«Μακροθύμησον ἐπ΄ἐμοί καί πάντα σοι ἀποδώσω»
Λυπήσου με και κάμε υπομονή και όλα όσα σου χρωστώ. Θα σου τα δώσω. Του χρωστούσε πολλά. «Ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων» ήταν. Δέκα χιλιάδες τάλαντα. Πολλά εκατομμύρια σημερινά. Μια τεράστια περιουσία.
Ο κύριός του περίμενε να τα διαχειριστεί καλά και να του δώσει λογαριασμό για ό,τι έκαμε. Πού πέτυχε να φτάσει την περιουσία αυτή. Φαίνεται όμως, αγαπητοί μου αδελφοί, ότι όχι μόνον δεν αξιοποίησε την περιουσία αυτή, αλλά και την κατασπατάλησε.
Την ώρα της απόδοσης του λογαριασμού δεν είχε τίποτε. Έπρεπε ωστόσο να πληρώσει. Η εντολή ήταν σαφής και απόλυτη. Να πωληθούν ό,τι πολύτιμο είχε και η γυναίκα του, ακόμα και τα παιδιά του, για πάρει ο κύριός του, μέρος των κατασπαταλησθέντων.
Όταν όμως έπεσε στα πόδια του κυρίου του, ο δούλος, και του ζήτησε να κάνει υπομονή για να μπορέσει να του αποδώσει το χρέος, ο κύριος δεν δίστασε, τον σπλαχνίστηκε και του χάρισε το χρέος. Ένα χρέος τεράστιο, που ποτέ δεν θα μπορούσε να επιστρέψει.
Πασίχαρος φεύγοντας για το σπίτι του, δεν έδειξε ωστόσο, την ίδια συμπόνια σε ένα σύνδουλό του για ένα μηδαμινό χρέος. Τον παρεκάλεσε και εκείνος, όπως προηγουμένως και αυτός τον πλούσιο κύριο, του ζήτησε προθεσμία και κείνος .
Είπε και αυτός, ο χρεώστης του μικρού ποσού, ό,τι πριν λίγο είπε στον κύριό του πεσμένος στα πόδια του, αυτός που χρωστούσε την τεράστια περιουσία. «Μακροθύμησον ἐπ΄ἐμοί καί πάντα σοι ἀποδώσω».
Όχι μόνο δεν έκαμε υπομονή, αλλά τον έστειλε στη φυλακή, εως ότου πληρωθεί το χρέος. Δίκαιος ο κύριος των δούλων αυτών και του πρώτου και του δεύτερου, δεν άφησε ατιμώρητο τον κακό δούλο.
Το επιφανειακό μέρος της παραβολής, αγαπητοί μου, φαίνεται οικονομικό. Η κατασπατάληση μιας περιουσίας, η απόδοση λογαριασμών και οι συνέπειες μιας κακής διαχείρισης. Ωστόσο το νόημα είναι άλλο.
Ο Θεός μας, εκτός από την ίδια τη ζωή που μας έδωσε, μας προίκισε και με πολλά χαρίσματα και βρίσκεται διαρκώς δίπλα μας. Ενώ εμείς δυστυχώς συνήθως δεν χρησιμοποιούμε τα δωρήματά Του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, Εκείνος κάνει υπομονή, περιμένει.
Μας δίνει άλλες ευκαιρίες, όχι για να πληρώσουμε όλες τις υποχρεώσεις μας σε Κείνον, αλλά τουλάχιστο να μη καταστρέφουμε τη ζωή μας με αντίθετες στο θέλημα Του, πράξεις.
Όμως δεν σκεφτόμαστε σχεδόν ποτέ ότι αυτά που έχουμε, υλικά και πνευματικά χαρίσματα, η ίδια η ζωή μας, εξαρτάται από τον Θεό. Νομίζουμε, αγαπητοί μου, ότι όλα είναι δικά μας. Ότι τα αποκτήσαμε με πολύ κόπο και προσπάθεια αγνοώντας ότι χωρίς τη βοήθειά Του, ίσως δεν θα είχαμε τίποτε.
Και γιαυτό δεν λογαριάζουμε το χρέος μας. Κι αν φροντίζουμε να αυξήσουμε τα υλικά μας αγαθά, το κάνουμε μόνο για προσωπική μας ικανοποίηση. Ευχαρίστηση από τις επιτυχίες, ικανοποίηση επιθυμιών.
Αυτό που δεν καταλάβαμε είναι ότι ουσιαστικά είμαστε μόνο διαχειριστές, αυτών που μας έδωσε και των ικανοτήτων με τις οποίες μας προίκισε. Και το καταλαβαίνουμε μονον όταν βρεθούμε σε δυσκολίες.
Προβλήματα υγείας, προβλήματα σχέσεων, προβλήματα οικονομικά μας περιτριγυρίζουν, μας πιέζουν, μας συνθλίβουν. Κάποτε όμως, μας βοηθούν να νοιώσουμε πόσο αδύναμοι είμαστε. Τότε θυμόμαστε τον Θεό.
