Την Πεντηκοστή εορτάζουμε τήν ήμέρα εκείνη, κατά τήν όποια τό Πανάγιο Πνεύμα κατήλθε στό ύπερώο όπου ήταν συγκεντρωμένοι οί μαθητές τοϋ Κυρίου «καί έπλήσθησαν απαντες Πνεύματος Άγιου».
Όλοι τους τότε πλημμύρισαν έσωτερικά μέ τό Άγιο Πνεύμα. Άπό τότε τό Άγιο Πνεύμα φανερώνεται καί ένεργεΐ μέ ένα μοναδικό τρόπο μέσα στήν Εκκλησία, καθώς είναι γιά τήν ’Εκκλησία ό,τι είναι ή ψυχή γιά τό σώμα.
Δέν είναι εύκολο νά μιλήσει κανείς γιά τό Άγιο Πνεύμα. Διότι είναι ό ’ίδιος ό Θεός· τό τρίτο πρόσωπο τής Άγιας Τριάδος. Προκειμένου όμως νά έμβαθύνουμε κάπως στό μέγα αύτό μυστήριο, θά ύπογραμμίσουμε τρεις φράσεις άπό τή γνωστή προσευχή πρός τό Άγιο Πνεύμα «Βασιλεύ ούράνιε…», οί όποιες φανερώνουν πώς ένεργεΐ τό Άγιο Πνεύμα στή ζωή μας.
1. Τό Πνεύμα, της αληθείας.
Ή πρώτη είναι ή φράση «Πνεύμα τής άληθείας». Τό ονόμασε έτσι ό ίδιος ό Κύριος άπευθυνόμενος πρός τούς μαθητές του: «Όταν έλθη έκεΐνος, τό Πνεύμα τής άληθείας, οδηγήσει ύμάς εις πάσαν τήν αλήθειαν» (Ιω. ις’ 13)· δηλαδή, όταν έλθει τό Πνεύμα τής άληθείας, θά σάς οδηγήσει σέ όλη τή σωτηριώδη άλήθεια.
Είναι φανερό ότι ό Κύριος ονόμασε τό ‘Άγιο Πνεύμα «Πνεύμα τής άληθείας», διότι ’Εκείνο μάς οδηγεί στήν άλήθεια. Πράγματι μόνο μέ τό φωτισμό τού Αγίου Πνεύματος μπορούμε νά κατανοήσουμε τήν πίστη μας καί τις μεγάλες άλήθειες της.
Τό Άγιο Πνεύμα μάς διδάσκει πώς νά προσευχόμαστε στό Θεό, μάς άνοίγει τόν νοϋ γιά τήν κατανόηση των θείων Γραφών, μάς φωτίζει νά διακρίνουμε ποιό είναι τό θέλημα τού Θεού στή ζωή μας.
“Εχουμε άνάγκη λοιπόν άπό τόν φωτισμό τού Αγίου Πνεύματος γιά νά μήν αστοχούμε άλλά νά βαδίζουμε σταθερά στό δρόμο τής άλήθειας.
2. Ό άγαθός Παρακλητος
Ή δεύτερη φράση είναι μία μόνο λέξη: ή λέξη «Παράκλητος», πού σημαίνει παρηγορητής κι ένισχυτής. Πράγματι τό’Άγιο Πνεύμα είναι αύτό πού μάς ένισχύει στον πνευματικό μας άγώνα.
Αύτό άνάβει στήν καρδιά μας τή φλόγα τής πίστεως, μάς άνορθώνει ύστερα άπό κάποια πτώση στήν άμαρτία, μάς στηρίζει στήν άπόφαση μετάνοιας, καλλιεργεί μέσα μας τή διάθεση γιά τόν άγώνα τής άρετής.
Αύτό έπίσης μάς παρηγορεΐ σέ κάποια δύσκολη ώρα καί στηρίζει τήν τσακισμένη ψυχή μας ύστερα άπό κάποια δοκιμασία, άσθένεια ή πένθος. Όπως σημειώνει ό άπόστολος Παύλος, «τό Πνεύμα συναντιλαμβάνεται ταΐς άσθενείαις ήμών», δηλαδή μάς βοηθά καί μάς στηρίζει στις φυσικές καί ήθικές άδυναμίες μας (Ρωμ. η’ 26).
Κι όταν ακόμη έχουμε ισχυρή θέληση, άγωνιστική διάθεση, σταθερότητα, χαρά, ειρήνη ψυχής, όλα αύτά τί άλλο είναι παρά δώρα τού Άγιου Πνεύματος; Όλα είναι δικά του, διότι «πάντα χορηγεί τό Πνεύμα τό Άγιον»!
3. Ό χορηγός της ζωής
Υπάρχει όμως κι ένα τρίτο άξιοπρόσεκτο σημείο: Τό Άγιο Πνεύμα ονομάζεται «ζωής χορηγός», πού σημαίνει ότι αύτό άποτελεΐ τήν πηγή τής ζωής. Μάς τό άποκάλυψε ό ίδιος ό Κύριος: «Τό πνεύμά έστι τό ζωοποιούν» (Ιω. ς’ 63). Αύτό άποτελεΐ τήν ζωογόνο δύναμη μέσα στήν κτίση.
Πράγματι, οί άγγελοι καί οί άνθρωποι, τά ζώα καί τά φυτά καί όλα, όσα ύπάρχουν στόν ούρανό καί στή θάλασσα, στή γή καί κάτω άπό τή γή, όλα λαμβάνουν ζωή άπό τό Άγιο Πνεύμα.
Τό σπουδαιότερο όμως είναι ότι τό Άγιο Πνεύμα χορηγεί στόν άνθρωπο τήν άναγεννημένη ζωή. Άπό τήν ήμέρα πού βαπτιζόμαστε καί στή συνέχεια δεχόμαστε τό Άγιο Χρίσμα, μέσα μας έγκαινιάζεται νέα ζωή. «Σφραγίς δωρεάς Πνεύματος Αγίου», είπε ό ίερεύς καθώς μάς έχριε μέ τό άγιο Μύρο, καί ή καρδιά μας πλημμύρισε άπό τό Άγιο Πνεύμα.
Κι έφόσον άγωνιζόμαστε νά τηρούμε τις θείες έντολές καί συμμετέχουμε συνειδητά στά ιερά Μυστήρια τής ’Εκκλησίας μας, αύτή ή χάρη τού Αγίου Πνεύματος έπιδρά μυστικά μέσα στήν καρδιά μας, μάς αγιάζει καί μάς μεταδίδει ζωή άληθινή. Κι έτσι τό Άγιο Πνεύμα δέν είναι μόνο ό χορηγός τής έπίγειας ζωής μας, άλλά γίνεται καί «άρραβών τής μελλούσης ζωής» στήν αιωνιότητα.
Ανεξερεύνητος είναι ό πλούτος τών θεϊκών δωρημάτων, πού μάς παρέχει τό’Άγιο Πνεύμα. Κι όλος αύτός ό πλούτος μπορεί νά γίνει κτήμα κάθε πιστού.
Άς αγωνιζόμαστε λοιπόν νά ζοΰμε μέ καθαρότητα καί ταπείνωση, μέ πίστη καί ύπακοή στις έντολές τού Θεού κι άς παρακαλοϋμε τό Πανάγιο Πνεύμα νά έλθει καί νά σκηνώσει μέσα μας γιά νά μάς καθαρίζει καί νά μάς έξαγιάζει.