(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Αγίου Συμεών Νέου Θεολόγου
Κεφάλαια πρακτικά και θεολογικά εκατό
1. Ο Θεός για εκείνους μεν που βλέπουν σωματικώς δεν είναι πουθενά, διότι είναι αόρατος, άλλα για όσους έχουν πνευματική νόησι είναι παντού, διότι είναι παντού παρών.
Διότι ευρίσκεται και εις το σύμπαν και έκτος του σύμπαντος· κατά τούτο και αυτός μεν είναι κοντά στους σεβομένους αυτόν, η δε σωτηριώδης ενέργειά του είναι μακριά από τους αμαρτωλούς.
2. Η μνήμη Χριστού φωτίζει τον νου και διώχνει τους δαίμονες· το δε φως της Αγίας Τριάδος, φέγγοντας στην καθαρή καρδιά, απομακρύνει από όλον τον κόσμο και κάμνει τον μέτοχό του να είναι ήδη από εδώ γεμάτος από την μέλλουσα δόξα, όσο είναι χωρετό σε άνθρωπο ενεργούμενον από την άνωθεν χάρι, κρυμμένον όμως ακόμη στο παραπέτασμα της σαρκός.
3. Αν μετά την παρέλευσι των ορατών πραγμάτων δεν μένη τίποτε άλλο παρά μόνο ο Θεός, και είναι και θα είναι, πάντως οι μετέχοντες της χάριτός του πλουσίως σ’ αυτόν τον κόσμο, αν και ευρίσκωνται στην γη, κατά το πλείστο έχουν ήδη συναφθή με τον μέλλοντα αιώνα, έστω και αν στενάζουν κάπως στην σκιά κάτω από το βάρος του φορτίου τους.
4. Ο Κύριος δεν μακαρίζει τους απλώς διδάσκοντας αλλά εκείνους που προηγουμένως αξιώθηκαν διά της εκτελέσεως των εντολών και είδαν μέσα τους το λαμπρό φως του Πνεύματος ν’ αστράπτη και δι’ αυτού με αληθινή όρασι και γνώσι και ενέργειά τούτου έμαθαν όσα πρέπει να ειπούν και να διδάξουν άλλους.
Όπως λοιπόν είπαμε, οι επιχειρούντες να διδάσκουν πρέπει να ανυψωθούν με αυτόν τον τρόπο, για να μη πλανήσουν και απολέσουν και όσους πείθονται σ’ αυτούς και τους εαυτούς των, ομιλώντας για πράγματα που αγνοούν.
5. Ο μη φοβούμενος τον Θεό δεν πιστεύει ότι υπάρχει Θεός, διότι είναι άφρων· ο δε πιστεύων τούτο, τον φοβείται, φοβούμενος δε τηρεί τις εντολές του· ο δε λέγων ότι φοβείται τον Θεό, άλλα μη φυλάσσων τις εντολές του είναι ψεύστης και δεν υπάρχει σ’ αυτόν ο φόβος του Θεού· διότι όπου υπάρχει φόβος, λέγει, τηρούνται οι εντολές.
Όταν δε δεν υπαρχή σ’ εμάς ούτε ο φόβος ούτε η τήρησις των θείων εντολών, δεν διαφέρομε κατά τίποτε από τους ειδωλολάτρες και τους άπιστους.
6. Η πίστις και ο φόβος του Θεού και η τήρησις των εντολών του μας προμηθεύει τους μισθούς σύμφωνα με την αναλογία της καθάρσεως· διότι όσο καθαριζόμαστε, τόσο ανυψωνόμαστε από τον φόβο του στην αγάπη του Θεού· και κατά κάποιον τρόπο μεταβαίνομε προοδευτικώς από τον φόβο στην αγάπη του Θεού, και τότε ακούμε από τον Χριστό «αυτός που έχει τις εντολές μου και τις εκτελεί, αυτός είναι που με αγαπά».
Και έτσι στους αγώνες ας προσθέτωμε αγώνες για να επιδείξωμε την αγάπη από τα έργα. Αφού γίνη αυτό, αυτός μας αγαπά, όπως υποσχέθηκε· αφού δε αυτός μας αγαπά, και ο Πατήρ του μας αγαπά επίσης, ενώ βέβαια το Πνεύμα προπορεύεται και προευτρεπίζει την οικία, ώστε να γίνωμε κατοικία σε ενιαία σύναξι των υποστάσεων, του Πατρός και του Υιού και του άγιου Πνεύματος.
Από τον τόμο «Συμεών ο Νέος Θεολόγος» 19, των Πατερικών Εκδόσεων «Γρηγόριος ο Παλαμάς», εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση, σχόλια Παναγιώτης Χρήστου.
