Ρόδος : Η ομιλία του Αρχιμανδρίτη, Αθανασίου Μισσού στην εσπερινή ομιλία του, στον Ιερό Ναό της Αγίας Ειρήνης και Τριών Ιεραρχών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, καλεσμένος του Πρωτοπρεσβυτέρου – Εκπαιδευτικού Κυριακού Μανέτα την 12ην Φεβρουαρίου 2023.
Θέματα :
1. Ποιος είναι ο Κυριότερος εχθρός του ανθρώπου.
2. Πνευματικός – Ιερά εξομολόγηση
3. Η παραβολή του Ασώτου, του Πνευματικού Πατέρα και του αλαζόνα πρεσβυτέρου αδελφού του.
Ακροατές : Φοιτητές από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, των Τουριστικών Σχολών και πολλών άλλων.
Ο πατέρας Αθανάσιος, προσέφερε, ένα μνημειώδη πολύτιμο 4τόμο έργο, ελαχίστων αντιτύπων με τους θησαυρούς του Αγίου Όρους, στον π. Κυριακό Μανέττα και ένα 6τομο Συναξαριστή του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου σε επιτυχόντα φοιτητή και σε όλους τους παρόντες από μια εικονίτσα του Αγίου και Ιαματικού Τρύφωνα ως ευλογία και ενθύμηση !
Μετά το πέρας της εσπερινής ομιλίας, επιτροπή φοιτητών προσέφεραν λουλούδια στον Γέροντα Αθανάσιο και τον ξεπροβόδησαν στην αναχώρηση του.
(Σας παραθέτουμε το τρίτο θέμα της ομιλίας)
Πάτερ Αγαθέ εμακρύνθην από Σου.
Ήμαρτον εις τον Ουρανόν και Ενώπιον Σου.
Δέξαι με μετανοούντα.
Κυριακή του Ασώτου σήμερα αγαπητοί μου χριστιανοί, η δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου και η Αγία μας Εκκλησία αφιερώνει την ημέρα αυτή σε τρία βασικά πρόσωπα, τον Άσωτο Υιό, τον αγαθό πατέρα και τον έτερο υιό που δεν χάρηκε με την χαρά του αδελφού του, αλλά παρέμεινε εγκλωβισμένος στα ένστικτα του και στην μιζέρια του.
Η Κυριακή αυτή ονομάζεται δικαίως του Ασώτου, γιατί και εμείς ως Άσωτοι πολλές φορές πλανώμαστε σε δρόμους απωλείας και η σημερινή ημέρα είναι για να μας τονώσει το ηθικό, να έρθουμε σε περισυλλογή και να αναθεωρήσουμε τα λάθη μας.
Ποιος είναι αυτός που μπορεί να θεωρήσει τον εαυτό του στερεωμένο δια παντός στην αρετή και στην ορθότητα ;
Όποιος πιθανόν απαντήσει θετικά ίσως υποκρίνεται ή χρησιμοποιεί φθαρμένες πυξίδες. Εξάλλου ως και οι Άγιοι κατά χάρη Θεού αγιάστηκαν για να είναι αψευδείς και άσβεστοι λύχνοι στα διαβήματα μας.
Η παραβολή όμως εσφαλμένα ονομάζεται του Ασώτου. Κυρίαρχο πρόσωπο δεν είναι ο αμαρτωλός Υιός αλλά ο σπλαχνικός Πατέρας, που διανοίγει αγκάλες πατρικές στο παιδί του, το οποίο αρκεί και μόνο να μετανοήσει και να πάρει την απόφαση να γυρίσει πίσω.
Εξάλλου αν τα σημαίνοντα πρόσωπα ήταν οι γιοί του πατέρα, τότε θα λέγαμε εύλογα το εξής ερώτημα ;
Τι κάνει ο πατέρας για να εφησυχάσει την οργή του πρεσβύτερου υιού ;
Γι΄ αυτό και ο πατέρας είναι λακωνικός, χωρίς πολλές εξηγήσεις.
