Άξιο όμως θαυμασμού είναι και το εξής: Όχι μόνο οι βαπτισμένοι αλλά και όσοι δεν προετοιμάσθηκαν για την αθάνατο ζωή διά της δυνάμεως των Μυστηρίων και όλοι γενικά οι άνθρωποι θα επανακτήσουν τα αγέραστα σώματά τους και θα αναστηθούν άφθαρτοι.
Είναι όντως θαυμαστό που και ακόμη και όσοι δεν έλαβαν το βάπτισμα, διά του οποίου γινόμαστε κοινωνοί του ζωοποιού θανάτου του Χριστού, θα γίνουν μέτοχοι της αναστάσεως, την οποία μόνον ο θάνατος του Χριστού εισήγαγε στον κόσμο.
Αφού απέφυγαν τον ιατρό και δεν δέχθηκαν την βοήθειά Του και πέταξαν το μοναδικό φάρμακο, τι είναι αυτό που θα τους εξασφαλίσει την αθανασία;
Φαίνεται λογικό να συμβαίνει ένα από τα δύο: Ή όλοι οι άνθρωποι θα απολαμβάνουμε όλα τα αγαθά που μας χάρισε ο Χριστός με το θάνατό Του, δηλαδή θα συναναστηθούμε και θα ζούμε μαζί Του και θα συμβασιλεύουμε και θα μετέχουμε στην μέλλουσα μακαριότητα – εφόσον βέβαια δεν χρειάζεται να συνεισφέρουμε κάτι – ή, αν είναι αναγκαία και κάποια συνεισφορά, δεν θα αναστηθούν όσοι δεν πίστευσαν στον Σωτήρα.
-Σχετικά με αυτό μπορούμε να πούμε τα εξής: H ανάσταση των νεκρών είναι η επανόρθωση της ανθρωπίνης φύσεως. Άλλα αυτά τα αγαθά ο Θεός μας τα προσφέρει δωρεάν, όπως δηλαδή μας πλάθει χωρίς τη συμμετοχή της βουλήσεώς μας, έτσι και μας αναπλάθει χωρίς να προηγηθεί κάποια δική μας συμβολή.
Η Βασιλεία όμως των Ουρανών, η θέα του Θεού και η ένωση με τον Χριστό αποτελούν »τρυφή της θελήσεως», τα αγαθά αυτά μπορούν να τα απολαύουν μόνο όσοι τα θέλησαν, τα αγάπησαν και τα πόθησαν. Εκείνοι δηλαδή που τα επιθύμησαν, αυτοί και θα τα απολαύσουν, όταν θα τα έχουν. Αντιθέτως, όποιος δεν τα επιθύμησε, δεν θα μπορεί να τα απολαύσει. Πώς να ευφραίνεται κανείς και να χαίρεται για αγαθά που δεν τα επιθύμησε, όταν δεν τα είχε;
Όποιος λοιπόν δεν μπορεί στην παρούσα ζωή να επιθυμήσει και να αναζητήσει τα μέλλοντα αγαθά, επειδή δεν βλέπει το κάλλος τους – »ου δύναται λαβείν, ότι ου θεωρεί αυτό ουδέ γινώσκει αυτό», λέει Κύριος -, τυφλός θα περάσει από τον παρόντα βίο στον μέλλοντα, χωρίς πνευματικές αισθήσεις και δυνάμεις που δίνουν στον άνθρωπο τη δυνατότητα να γνωρίσει το Σωτήρα καθώς και θελήσει και να μπορέσει να ενωθεί μαζί Του.
-Γι’ αυτό δεν πρέπει να μας φαίνεται παράξενο που όλοι μεν θα μετέχουν στην αθανασία, όχι όμως και στη μακαριότητα.
Διότι την πρόνοια του Θεού για την ανθρώπινη φύση την απολαμβάνουν όλοι οι άνθρωποι εξίσου, τα δώρα όμως με τα οποία ο Θεός στεφανώνει τη θέληση τα απολαμβάνουν μόνο οι ευσεβείς.
Και ο λόγος είναι ο εξής: O μεν Θεός θέλει όλοι οι άνθρωποι να απολαμβάνουν όλα τα αγαθά Του και γι’ αυτό τα μεταδίδει σε όλους όλα – και αυτά που ευεργετούν την ανθρώπινη θέληση και αυτά που επανορθώνουν την ανθρώπινη φύση.
Εμείς όμως μόνο τις δωρεές του προς την ανθρώπινη φύση απολαμβάνουμε όλοι, ακόμη και αν δεν θέλουμε, διότι δεν θα μπορέσουμε να τις αποφύγουμε. Πράγματι, και παρά τη θέλησή μας, μας ευεργετεί και με μία φιλάνθρωπη βία μας εξαναγκάζει, κάθε φορά που θέλουμε να αρνηθούμε αυτή την ευεργεσία Του, άλλα δεν μπορούμε.
