Τί νόημα έχει η αγρυπνία για τον μοναχό και για τον κάθε πιστό; Γιατί αγρυπνώ την νύχτα; Διότι με την αγρυπνία μου κάθομαι ενώπιον του Θεού. Μάλιστα για τους ασκητές, η αγρυπνία ως επί το πλείστον ήταν μία ορθοστασία, μία στάσις και όχι ένα κάθισμα· ήταν μία πάλη συνεχής, ένα πήγαινε-έλα.
Μερικοί δε, για να κάνουν αυστηρότερη την άσκησί τους, στέκονταν όρθιοι στον ίδιο τόπο, για να κουρασθούν. Στήνομαι λοιπόν και εγώ όρθιος ενώπιον του Θεού. Και όσο πιο αόρατος είναι για μένα ο Θεός, τόσο μεγαλύτερη σημασία έχει η άσκησίς μου.
Τι είναι η νηστεία μου; Δεν είναι τίποτε άλλο, παρά απόδειξις ότι παρίσταμαι ενώπιον του Θεού και τον προσδοκώ, χωρίς να περιμένω πότε θα μου χτυπήση την πόρτα· εάν κάνω κάτι τέτοιο, θα πέσω σε πλάνη. Προσμονή μου και συνάντησίς μου με τον Θεόν είναι η πείνα μου, η αίσθησις της κενότητος του στομάχου μου, ο κόπος που καταβάλλω.
Τί σημασία έχει η μελέτη μου; Καμία άλλη, παρά ότι μέσα στο βιβλίο είναι ο Θεός, και επομένως την αορασία μου την αναπληρώνω κάπως με ότι βλέπω για τον Θεό μέσα στο βιβλίο μου.
Τί σημασία έχει η νοερά προσευχή; Το ότι φέρνω νοερώς τον παρόντα Θεόν ενώπιόν μου, οπότε και η προσευχή μου είναι μία προσμονή του Θεού, είναι η άσκησίς μου.
Ώστε η άσκησις του κάθε ορθοδόξου χριστιανού –διότι η άσκησις είναι δουλειά του κάθε πιστού- είναι το να παρίσταται ενώπιον του Θεού.
Βλέπετε τί μεγάλη σημασία έχει η γνώσις της αλήθειας; Καταλαβαίνετε πόσο μπορώ να κάνω λάθος, εάν δεν ξέρω τί είναι άσκησις; Τότε είναι δυνατόν, ή λανθασμένα να περιμένω τον Θεόν, ή λανθασμένα να ασκούμαι, οπότε η άσκησίς μου είναι μία ταλαιπωρία της φύσεώς μου, μία περιπλάνησις τήδε κακείσε μακράν του Θεού, μία απομάκρυνσις από τον Θεόν.
Και είναι τόσο καθημερινό αυτό στους ασκητές (και σε όλους του χριστιανούς), το να χάνουν τον Θεόν, αντί να τον έχουν…
Γέροντας Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης
Χαρισματική Οδός
Ερμηνεία στον βίο του Οσίου Νείλου του Καλαβρού
εκδ. Ίνδικτος