για την χριστιανική διαφώτιση του Ρώσικου λαού.
Έκανε τα πάντα για να γνωρίσουν οι Ρώσοι την αλήθεια του Ευαγγελίου του Χριστού και πάνω στον αγώνα αυτόν παρέδωσε την τελευταία της πνοή την 11ην Ιουλίου 969”. Μετά το Βάπτισμα ονομάστηκε Ελένη, αλλά στο αγιολόγιο και την υμνολογία της Εκκλησίας παρέμεινε ως Όλγα.
“Το φέγγος της πίστεως, εισδεδεγμένη λαμπρώς, προς γνώσιν σωτήριον, τον σόν λαόν ασφαλώς ωδήγησας ένδοξε. Όθεν ως απαρχήν σε τω σώ έθνει αγίαν, μέλπομεν ευσεβείας Ισαπόστολε Όλγα? Χριστός γαρ όν ηγάπησας, αξίως σε εδόξασε”.
Ο θεάρεστος βίος της, που θυμίζει αρκετά εκείνον του Μ. Κωνσταντίνου, μας δίνει την αφορμή να διατυπώσουμε τα παρακάτω:
Πρώτον: Ένα από τα τραγικά αποτελέσματα του προπατορικού αμαρτήματος είναι και η τάση του ανθρώπου να δικαιολογήται συνεχώς για τα λάθη και τις παραλήψεις του, αλλά και η νοοτροπία να θέλη να τα φορτώνη στους συνανθρώπους του ή στον διάβολο, ο οποίος, ας λεχθή παρενθετικά, παρ’ όλη την κακία και την πονηρία του, σε μερικές περιπτώσεις, δεν έχει ίσως καμμιά ανάμειξη, αφού κάποιες φορές η ανθρώπινη “εφευρετικότητα” και πονηριά ξεπερνά κατά πολύ την δική του.
Έχοντας, λοιπόν, αυτήν την νοοτροπία θέλουμε να δικαιολογούμε και την νωθρότητα και αδιαφορία μας για την πνευματική ζωή, λέγοντας ότι αυτά δεν γίνονται σήμερα ή τουλάχιστον δεν μπορούν να εφαρμοστούν από όλους εμάς που ζούμε στον κόσμο και αντιμετωπίζουμε καθημερινά μεγάλους πειρασμούς και πολλά προβλήματα.
Η καθημερινή πραγματικότητα όμως έρχεται να μας διαψεύση, αφού υπάρχουν πάρα πολλοί συνάνθρωποί μας, οι οποίοι κινούνται ανάμεσά μας, άσημοι κατά κόσμον, που όμως κουβαλούν μια μεγάλη παράδοση και των οποίων το μεγαλείο της εσωτερικής ζωής δεν μπορούμε να αντιληφθούμε, αφού η ζωή τους “κέκρυπται σύν τω Χριστώ εν τω Θεώ”.
Αυτοί οι άνθρωποι, και πιστεύω πώς είναι περισσότεροι από ό,τι νομίζουμε, παρά τις όποιες δυσκολίες, φυλάσσουν με ακρίβεια την πνευματική ζωή.
Κάποτε ένας Ιερομόναχος Αγιορείτης έλεγε ότι εξομολογούσε έναν πολύτεκνο πατέρα, επαγγελματία οδηγό, κατά το κοινώς λεγόμενο φορτηγατζή, ο οποίος παρά τις δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετώπιζε κατά καιρούς είχε αποκτήσει το χάρισμα της αδιάλειπτης καρδιακής προσευχής.
Αλλά και η αγία Όλγα μήπως δεν ζούσε στον κόσμο, δεν είχε οικογένεια και στενοχώριες διάφορες, αλλά και τις ευθύνες που απορρέουν από το μεγάλο αξίωμα που κατείχε; Και όμως κατόρθωσε να γίνη αγία και παράλληλα οδηγός και στήριγμα, αλλά και φωτεινό παράδειγμα για πολλούς ανθρώπους.
Δεύτερον: Ο συγγραφέας του βίου της με τρόπο λιτό τονίζει ότι εκοπίασε πάρα πολύ για την εξάπλωση του Ευαγγελίου στην αχανή πατρίδα της. Με σαφήνεια και χωρίς πολλά λόγια, τονίζει την σημαντική προσφορά της, τους πολλούς και μεγάλους κόπους της.
Ενώ ήταν βασίλισσα και μπορούσε να ζη με άνεση και τρυφή, αυτή προτίμησε την κακοπάθεια για την δόξα του Θεού.
Δηλαδή, όπως ο Θεόπτης Μωϋσής, προτίμησε και αυτή “συγκακουχείσθαι τω λαώ του Θεού μάλλον ή πρόσκαιρον έχειν αμαρτίας απόλαυσιν”.
Αυτό για την εποχή μας ακούγεται μάλλον παράξενα. Να αποφεύγη κανείς, δηλαδή, τα γλέντια και την καλοπέραση και να τρέχη συνεχώς, να κοπιά και να εργάζεται και γιατί όχι να θυσιάζεται νυχθημερόν για τους άλλους.
Αυτό είναι ένα άλλο ήθος, ξένο και ακατάληπτο και παράλογο για τους υλόφρονας, τους ξένους προς την Ορθόδοξη παράδοση.
Η Ισαπόστολος Όλγα “κουβαλά” μια μεγάλη παράδοση και διασώζει ένα ήθος αρχοντικό και θυσιαστικό. Έναν τρόπο ζωής που βρίσκει την απόλαυση στην κακοπάθεια και την προσφορά υπερ του “πλησίον”, στο “μακάριόν εστι μάλλον διδόναι ή λαμβάνειν”.
Που δεν ντρέπεται να ανταλλάξη την βασιλική πορφύρα με το “λέντιον”, ούτε τον πλούτο και την δόξα με την ηθελημένη φτώχεια και ταπείνωση. Που βρίσκει την τρυφή στην εγκράτεια και την καλοπέραση στην διακονία.
Που θεωρεί τις πληγές για την αγάπη του Θεού και του συνανθρώπου ως τα πολυτιμότερα παράσημα και λάφυρα.