Επομένως το νόημα είναι η χαρά για την μετάνοια του απολωλότος Υιού. Ο μεγαλύτερος αδελφός είχε τα πάντα. Τίποτα δεν του έλλειψε, ό,τι είχε ο πατέρας ανά πάσα ώρα και στιγμή ήταν δικό του. Επομένως, προς τι όλη αυτή η συμπεριφορά του;
Ο νεότερος πάλι υιός σε μια κρίση απερισκεψίας ζήτησε το μερίδιο της πατρικής περιουσίας και συνεπήρθη από την ντόλτσε βίτα θα έλεγα απλά, που αναζητά η ανθρώπινη φύση, χωρίς ποτέ φυσικά να σκεφτεί τις συνέπειες, παρά μόνο όταν έφτασε στο ναδίρ της ύπαρξης του.
Αφού έζησε βίον άσωτον, παραλυμένον και ασυλλόγιστον, από άρχοντας, ευρίσκεται στη θέση να βόσκει χοίρους για λογαριασμό άλλου και να τρέφεται με χαρούπια που κι αυτά τα έβρισκε σπανίως και περιφέρετο νηστικός.
Φτάνει λοιπόν στον πάτο και τότε μέσα του ξυπνά το παρελθόν. Οι δούλοι του πατέρα του χορτάτοι και αυτός νηστικός. Έτσι λοιπόν συναισθανόμενος την αμαρτία του, η αμαρτία φυσικά με την αρχαιοελληνική σημασία του όρου ως αστοχία και όχι όπως την έχουν μεταλλάξει οι ηθικολόγοι των θρησκειών, παίρνει λοιπόν την γενναία απόφαση να επιστρέψει στη πατρική εστία και να ζητήσει έλεος.
Νιώθει την πτώση του και θεωρεί ότι δεν είναι άξιος να καλείται Υιός του Πατρός του. Γι’ αυτό και επιζητεί να γίνει δεκτός ως δούλος, αφού ζητήσει άφεση για όλα όσα έπραξε ασώτος.
Το φιλεύσπλαχνο όμμα του Πατρός ελλοχεύει και καραδοκεί την επιστροφή του Ασώτου. Έτσι το πρώτο πρόσωπο που συναντά δεν είναι κάποιος τρίτος, αλλά ο ίδιος ο Πατέρας. Είναι ο ίδιος ο Πατέρας που του έδωσε νωρίτερα το μερίδιο της περιουσίας που του αναλογούσε και τον άφησε ελεύθερο να ζήσει όπως εκείνος όριζε.
Καμιά βία, καμία παρέμβαση και καμία αναζήτηση. Όλα γίνονται όπως τα θέλει το αυτεξούσιο του ανθρώπου και ο πολιτισμός μας.
Ο Υιός προσέρχεται ταπεινωμένος και ο Πατέρας θάλλει που βλέπει επιτέλους τον γιο του.
Ούτε ανάκριση, ούτε επίπληξη.
Μόνο χαρά ! Χαρά γιατί ο γιος του ήταν νεκρός και ανεστήθη, ήταν χαμένος και βρέθηκε. Ούτε ηθικολογική εξέταση ούτε τίποτε περαιτέρω. Τα πάντα επισκιάζει η ευσπλαχνία του Πατρός.
Ακολουθεί έπειτα η αποκατάσταση στο πρότερο αξίωμα. Ενδύεται ο Άσωτος την στολήν την πρώτην και δαχτυλίδι κοσμεί το χέρι του, ενώ οι πόδες που τον οδήγησαν στην απώλεια καλύπτονται πλέον από υποδήματα.
Ο Υιός απολαμβάνει της δόξης του Πατρός του και το γεγονός αυτό θα το επισφραγίσει με την σφαγή του μόσχου του σιτευτού.
Μιζέρια και οικονομία δεν χωρούν στη καρδιά του Πατέρα. Όλα πλέον είναι σκιάς ασθενέστερα και η στιγμή επιτάσσει χορούς και αγαλλίαση.
Μόνο μια ψυχή δεν μπορεί να συνευρανθεί με την όλη χαρά. Είναι η ψυχή του Πρεσβυτέρου Αδελφού, ο οποίος, ως άλλος Φαρισαίος τονίζει την αρετή του και την αντιδιαστέλλει με την ασωτία του αδελφού του.
