Ο Ιερός Ναός της Αγίας Παρασκευής είναι ο αρχαιότερος σωζόμενος ναός της Σιάτιστας. Βρίσκεται στην πλατεία της Γεράνειας και είναι χτισμένος το 1677. Αποτελεί ένα θησαυρό αρχιτεκτονικής, ζωγραφικής και ξυλογλυπτικής ενώ ταυτόχρονα είναι ένα..αξιόλογο μνημείο βυζαντινής τέχνης.
Πρόκειται για μια θολοσκέπαστη τρίκλιτη βασιλική, με υπερυψωμένο νάρθηκα – γυναικωνίτη.
Η διάταξη των θόλων σε σχήμα σταυρού, δίνουν στο ναό τη μορφή εγγεγραμμένου σταυροειδούς. Άξια προσοχής είναι η απεικόνιση στο νότιο τοίχο του κλειστού νάρθηκα – γυναικωνίτη των Αρχαίων Ελλήνων σοφών: Σόλωνα, Πλούταρχου, Αριστοτέλη, Πλάτωνα, Θουκυδίδη και Σίβυλλας.
Συναρπάζουν το επίχρυσο ξυλόγλυπτο τέμπλο και οι τοιχογραφίες της με τα ζωηρά χρώματα και την εξαίρετη τεχνη, έργα του 1711. Τα δεσποτικά και οι εικόνες του τέμπλου είναι έργα του Θεοδώρου Πουλάκη του Κρητός, ενώ ο ζωγραφισμένος Επιτάφιος είναι έργο του ‘Αναστασίου εξ Ιωαννίνων’.
Μέσα στο Ναό η εικόνα της Αγίας Παρασκευής διακρίνεται από το αργυρό της περίβλημα.
Επειδή η Αγία Παρασκευή ήταν μετόχι της μονής Σινά γι’αυτό και θα δούμε τοιχογραφίες έξω. Οι εξωτερικές τοιχογραφίες σχετίζονται με τους Ασκητές και τους Μοναχούς, τους Αναχωρητές της ερήμου της Παλαιστίνης.
Το πανύψηλο εξάγωνο καμπαναριό της είναι μεταγενέστερο κτίσμα (1862), χρηματοδοτημένο από έρανο που έγινε από τους κατοίκους της Γεράνειας.
Νότια της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται κολλημένος ο ναΐσκος της Παναγίας, που μαζί με την κοινή αυλή και το τεράστιο καμπαναριό αποτελούν όμορφο σύνολο.
Πηγή : agiotopia
