Το μέτρο του μαργωνίου.
Κάποτε ο όσιος Θεοδόσιος, υποτακτικός του Μ. Παχωμίου, μπήκε σε μια βάρκα για να περάσει τον Νείλο. Στη βάρκα βρέθηκαν δυο άγνωστοί του σεβάσμιοι μοναχοί. Ο ένας άρχισε να εγκωμιάζει στον άλλον και να λέει:
– Μακάριος αυτός ο μοναχός!
Ο άλλος του απάντησε:
– Τι τον μακαρίζεις; Δεν έφτασε ακόμα στο μέτρο του μαργωνίου (κοφινιού που μετρούσαν τους καρπούς).
– Τι είναι αυτό το μέτρο;
– Να ήταν ένας γεωργός πολύ σκληρός. Μαζί του σπάνιο ήταν να μπορέσει να κάνη κάνεις ολόκληρο χρόνο. Κάποιος ήρθε κοντά του και του λέει: «Θέλω να εργασθώ μαζί σου». «Καλά» απάντησε εκείνος.
Και την ημέρα του ποτίσματος ο γεωργός του λέει: «Ας τραβήξουμε νερό τη νύχτα για να ποτίσουμε το χωράφι κι, όχι την ημέρα». Αποκρίνεται ο μισθωτός: «Σοφό είναι αυτό, για να μη πιή κανείς ούτε κτήνος ούτε άνθρωπος ούτε τίποτα άλλο από το αυλάκι μας».
Και όταν επρόκειτο να οργώσουν, του λέει: «Το χωράφι μας έτσι θα το σπείρουμε: ένα αυλάκι σιτάρι, ένα κριθάρι, το άλλο φακές, το άλλο μπιζέλια και τα υπόλοιπα παρόμοια».
Και του είπε ο άλλος : «Η σύνεσις αυτή είναι μεγαλύτερη από την προηγούμενη, γιατί το χωράφι μας θα είναι ωραίο με την ποικιλία των λουλουδιών». Κι όταν το χόρτο που φύτρωσε από τα διαφορετικά φυτά, δεν έχει κάνει ακόμα σπόρο, του λέει ο γεωργός: «Πάμε να θερίσουμε».
Απαντά ο μισθωτός: «Πάμε θα βγάλουμε μεγάλο κέρδος απ’ αυτό το χόρτο. Είναι χλωρό και καλό». Μετά το θέρισμα του λέει να φέρει το μαργώνιο: «Αφού μετρήσουμε το χόρτο, ας το μεταφέρουμε μέσα».
Ο άλλος του απαντά: «Αυτό είναι σοφότερο από τα προηγούμενα γιατί με τον τρόπο αυτόν θα διατηρηθεί το χόρτο».
Αφού ο γεωργός τον δοκίμασε με τον τρόπο αυτό και είδε ότι ήταν υπάκουος σε όλα αδιακρίτως, του λέει: «Δεν θα είσαι πια μισθωτός, αλλά γιός και κληρονόμος». Λοιπόν, αν και αυτός ο μοναχός φθάσει σε τέτοια μέτρα αδιακρίτου υπακοής, τότε θα είναι μακάριος.
– Έχει κάποιο νόημα η παραβολή αυτή; ρώτησε ο πρώτος.
– Ναι! Γεωργός είναι ο Θεός. Και φαίνεται σκληρός γιατί παραγγέλει να βαστάμε σταυρό και να κόβουμε το θέλημά μας.
Ο Μ. Παχώμιος, ο γέροντας του μοναχού αυτού, έδειξε υπακοή σε όλα και έγινε ευάρεστος στο Θεό. Αν και αυτός δείξει αδιάκριτη υπακοή, τότε θα ευαρεστήσει το Θεό.
O όσιος Θεόδωρος άκουγε κατάπληκτος τη συζήτηση των συνταξιδιωτών του. Δυνάμωνε με τα λόγια τους ο ζήλος του για την αδιάκριτη υπακοή. Όταν όμως βγήκε από τη βάρκα, δεν τους είδε πλέον.
Όπως τον διαβεβαίωσε μετά ο Μ. Παχώμιος, ήταν άγγελοι, σταλμένοι από το Θεό για να τον ενισχύσουν και να τον παρηγορήσουν.
(Βίος αγίου Παχωμίου)
(Χαρίσματα και χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Β΄, σελ.16-18).