Οργισμένα απευθύνεται στον πατέρα και επικρίνει τον ίδιο του τον αδελφό για την κατρακύλα του. Ζηλεύει και φθονεί άδικα. Δεν μπορεί να εκτιμήσει ότι έχει ως τώρα. Δεν μπορεί να συνεισέλθει στη χαρά του αδελφού του γιατί πολύ απλά είναι σκληρόκαρδος και αλαζόνας. Ούτε το αίμα του το κοινό δεν είναι ικανό να δαμάσει την κακία του.
Στέκεται μονάχα πορωμένος να αναρωτιέται προς τι η χαρά και η κρεοφαγία του μόσχου του σιτευτού. Λες και ο πατέρας υπήρχε περίπτωση να τον αδικήσει ή να μην το ελεήσει αν ήταν εκείνος σε άλλη θέση. Μικρόψυχα θεωρεί τον εαυτό του αδικημένο και υποφέρει.
Αντίθετα ο άσωτος μετανοεί γιατί πολύ απλά είδε η επανάσταση του απέναντι στον πατέρα ήταν σαθρή και γι΄αυτό το μόνο που θέλει είναι η κοινωνία με τον Πατέρα, ο οποίος νωρίτερα τον είχε καταφιλήσει στον τράχηλο.
Στο πρόσωπο του αντανακλάται ο κάθε άνθρωπος που ψάχνει την σωτήριο λέμβο, αλλά χωρίς να μπορεί να το πετύχει αποκλειστικά με τις δικές του δυνάμεις και προς τούτο αναζητεί τις πατρικές αγκάλες, όπως οι χριστιανοί στην κιβωτό της σωτηρίας τους.
Ο Νέος πλανάται σε χώρες πορνικές και άσιτες ώστε να μπορέσει να εκτιμήσει το μέλι και το γάλα της Γης της επαγγελίας. ‘Έχοντας πλανηθεί είναι ασφαλέστατα ασφαλισμένος στην αγκαλιά του Θεού – Πατρός.
Τίποτα πια δεν μπορεί να τον συγκινήσει. Όλα τα έζησε και τα εγκατέλειψε, γιατί στο αμαρτωλό του διάβα είδε πόσο ανώφελα είναι τα φώτα του κόσμου.
Τοιουτοτρόπως οφείλει και η νέα γενιά να σκέφτεται ορθά το συμφέρον της «Πάντα μοι έξεστιν, αλλ’ ου πάντα συμφέρει» έλεγε το Αποστολικό Ανάγνωσμα της ημέρας.
Εύκολο πράγμα η κατρακύλα και επώδυνη η ανάβαση.
Ο Ηρακλής κάποτε βρέθηκε στο σταυροδρόμι της Αρετής και της Κακίας και αφού και οι δυο τους του ανέλυσαν τι προβλέπεται στην κάθε μια, εκείνος επέλεξε την δύσβατη οδό της Αρετής.
Άρα κάθε ορθροφρονών άνθρωπος οφείλει αν μη τι άλλο να προκρίνει στη ζωή του τα ευάρεστα τω Κυρίω.
Ιθάκη του Καβάφη είναι το πέρασμα μας στη ζωή.
Στόχος είναι η πληρότητα της ψυχής μας και η αξιοπρέπειας μας. Όλα τα άλλα είναι λαμπίδες αχνοφεγγίζουσες σε νύκτα ασέληνο.
Η Εκκλησία και η Σοφία του Θεού και των Αγίων μας διαμόρφωσαν οδόν σωτηρίας.
Ας γίνουν οι ψυχές μας γη αγαθή και τότε όλα θα πάνε κατ’ ευχήν.
Ο πρώην Άσωτος γίνετε πάλι ισότιμος άρχων στην οικία του.
Τίποτα δεν πρέπει να μας καταβάλλει.
Ας βάλουμε εμείς την θέληση και ο Θεός γνωρίζει.
Καλή συνέχεια στο ανοιχθέν Τριώδιο, υγεία και ευδαιμονία !
Κάλυψη της εσπερίδας από τον κ. Κυριάκο Κωνσταντάκη
