Ὅπου εἶναι συγκεντρωμένοι δυὸ ἤ τρεῖς στὸ ὄνομά μου, ἐκεῖ ἀνάμεσά τους εἶμαι καὶ ἐγώ», λέει ὁ Χριστός.
Τὶ λοιπόν, δὲν ὑπάρχουν δυὸ ἤ τρεῖς συγκεντρωμένοι στὸ ὄνομά του; Ὑπάρχουν βέβαια, ἀλλὰ πολὺ σπάνια.
Φυσικὰ δὲν ἐννοεῖ ἁπλῶς μιὰ συγκέντρωση ἀνθρώπων, οὔτε πάλι αὐτὸ μόνο ἐπιζητεῖ, ἀλλὰ ὅπως ἀνέφερα καὶ νωρίτερα, μαζὶ μὲ τὴν τυπικὴ σύναξη θέλει πολύ περισσότερο καὶ τὴν ἀρετὴ τῆς ἀγάπης.
Ἔπειτα καὶ αὐτὴ ἡ ἴδια ἡ συγκέντρωση, ἀπαιτεῖ νὰ γίνεται μὲ κάθε προσοχή.
Γιατὶ αὐτὸ ποὺ λέει, σημαίνει τὸ ἑξῆς. Ἄν κάποιος θέτει ἐμένα σὰν προϋπόθεση τῆς φιλίας του πρὸς τὸν πλησίον του, θὰ βρίσκομαι μαζί του, ἄν καὶ αὐτὸς εἶναι ἐνάρετος καὶ πρὸς τίς ὑπόλοιπες ὑποχρεώσεις ποὺ ἔχει.
Σήμερα ὅμως βλέπουμε, ὅτι οἱ περισσότεροι ἔχουν ἄλλες αἰτίες, ὅταν γίνονται φίλοι.
Ὁ ἕνας ἄνθρωπος ἀγαπᾶ τὸν ἄλλο, γιατὶ γνωρίζει ὅτι τὸν ἀγαπᾶ καὶ ἐκεῖνος· ὁ ἄλλος, γιατὶ κάποτε τιμήθηκε, ἀπόκτησε τιμή· ὁ ἄλλος, γιατὶ κάποιος δικός του μεσολάβησε καὶ τὸν ἐξυπηρέτησε σὲ μιὰ κοσμικὴ ὑπόθεση· ὁ ἄλλος, πάλι γιὰ κάποια παρόμοια αἰτία.
Ἀλλά, γιὰ νὰ βροῦμε κάποιον νὰ ἀγαπᾶ ἕναν ἄλλο ἄνθρωπο ἀληθινὰ καὶ γιὰ χάρη τοῦ Χριστοῦ, ὅπως πρέπει, αὐτὸ εἶναι πολύ δύσκολο.
Εἶναι πολύ δύσκολο, γιατὶ οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι πιάνουν φιλίες μὲ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, σχεδὸν πάντοτε ἀπὸ κοσμικὲς ἀφορμὲς καὶ αἰτίες.
Ὁ Παῦλος ὅμως δὲν ἀγαποῦσε κοσμικά, ἀλλὰ θεϊκά, γιατὶ ἀγαποῦσε πρῶτα τὸ Χριστό· γι’ αὐτό, ἐνῶ δὲν τὸν ἀγαποῦσαν οἱ ἄλλοι ὅπως καὶ αὐτός, δὲν διέλυσε τὴν ἀγάπη του, γιατὶ ἡ ἀγάπη του εἶχε πολύ βαθύτερη ρίζα, θεϊκὴ αἰτία.
Σήμερα ὅμως δὲν συμβαίνει τὸ ἴδιο πράγμα· ἄν ἐξετάσουμε τὰ πράγματα, θὰ διαπιστώσουμε ὅτι τίς περισσότερες φορὲς οἱ ἄνθρωποι συνδέονται μεταξύ τους μὲ ἀφορμὴ τὴν κοσμικὴ φιλία καὶ ὄχι μὲ τὴν ἀληθινὴ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ.
Ἄν τώρα κάποιος μὲ βοηθοῦσε νὰ κάνω αὐτὸ τὸ πείραμα, νὰ ἐρευνήσω σὲ ἕνα μεγάλο πλῆθος ἀνθρώπων ἤ σὲ ἀνθρώπινες φιλίες, θὰ μποροῦσα νὰ ἀποδείξω μὲ βεβαιότητα τὸ ἑξῆς· σήμερα οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι εἶναι συνδεδεμένοι μεταξύ τους μὲ ἀφορμὴ κάποια κοσμικὴ ὑπόθεση, γιατὶ ὠφελήθηκαν.
Αὐτὸ πάλι ἀποδεικνύεται ἀπὸ τίς αἰτίες πού δημιουργοῦν τὴν ἐχθρότητα, καὶ τὴν ψυχρότητα τῶν σχέσεων. Ἐπειδὴ εἶναι συνδεδεμένοι μεταξύ τους ἀπὸ ἀσήμαντες άφορμές, γι’ αὐτὸ ἡ σύνδεσή τους αὐτὴ δὲν εἶναι οὔτε θερμή, οὔτε καὶ συνεχής.