-Τέτοια είναι η δωρεά της αναστάσεως: Δεν εξαρτάται από εμάς το αν θα αναστηθούμε μετά το θάνατο ή όχι, όπως δεν οφείλεται σ’ εμάς και το ότι γεννηθήκαμε.Όσα όμως εξαρτώνται από τη θέλησή μας – η εκλογή δηλαδή του καλού, η άφεση των αμαρτιών το σωστό ήθος, η καθαρότητα της ψυχής και η αγάπη προς τον Θεό – αυτά έχουν ως έπαθλο την έσχατη μακαριότητα, και από εμάς εξαρτάται να τα λάβουμε ή να τα απορρίψουμε.
Εάν μεν θέλουμε, μπορούμε να τα απολαύσουμε, εάν όμως δεν θέλουμε, πώς να τα απολαύσουμε; Γιατί δεν είναι δυνατόν να επιθυμούμε κάτι χωρίς να το θέλουμε ή να εξαναγκαζόμαστε για κάτι που θέλουμε.
-Ένας άλλος λόγος που όλοι θα αναστηθούν, αλλά δεν θα μετέχουν όλοι στην μακαριότητα είναι και ο εξής: Μόνος ο Κύριος ελευθέρωσε την ανθρώπινη φύση από την φθορά και την ανθρώπινη βούληση από την αμαρτία με το να γίνει »πρωτότοκος των νεκρών» και να εισέλθει στα Άγια των Αγίων »πρόδρομος υπέρ υμών».
Διότι θανάτωσε την αμαρτία, μας συμφιλίωσε με τον Θεό, γκρέμισε το »μεσότοιχον του φραγμού» και »ηγίασεν εαυτόν υπέρ ημών», για να είμαστε και εμείς, »ηγιασμένοι εν αληθεία».
Είναι λοιπόν φανερό ότι από την φθορά και την αμαρτία θα ελευθερωθούν μόνο όσοι έγιναν μέτοχοι και στη θέληση και στην ανθρώπινη φύση του Χριστού, στη μεν ανθρώπινη φύση του Χριστού, επειδή είναι άνθρωποι, στην δε θέλησή Του, επειδή »ηγάπησαν την επιφάνειαν Αυτού» και το Πάθος και υπήκουσαν στα προστάγματά Του και θέλησαν ό,τι εκείνος.
Όσοι όμως είχαν μεν την ανθρώπινη φύση, αλλά δεν αποδέχθηκαν το θέλημα του Χριστού, συνέβη να είναι άνθρωποι, αλλά δεν εμπιστεύτηκαν την σωτηρία τους στον Σωτήρα και δεν έγιναν κοινωνοί στο αγαθό θέλημά Του.
Επόμενο λοιπόν είναι να στερούνται την άφεση των αμαρτιών και τους στεφάνους της δικαιοσύνης αφού είναι χωρισμένοι από τον Χριστό ως προς την θέληση. Ωστόσο, επειδή έχουν την ίδια φύση με τον Χριστό ως άνθρωπο, τίποτε δεν τους εμποδίζει να ελευθερωθούν από τη φθορά και να αναστηθούν.
-Το βάπτισμα λοιπόν μας οδηγεί μόνο στην μακαρία εν Χριστώ ζωή, όχι στην αθάνατη ζωή. Την αθανασία την χάρισε σε όλους ανεξαιρέτως ο θάνατος και η ανάσταση του Χριστού.
Γι’ αυτόη μεν ανάσταση είναι η δωρεάν κοινή για όλους τους ανθρώπους, ενώ η άφεση των αμαρτιών, οι ουράνιοι στέφανοι και η Βασιλεία του Θεού δίνονται μόνο σε όσους έδωσαν την οφειλόμενη συνδρομή και προετοιμάστηκαν από την παρούσα ζωή, για να είναι όσο γίνεται πιο οικείοι προς τον μέλλοντα εκείνο βίο και τον Νυμφίο:
Αυτοί αναγεννώνται με τρόπο καινό, γιατί Εκείνος είναι ο Καινός Αδάμ. Λάμπουν από κάλλος και διατηρούν την ωραιότητα που τους χάρισε το Βάπτισμα, γιατί Εκείνος είναι ο »ωραίος κάλλει παρά τους υιούς των ανθρώπων».
Κρατούν ψηλά το κεφάλι σαν τους στεφανωμένους ολυμπιονίκες, γιατί Εκείνος είναι το στεφάνι. Έχουν ανοικτά τα ώτα, γιατί Εκείνος, είναι ο Λόγος, ανοικτούς τους οφθαλμούς, γιατί Εκείνος είναι ο Ήλιος, έτοιμη την όσφρηση, γιατί ο Νυμφίος είναι και Μύρο και μάλιστα »Μύρον εκκενωθέν». Είναι δε μεγαλοπρεπείς και στα ενδύματα τους λόγω γάμου.
Η εν Χριστώ σωτηρία τής ανθρώπινης φύσης και τής προαίρεσης των αγίων – Αγίου Νικολάου Καβάσιλα
Αγίου Νικολάου Καβάσιλα: »Η Εν Χριστώ Ζωή» –
Λόγος Β’ – Περί του Αγίου Βαπτίσματος – »51- 56 –
Ιερόν Ησυχαστήριον »Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, Σουρωτή Θεσσαλονίκης