Οι μοναχοί εργάζονται, δεν ζητιανεύουν, ούτε τρώνε το ψωμί χαράμι. Ακόμη και οι ερημίτες εργάζονται: φυτεύουν περιβόλι, πλέκουν καλάθια, σκαλίζουν ξυλόγλυπτους σταυρούς, ζωγραφίζουν εικόνες, κάτι κάνουν πάντως. Όταν είναι σωστοί ορθόδοξοι μοναχοί, εννοείται, δεν ζητιανεύουν.
Ένα μοναστήρι είναι μια κοινότητα: έχει μαστόρους, τεχνίτες, εργάτες, αγρότες, μάγειρες, ίσως και βοσκούς, αμπελουργούς, μελισσοκόμους, ψαράδες, ακόμη και γραμματικούς, μουσικούς (που ψάλλουν ή μπορεί και να δημιουργούν καινούργια μουσικά έργα) κ.τ.λ.
Υπάρχουν μοναχοί που είναι συγχρόνως και γιατροί, μεγάλοι ζωγράφοι και μεγάλοι ποιητές και μουσικοί (που έχουν μείνει στην Ιστορία για τα έργα τους), βιολόγοι, φυσικοί, ακόμη και καθηγητές πανεπιστημίου.
Υπάρχουν μοναχοί που έχουν κάνει και κάνουν τεράστιο φιλανθρωπικό έργο, είτε στην πατρίδα τους είτε σε άλλες χώρες κ.τ.λ. Το ίδιο και οι γυναίκες μοναχές, εννοείται.
Ας αναφέρω π.χ. τις αγίες Μελάνη τη Ρωμαία, Μακρίνα τη Φιλόσοφο, Φιλοθέη την Αθηναία, Παρασκευή την Επιβατινή, Ελισάβετ της Μόσχας, Μαρία Σκόμπτσοβα, τη γερόντισσα Γαβριηλία Παπαγιάννη, τη σημερινή μοναχή Νεκταρία της Καλκούτας (Ινδία) κ.π.ά.
Τέλος, να αναφέρω ότι πολλοί ορθόδοξοι άγιοι μοναχοί υπήρξαν μεγάλοι ψυχολόγοι, θεολόγοι, φιλόσοφοι, φιλόλογοι, γιατροί, ποιητές, μουσικοί, ζωγράφοι κ.λ.π.: παραδείγματα οι άγιοι Ιωάννης της Κλίμακας και Μάξιμος Ομολογητής (μελετητές και ανατόμοι της ανθρώπινης ψυχής και, θα έλεγα, θεμελιωτές της ψυχολογίας), Μέγας Φώτιος και Ευστάθιος Θεσσαλονίκης (κορυφαίοι φιλόλογοι), Βέδας ο Αιδέσιμος και Γρηγόριος της Τουρ (ορθόδοξοι άγιοι της αρχαίας Ευρώπης – πατέρες της βρετανικής και της γαλλικής ιστοριογραφίας αντίστοιχα), ο άγιος Ιννοκέντιος Βενιαμίνωφ (αρχικά παντρεμένος και πατέρας 10 παιδιών, έγινε μοναχός μετά το θάνατο της συζύγου του – γλωσσολόγος & ανθρωπολόγος, μελετητής των γλωσσών και της κουλτούρας των φυλών του αμερικανικού βορρά), οι ποιητές ή/και μουσικοί άγιοι Κοσμάς ο Μελωδός, Ρωμανός ο Μελωδός, Ιωάννης Δαμασκηνός, Ιωσήφ Υμνογράφος, Ανδρέας Κρήτης, Κασιανή Υμνογράφος (εικ.), Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης (σύγχρονος άγιος Γέροντας και σπουδαίος υμνογράφος) κ.λ.π., οι αγιογράφοι άγιοι Λάζαρος ο Ζωγράφος, Ανδρέας Ρουμπλιώφ κ.π.ά.
Μοναχοί ήταν ο καθηγητής του πανεπιστημίου Βελιγραδίου άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς, ο καθηγητής της Ιατρικής του παν/μίου της Τασκένδης και κορυφαίος Ρώσος χειρούργος άγιος Λουκάς ο Ιατρός (έγινε μοναχός και ιερέας νέος σε ηλικία, μετά το θάνατο της συζύγου του), ο άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς με 5 διδακτορικούς τίτλους, ο σύγχρονος αστροφυσικός και τώρα μητροπολίτης Μεσογαίας Νικόλαος (όλοι οι ορθόδοξοι επίσκοποι προέρχονται από τους μοναχούς και κατά κανόνα είναι εξαιρετικά μορφωμένοι) κ.π.ά….
Μάλιστα, ο επαγγελματίας που ζει στην πόλη ή στο χωριό, συνήθως εργάζεται για να κερδίσει χρήματα, όχι για να προσφέρει στην κοινωνία. Ο μοναχός τις πιο πολλές φορές εργάζεται για να προσφέρει στη μικρή κοινωνία του μοναστηριού του ή και στον κόσμο ολόκληρο.
Υπάρχουν μοναστήρια με μεγάλη περιουσία, αλλά και μοναστήρια πολύ φτωχά. Υπάρχουν και μοναστήρια που έχουν μεν μεγάλη περιουσία (που δεν την έκλεψαν, αλλά τους τη δώρισαν άρχοντες πριν από πολλούς αιώνες), αλλά την αξιοποιούν για να βοηθήσουν πάρα πολλούς φτωχούς.
Τα μοναστήρια του Αγίου Όρους (και η περίφημη μονή Βατοπεδίου) είναι τέτοια μοναστήρια.