Αν η ομορφιά έπαιρνε σάρκα και οστά τότε την εκπροσωπεί επαξίως η Παναγία μας! Έτσι είναι θαρρώ, έτσι την αποδίδει η ιστορία, έτσι την αποτυπώνουν οι αγιογραφημένοι ιεροί μας ναοί… πανέμορφη!
Πνευματική ομορφιά απείρου κάλλους και βάθους η οποία χύνεται κι ακτινοβολεί και στην εξωτερική της μορφή. Τι θα μπορούσε κανείς να πρωτογράψει για την Κυρία Θεοτόκο; Το μόνο σίγουρο ότι η διακριτική και συνάμα τόσο ηχηρή παρουσία της χαριτώνει την Οικουμένη, γη και ουρανό…
Ο Άγιος Παϊσιος διηγείται για την φανέρωση της Μαρίας Παρθένου σ’ εκείνον και στον νου μου δύο ηχούν… ότι η Παναγία άστραφτε κι έλαμπε κι ότι η μορφή της σε μία μονάχα εικόνα εκφράζεται παρομοίως, σ΄εκείνη της Παναγίας της Ιεροσολυμίτισσας.
Στο Ορθόδοξο Εορτολόγιο οι εορτές που αναφέρονται στο πρόσωπό της ονομάζονται Θεομητορικές και η μία πιο σημαντική από την άλλη, για την Εκκλησία, για τον άνθρωπο… Αν μία όμως ήταν η σημαντικότερη όλων για την επιτέλεση της σωτηρίας του ανθρώπου αυτή τότε σίγουρα είναι η γέννησή της (8 Σεπτεμβρίου).
Η παρουσία της στον κόσμο την καθιστά πρόξενο κι αιτία της ημών σωτηρίας. Χωρίς την Μαρία Παρθένο ίσως το Οικονομικό Σχέδιο του Θεού να μην είχε ποτέ πραγματοποιηθεί. Στην πραγμάτωσή του όμως δεν συνετέλεσε μονάχα η γέννησή της αλλά και η μετέπειτα ελεύθερη βούλησή της, προνόμιο που ο Θεός ανεξάντλητα παραχωρεί.
Συναφώς, η επόμενη υψηλή -σε σημασία- εορτή είναι εκείνη του Ευαγγελισμού της Παναγίας (25 Μαρτίου). Μόλις 15 χρόνια μετά το γενέσιο της Θεοτόκου άγγελος Κυρίου, ο αρχάγγελος Γαβριήλ, επισκέπτεται την ταπεινότητά της και τότε συμβαίνει η πιο χαρμόσυνη (ευ)αγγελία . Η Παναγία μας, ως Νέα Εύα, ανακαινίζει την Οικουμένη, αναζωογονεί την δίψα του ανθρώπου για σωτηρία, αναπτερώνει την χαρά… φυσάει στις ψυχές των ανθρώπων μία ελπιδοφόρος πνοή!
Μία ακόμη ματιά στην βούληση της Παναγίας απέναντι στην είδηση του αρχαγγέλου, κάνει αισθητή την έντονη παρουσία της ελευθερίας, της επιλογής, της δικής της θέλησης. Η απάντηση εκείνη της Μαρίας Παρθένου υπήρξε η πρώτη φεμινιστική στάση μέσα στον χώρο της Εκκλησίας.
Ο ορθόδοξος Χριστιανισμός δίνει χώρο στην γυναίκα, ακούει στο όνομα “εκκλησιαστική μητριαρχία ”. Ο Θεός της δίνει το προνόμιο της ελευθερίας και το “γένοιτο ” της Θεοτόκου ενσαρκώνει και μετουσιώνει τούτη την ελευθερία. “Αυτό που μετρά είναι η ποιότητα της γυναικείας παρουσίας ” και η σωτηρία του ανθρώπου πραγματώνεται σε συνεργία με τον άνθρωπο και δη το γυναικείο φύλο.