«Μακροθύμησον ἐπ’ ἐμοί», φωνάζουμε μαζί τον πονηρό δούλο της παραβολής. Και ο Θεός, ακόμη και αν απέναντι στους συνανθρώπους μας δεν φερόμαστε καλά, Εκείνος πάντοτε μακροθυμεί. Μας δίνει χρόνο. Γιατί δεν θέλει να καταστραφούμε.
Μας δίνει νέες ευκαιρίες, ακόμη και με κάποια προβλήματα, για να δούμε καλύτερα την πραγματικότητα. Για να εκτιμήσουμε την μακροθυμία, την ευσπλαχνία και την αγαθότητά Του, τελικά την απέραντη αγάπη Του.
Ζούμε, αγαπητοί μου, σε μια εποχή που αρχίσαμε να αντιμετωπίζουμε αρκετά προβλήματα, που μας έβγαλαν από την ανέμελη μακαριότητα και την απερίσκεπτη καλοπέραση και ευημερία. Κατά κάποιον τρόπο, μας ζητούν να επιστρεψουμε μέρος από τα τάλαντα που μας δόθηκαν.
Πολλά από αυτά τα καταξοδέψαμε και δεν έχουμε τώρα να τα αποδώσουμε. Άραγε μήπως αυτό είναι ένα καμπανάκι, μια προειδοποίηση, ένας κώδωνας κινδύνου;
Ας μετρήσουμε λοιπόν τί πήραμε, πως χρησιμοποιήσαμε τα δώρα του Θεού, και τί μας έχει απομείνει τώρα.
Ένα δεύτερο στοιχείο της σημερινής περικοπής, ίσως σημαντικότερο, αγαπητοί μου αδελφοί, είναι η συγχώρηση του άλλου, η ανοχή του λάθους των άλλων απέναντί μας, η μεγάλη καρδιά, όπως συνηθίζουμε να λέμε γενικά.
Κάνει υπομονή ο Θεός για τα λάθη μας, τις αμαρτίες μας. Μας δίνει χρόνο και ευκαιρίες. Θα έρθει όμως και η ώρα «συνᾶραι λόγον μετά τῶν δούλων αὐτοῦ». Και τότε θα πληρωθούμε με το ίδιο νόμισμα που χρησιμοποιήσαμε στις συναλλαγές μας με τους συνανθρώπους μας.
Αναφερόμενος ο Κύριος στον κακό δούλο που έστειλε στους βασανιστές και τη φυλακή, λέγει «οὓτω καί ὁ πατήρ μου ὁ ἐπουράνιος ποιήσει ὑμῖν, ἐάν μή ἀφῆτε ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτού ἀπό τῶν καρδιῶν ὑμῶν τά παραπτώματα αὐτῶν».
Ο επουράνιος Θεός θα μας τιμωρήσει εάν δεν συγχωρήσουμε με την καρδιά μας τα λάθη των αδελφών μας, των σνυναθρώπων μας. Πολυ σημαντικό λοιπόν αυτό. Πρέπει να μάθουμε να συγχωρούμε τους άλλους.
Δεν αναφέρει μικρά ή μεγάλα παραπτώματα. Δεν ξεχωρίζει το είδος των ανθρώπων, σπουδαίων ή απλοϊκών. Μια έκφραση που τονίζει και διακρίνει την αξία της συγχώρησης, είναι το «ἀπό τῶν καρδιών υμῶν». Μέσα από την καρδιά μας.
Πολλές φορές και εύκολα, χωρίς σκέψη λέμε «σε συγχωρώ». Κι όμως αυτό δεν σημαίνει τίποτε αν μέσα από την καρδιά μας δεν συγχωρούμε την πράξη του άλλου, την ζημιά και το κακό που μας έκαμε.
Ασφαλώς δεν χρειάζεται καν να πούμε με λόγια, «σε συγχωρώ», αρκεί μέσα μας ειλικρινά και πραγματικά να τον έχουμε συγχωρήσει.
Οπωσδήποτε η συγχώρηση στις σχέσεις των ανθρώπων, που τα λάθη, μικρά και μεγάλα, οι όλες οι κακιές, είναι μέρος της ζωής, είναι απαραίτητη. Είναι απαραίτητη η συγχώρηση, για την ομαλή συμβίωση των ανθρώπων, για την επικράτηση ειρήνης.
Αλλά αυτό είναι και η εντολή του Θεού με το «ἀγαπᾶτε ἀλλήλους», όπως και ο Θεός μας αγαπά και μας συγχωρεί. Η αγάπη πρακτικά φανερώνεται και ο Κύριος την επιβραβεύει.
Η εκτίμηση και αξιοποίηση των δωρημάτων του Θεού, σύμφωνα με το θέλημά Του και η συγχώρηση των συνανθρώπων μας από καρδιάς, μάς καθιστούν παιδιά Του αγαπητά.
Δ.Γ.Σ-Μητρόπολη Πάφου
