Συκοφαντία είναι η ψεύτικη κατηγορία. Εφευρέτης της είναι ο διάβολος, ο πατέρας του ψεύδους. Η συκοφαντία είναι μεγάλη δοκιμασία γι’ αυτόν που την υφίσταται.
«Οὐκ ἔστιν οὐδὲν ἀφορητότερον τοῖς ὀδυνωμένοις λόγον δυνάμενον δακεῖν ψυχὴν», μας λέει ο ιερός Χρυσόστομος. Δεν υπάρχει δηλαδή τίποτε πιο αφόρητο για όσους υφίστανται την οδύνη της συκοφαντίας, γιατί η συκοφαντία είναι πραγματικά δάγκωμα για την ψυχή.
Τι είναι όμως εκείνο που κινεί τον άνθρωπο στη συκοφαντία; Τα κίνητρα του συκοφάντη συνήθως είναι η ζήλεια, ο φθόνος, η 4f062 p1130854μνησικακία, η υπερηφάνεια και τα σαρκικά πάθη.
Οι Άγιοι όχι μόνο δεν συκοφαντούσαν τους γύρω τουςαλλά σκέπαζαν τα αμαρτήματά τους, έχοντας πάντα καλούς λογισμούς γι’ αυτούς. Η συκοφαντία δείχνει ότι η ψυχή μας νοσεί και επομένως χρειάζεται θεραπεία.
Πρέπει να αντιληφθούμε ότι όλοι είμαστε επιρρεπείς στην αμαρτία και οφείλουμε να δούμε τα δικά μας πάθη και όχι τα πάθη του αδερφού μας. Την ίδια στιγμή θα πρέπει να αρχίσουμε να αμφιβάλλουμε για την κρίση μας, η οποία σίγουρα δεν είναι πάντοτε ορθή.
Πολύ συχνά παρερμηνεύουμε τη συμπεριφορά κάποιων ατόμων και καταλήγουμε σε εσφαλμένα συμπεράσματα, αδικώντας έτσι τους αδερφούς μας.
Αλλά ακόμα και αν ισχύει αυτό το οποίο βλέπουμε ή ακούμε δεν μας αφορά και δεν έχουμε κανένα δικαίωμα ούτε να το κρίνουμε ούτε να το διαδώσουμε, βλάπτοντας έτσι τον συνάνθρωπό μας και δηλητηριάζοντας την ίδια στιγμή την ίδια την ψυχή μας.
Αυτός που συκοφαντεί διώχνει τη χάρη του Χριστού από κοντά του. Ο Αββάς Ησαΐας λέει ότι «αυτός που κατηγορεί και εξουθενώνει τον αδελφό του, αποξενώνει τον εαυτό του από το έλεος που απολαμβάνουν οι Άγιοι».
Αυτός όμως που υπομένει τη συκοφαντία με καρτερικότητα, σιωπή, ταπείνωση και προσευχή λαμβάνει μεγάλη χάρη από τον Θεό, διότι μέσα στη συκοφαντία είναι κρυμμένο το έλεος του Θεού.
Ταυτόχρονα, αυτός που δεν οργίζεται εναντίον του συκοφάντη, τον βοηθά με αυτό τον τρόπο να καταλάβει το σφάλμα του και να διορθωθεί.
Αρκετοί από εμάς έχουμε την εντύπωση ότι δεν συκοφαντούμε κανέναν. Ωστόσο, οι ανακρίβειες, οι υπερβολές, οι εύκολες κρίσεις που διατυπώνουμε καμιά φορά για τον πλησίον μας δεν διαφέρουν από τη συκοφαντία.
Με απίστευτη ευκολία πολλές φορές υιοθετούμε και μεταφέρουμε απόψεις και θέσεις που ακούμε δίπλα μας, χωρίς να είμαστε βέβαιοι για την ορθότητά τους και γινόμαστε έτσι συνεργοί στη διάδοση ψευδών ειδήσεων, που στόχο έχουν να βλάψουν την τιμή και την υπόληψη του αδερφού μας.
Τα πράγματα δεν είναι καθόλου απλά, διότι ακόμα και όταν αποκαλυφθεί η απάτη της συκοφαντίας ή όταν ο συκοφάντης μετανοήσει και θελήσει να επανορθώσει, πάντα θα μένουν υπολείμματα και τραύματα από μία συκοφαντία που έχει συντελεστεί.
Το αμάρτημα επομένως της συκοφαντίας είναι πολύ σοβαρό, αφού έχει ως αποτέλεσμα να σπιλώνονται προσωπικότητες, οικογένειες να διαλύονται και άνθρωποι να χάνουν τη δουλειά τους και να επηρεάζεται η υγεία τους.
Παρ’ όλα αυτά δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι ο Παντοδύναμος και Πανάγαθος Θεός μας ποτέ δεν μας εγκαταλείπει, πόσο μάλλον όταν μας συκοφαντούν. Η πίστη μας έχει τόσο βάθος και μεγαλείο που μας διδάσκει όχι μόνο να μη θλιβόμαστε όταν μας συκοφαντούν και να μην μισούμε τους συκοφάντες μας, αλλά να προσευχόμαστε γι’ αυτούς.
Όπως λέει και ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής «Όσο εσύ προσεύχεσαι με την ψυχή σου για χάρη εκείνου που σε συκοφάντησε τόσο και ο Θεός πείθει για την αθωότητά σου όσους σκανδαλίστηκαν λόγω της συκοφαντίας».
(Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Καθ’ Οδόν. Περιοδική
Νεανική Έκδοση Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού”, τεύχος 53)