Η Μαρία Παρθένος αποτελεί τον μοναδικό άνθρωπο, την μοναδική γυναίκα η οποία έχει τις εξής σχέσεις με το ίδιο “πρόσωπο”. Είναι ταυτόχρονα μητέρα και κόρη απέναντι στον Τριαδικό μας Θεό, πιο ειδικά και ορθά είναι κόρη και δημιούργημα της Αγίας Τριάδος και μητέρα στον Υιό Του, Κύριο Ιησού Χριστό. Κανένας άλλος άνθρωπος δεν μπορεί να είναι κόρη και συνάμα μητέρα στο ίδιο …πρόσωπο, στον ίδιον άνθρωπο.
Η θέση της στην Εκκλησία είναι στο μέσον του Ιερού Ναού, η Πλατυτέρα των Ουρανών. Αναμεσίς ουρανού και γης. Η ίδια μεσιτεύει στον Θεό για τους ανθρώπους. Συμπαραστέκεται στον πόνο, απαλύνει τις πληγές, δροσίζει με τις μητρικές αγκάλες της τον κόσμο όλον. Είναι το πρώτο όνομα που εκστομίζει καθείς εξ ημών όποτε βρεθεί σε κακή ή σε καλή κατάσταση, “Παναγία μου”!
Η Κυρία Θεοτόκος είναι η μόνη που στο πρόσωπό της αποδίδονται περισσότερα των πεντακοσίων ονομάτων. Τιμάται από σύμπασα την ανθρωπότητα για τους πάρα πολλούς προσδιορισμούς και τα ποικίλα επίθετά της, γνωστά και ως Θεοτοκωνύμια.
Κι αυτό συμβαίνει ακριβώς γιατί στέκεται στον άνθρωπο με πάρα πολλές διαστάσεις. Υπήρξε Μητέρα του Υιού Του κι έτσι έγινε και Μητέρα όλων εμάς.
Πάραυτα, ενώ η Κυρία Θεοτόκος τιμάται τόσο πολύ από τον άνθρωπο, από τους αγγέλους, από την Αγία Εκκλησία, από τον Ίδιο τον Θεό, επειδή ήταν άνθρωπος η προσκύνηση που βαίνει σ’ εκείνην είναι η τιμητική.
Λατρευτική προσκύνηση αποδίδεται μονάχα στον Τριαδικό μας Θεό. Την Μαρία Παρθένο για την ιερή παρουσία της, για το (κε)χαριτωμένο έργο της δεν αποκαλείται απλώς Αγία, αλλά Παν-αγία, πάντων και πασών!
Η ηλικία στην οποία κοιμάται και εκτελείται η μετάστασή της στον Παράδεισο (εορτάζεται στις 15 Αυγούστου) είναι μόλις 59 χρονών .
Δήμητρα Γ. Σαρρή
(φοιτήτρια τμήματος Θεολογίας, Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών)
————————————————————
1.Χαιρετισμοί της Υπεραγίας Θεοτόκου
2.Περί Προσευχής – Λόγοι ΣΤ, Σουρωτη Θεσσαλονίκης
3.Κατά Λουκάν 1,26-38
4.Μάριος Π. Μπέγζος, Συγκριτική Θρησκειολογία, εκδ.: Γρηγόρη, 2011, σελ.:297.
5.Κατά Λουκάν 1,38γ
6.Μάριος Π. Μπέγζος, Συγκριτική Θρησκειολογία, εκδ.: Γρηγόρη, 2011, σελ.:301
7.Η Μαρία Παρθένος σε ηλικία 3 ετών μπήκε στον Ναό κι έμεινε στο ιερό για 12 έτη. Δεκαπέντε χρονών και τριών μηνών δέχεται την χαρμόσυνη είδηση και κυοφορεί τον Ιησού Χριστό για 9 μήνες. Γεννάει 16 ετών. Επί τριανταδύο χρόνια ζει παράλληλα με τον Ιησού Χριστό και βιώνει την Σταύρωση και την Ανάστασή του ούσα 48 ετών. Από την Πεντηκοστή, η Παναγία ζει επιπλέον 11 χρόνια. Στην ηλικία των 59 ετών κοιμήθηκε στην Γεσθημανή.