Ἅγιος Κασσιανὸς ὁ Ρωμαῖος
Ὁ Ἀββᾶς Κασσιανὸς ταξιδεύει στὴν ἔρημο τῆς Αἰγύπτου καὶ συνομιλεῖ μὲ τὸν Ἀββᾶ Μωυσῆ καὶ τὸν ρωτᾶ γιατί ἡ ψυχὴ μοιάζει μὲ μυλόπετρα.
Αὐτὴ τὴν ἐσωτερικὴ ἐργασία τὴν καταλαβαίνουμε καλύτερα ἂν παρομοιάσουμε τὴν ψυχὴ μὲ μία μυλόπετρα, τὴν ὁποία γυρίζει τὸ ρεῦμα τοῦ νεροῦ συνεχῶς γύρω ἀπὸ τὸν ἄξονά της, καὶ ἡ ὁποία ποτὲ δὲν σταματάει νὰ γυρίζει ἐνόσῳ τὸ νερὸ τρέχει.
Ἀλλὰ ὁ μυλωνὰς ἔχει τὴ δυνατότητα νὰ ἀποφασίσει ἂν θὰ ἀλέσει σιτάρι, βρώμη ἢ ζιζάνια. Ὁ μύλος ὑποχρεώνεται νὰ ἀλέσει ὅ,τι τοῦ ρίχνει ὁ μυλωνᾶς.
Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ στὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου. Μέσα στὶς δοκιμασίες τῆς ζωῆς μπαίνει ἡ ψυχὴ σὲ κίνηση ἀπὸ τοὺς χειμάρρους τῶν πειρασμῶν ποὺ τὴν κατακλύζουν καὶ δὲν μπορεῖ πιὰ νὰ ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὸ ρεῦμα τῶν λογισμῶν.
Ἡ ἴδια ὅμως ἡ ψυχή, μὲ τὸν ἀγώνα της καὶ μὲ τὴν προσοχή της, φροντίζει γιὰ τὸ εἶδος τῶν λογισμῶν ποὺ πρέπει νὰ δέχεται ἢ νὰ ἀπορρίπτει. Διότι, ὅπως εἴπαμε παραπάνω, ἐὰν διαρκῶς φέρνουμε στὴ μνήμη μας τὶς Θεῖες Γραφὲς καὶ ἂν ἀνεβάζουμε τὸ νοῦ μας ψηλά, ὥστε νὰ ἀσχολεῖται μὲ πνευματικὰ πράγματα καὶ νὰ ἐπιθυμεῖ τὴν τελειότητα καὶ τὴ μέλλουσα μακαριότητα, ἑπόμενο εἶναι ὅτι ἀπ’ αὐτὴ τὴν πνευματικὴ ἐνασχόληση τοῦ νοῦ μας, θὰ μᾶς ἔρχονται καὶ πνευματικοὶ λογισμοί. Καὶ αὐτοὶ οἱ λογισμοὶ θὰ κάνουν τὸν νοῦ νὰ ἐντρυφᾶ σὲ ὅ,τι εἶχε πρὶν μελετήσει.
Ἂν ὅμως μᾶς καταλάβει ἡ ὀκνηρία καὶ ἡ ἀπροσεξία, κι ἂν ξοδεύουμε τὸν καιρό μας σὲ ἄσκοπη φλυαρία ἢ ἂν μπλέξουμε στὶς μέριμνες τούτου τοῦ κόσμου καὶ στὶς μάταιες ἐπιθυμίες, τότε θὰ ξεφυτρώσουν ζιζάνια, τὰ ὁποῖα στὴ συνέχεια θὰ ἁπλωθοῦν καταστρεπτικὰ στὴν καρδιά μας.
Καὶ τότε, ὅπως εἶπε ὁ Κύριος καὶ Σωτήρας μας, ἐκεῖ ὅπου εἶναι ὁ θησαυρὸς τῶν ἔργων μας καὶ τῶν ἐπιδιώξεών μας, ἐκεῖ θὰ βρίσκεται καὶ ἡ καρδιά μας (Ματθ. 6, 21).