Μόλις λοιπὸν παρουσιαστεῖ κάποια προσβολή, χρηματικὴ ζημία, φθόνος, ματαιόδοξος ἔρωτας καὶ κάθετί παρόμοιο, διακόπτουν ἀμέσως τὴν ἀγάπη, γιατὶ δὲν ἔχουν μέσα τους πνευματικὴ ρίζα.
Ἄν βέβαια στ’ ἀλήθεια ὑπῆρχε αὐτὴ ἡ πνευματικὴ ἀγάπη γιὰ χάρη τοῦ Χριστοῦ, τότε κανένα ἀπὸ τὰ κοσμικὰ πράγματα, δὲν θὰ εἶχε τὴ δύναμη νὰ διαλύσει τὰ πνευματικά.
Ἡ ἀγάπη ποὺ ἔχει τὴ ρίζα της στὸ Χριστό, εἶναι ἀληθινή, σταθερή, ἀδιάσπαστη καὶ ἀνίκητη· τίποτε στὸν κόσμο δὲν μπορεῖ νὰ τὴν καταλύσει, οὔτε συκοφαντίες, οὔτε κίνδυνοι, οὔτε θάνατος. Ὅποιος ἀγαπᾶ μὲ τέτοιο τρόπο καὶ ἄν ἀκόμη πάθει ἀμέτρητα κακά, δὲν θὰ διαλύσει αὐτὴ τὴν σύνδεση, ἀφοῦ στηρίζεται σ’ αὐτὴ τὴ βασικὴ προϋπόθεση τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ.
Ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπᾶ μόνο, ἐπειδὴ ἀγαπιέται μὲ κοσμικὸ συμφέρον, καὶ ἄν ἀκόμη τοῦ συμβεῖ κάτι δυσάρεστο, διαλύει τὴν ἀγάπη· ἐκεῖνος ὅμως πού εἶναι συνδεδεμένος ἐξαιτίας τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ, ποτὲ δὲν θὰ διακόψει τὴν σύνδεσή του. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Παῦλος ἔλεγε· «Ἡ ἀγάπη ποτὲ δὲν χάνει τὴν ἀξία της, ἀλλὰ περνᾶ καὶ στὴν αἰωνιότητα».
Ἐκεῖνα τὰ γεγονότα, ποὺ γίνονται αἰτία νὰ διαλυθεῖ ἡ ἀγάπη γιὰ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, αὐτὰ τὰ ἴδια γίνονται αἰτία γιὰ τοὺς χριστιανούς, νὰ στερεωθεῖ ἡ ἀγάπη περισσότερο.
Πραγματικὰ ὁ Χριστὸς ἔτσι ἀγάπησε τοὺς ἐχθρούς του, τοὺς ἀγνώμονες, τοὺς βλάσφημους, αὐτοὺς ποὺ τὸν μισοῦσαν, αὐτοὺς ποὺ δὲν ἤθελαν οὔτε νὰ τὸν δοῦν, αὐτοὺς ποὺ ἀντί γι’ αὐτὸν προτιμοῦσαν τὰ ξύλα καὶ τοὺς λίθους.
Ὅλους αὐτοὺς τοὺς ἀγάπησε καὶ μάλιστα μὲ τὸν ὑψηλότερο τρόπο τῆς ἀγάπης, ὥστε νὰ μὴν εἶναι δυνατὸν νὰ βρεθεῖ ποτὲ ἄλλη ἀγάπη ἀνώτερη ἀπὸ αὐτήν. Γιατὶ λέει· «Κανένας δὲν ἔχει μεγαλύτερη ἀγάπη ἀπὸ αὐτήν, ποὺ προσφέρω ἐγώ, ὥστε νὰ θυσιάσει τὴν ψυχή του γιὰ τοὺς φίλους του».
Καὶ αὐτοὺς ἀκόμη ποὺ τὸν σταύρωσαν καὶ διέπραξαν τόσα παράλογα εἰς βάρος του, πρόσεχε πώς ἐξακολουθεῖ νὰ δείχνει τὴ φροντίδα του.
Ὅταν ἐπάνω στὸ σταυρὸ συνομιλοῦσε μὲ τὸν Πατέρα του γιὰ ὅλους αὐτούς, ἔλεγε· «Συγχώρεσέ τους, γιατὶ δὲν γνωρίζουν τὶ κάνουν».
Αὐτὴ τὴν ἀγάπη ἄς ἐπιδιώξουμε καὶ ἐμεῖς καὶ πρὸς αὐτὴν ἄς στρέψουμε τὰ βλέμματά μας. Ἄς γίνουμε μιμητὲς τοῦ Χριστοῦ, γιὰ νὰ ἀπολαύσουμε καὶ τὰ ἐπίγεια καὶ τὰ οὐράνια ἀγαθά. Ἐλπίζουμε ὅλοι νὰ τὰ χαροῦμε μὲ τὴ χάρη καὶ τὴ φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, στὸν ὁποῖο ἀνήκει ἡ δόξα καὶ ἡ δύναμη στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος
